Ga naar hoofdinhoud

Column: Winterkwaaltjes en wintervoer

Paard weiDe winter kent een aantal typische kwaaltjes, zoals koliek, verminderde weerstand, vermagering, diarree en soms ook een slecht humeur. Dat deze problemen ontstaan is niet vreemd als je kijkt naar wat er voor de paarden verandert: ze gaan van gras naar hooi, van weide naar stal, ze krijgen minder beweging en een ander rantsoen. De belangrijkste oorzaak is en blijft dat wij denken dat ons paard hetzelfde voelt als wij.

Veel beweging -> weinig beweging
Beweging is één van de belangrijkste dingen in een paardenleven. En dan niet zware training, maar simpelweg kilometers maken met lage intensiteit. In zomer en voorjaar vinden wij het zelf lekker weer, dus zijn we veel buiten. Dat geldt ook voor de paarden: ze staan overdag in een weiland en worden vaker uit hun stal gehaald voor een blokje om. Aan beweging is in voorjaar en zomer dus geen gebrek.

Maar dan komt de winter. De grond is bevroren of er ligt sneeuw. Voor veel mensen reden genoeg om een paard binnen te houden, lekker warm op stal in een dik strobed. Maar een paard is geen nestdier, kan prima tegen de kou (mits ongeschoren en/of met een goed dekenbeleid) en wil helemaal niet binnen zijn. Op stal vermindert de circulatie tot ongeveer 10%. Dit heeft een enorm effect op het spijsverteringsstelsel, wat steeds meer stil komt te liggen.

Nat voer -> droog voer
Gras bestaat voor ongeveer 80-85% uit water, hooi en stro slechts voor 20%. Voor paarden geschikt kuilgras heeft een vochtgehalte van om en nabij de 35%. Verder heeft een volwassen paard/pony op rust in een gemiddeld klimaat gemiddeld 3 tot 7 liter water per 100kg lichaamsgewicht nodig. Als je bedenkt dat paarden in de zomer voornamelijk gras eten en in de winter hooi, kuil en stro, dan kun je op je vingers natellen dat er in de winter meer gedronken moet worden.

Maar in de winter is het water koud. Paarden drinken 40%1) minder water wanneer de watertemperatuur dicht bij het vriespunt zit, vergeleken met een warmere watertemperatuur. Dus in de winter wordt meer droog voer gegeten èn minder water gedronken. Dat veroorzaakt natuurlijk problemen. Voornamelijk (verstoppings-)koliek komt hierdoor veel voor in de winterperiode. En de toch al verminderde darmfunctie door het gebrek aan beweging maakt de kans op koliek alleen maar groter.

Andere problemen
In de winter komen problemen zoals vermagering en diarree ook veel voor. Dit kan te maken hebben met zand (wat wordt gegeten/gelikt op de paddock, uit verveling en/of door een gebrek aan vezels of andere voedingsstoffen) of bijvoorbeeld een worminfectie. Problemen door zand kunnen worden voorkomen door veel ruwvoer te voeren, elke dag een scheutje olie door het voer te doen of door een zandkuur te gebruiken.

Kleine strongyliden (cyathostominae) nestelen zich met grote aantallen in de winter in de darmwand. De darmfunctie vermindert hierdoor, waardoor vermagering, diarree en koliek kunnen optreden. Vervolgens komen de larven in het voorjaar massaal uit, waarbij grote schade aan de darmwand kan ontstaan. Goed ontwormen is dus noodzakelijk. Laat een mestonderzoek doen en ontworm wanneer nodig in het najaar met een goede stoot moxidectine.

Key points in de winter zijn beweging (naar buiten met die paarden!), voldoende (eventueel verwarmd) water en/of nat voer (zoals geweekte bietenpulp) en veel ruwvoer. Een paard is een kuddedier, leeft het liefst op een open vlakte, eet en loopt dag en nacht en heeft een vacht om zich tegen kou te beschermen. Als je je dit bedenkt, is een goede verzorging en voeding geen probleem meer, in welk seizoen dan ook.

1) Michaela A. Kristula and Sue M. McDonnell, 1994. Drinking water temperature affects consumption of water during cold weather in ponies. Applied Animal Behaviour Science 41(3-4): 155-160

Lees meer:
Onderzoek: paarden op stal hebben grotere kans op koliek
Temperatuur drinkwater paarden
Winterrantsoen
Koliek bij koud weer

Ing. Marike Jacobs, voerconsultant VoerVergelijk.nl

Klik hier voor alle artikelen van VoerVergelijk.nl.

Eén reactie op “Column: Winterkwaaltjes en wintervoer

  • FB

    klopt als een bus.
    mijn Tinker en Shet staan ’s winters ook gewoon buiten, veel mensen vinden dat dan zielig.
    maar als ik geen stal meer over wil houden dan moet ik ze binnen laten staan.

    en een tip voor iedereen ’s winters regelmatig slobber voeren. Bij mij krijgen de paarden zowiezo uit een badkuip water, ’s winters gooi ik daar 2x daags 1-3 emmers met heet water door, zodat het een beetje op temperatuur komt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.