Ga naar hoofdinhoud

Ruwvoer basis voor optimaal rantsoen voor fokmerrie

Foto Lonneke Ruesink
Een fokmerrie optimaal in conditie houden, vóór, tijdens en na de dracht, valt niet altijd mee. Door welke voeding wordt de merrie optimaal vruchtbaar, wat zijn belangrijke voedingsstoffen tijdens de dracht en hoe blijft de merrie in goede conditie tijdens het zogen? Oftewel: hoe ziet het ideale rantsoen voor een fokmerrie eruit? 

“Net als ieder ander paard hoort een merrie voor de dracht niet te mager of te vet te zijn”, vertelt voedingsconsulent Marike Jacobs van Voervergelijk.nl, het platform voor paardenvoer. “Het rantsoen moet zijn afgestemd op het individuele paard, met voldoende ruwvoer van een goede kwaliteit. Wanneer het paard geregeld fysieke inspanning levert, dient krachtvoer als aanvulling.”
Om zeker te weten dat de merrie voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgt, kan een ‘volledig’ supplement worden bijgevoerd dat de dagelijkse behoefte dekt. “Bij paarden die al krachtvoer krijgen, is het belangrijk om bij een combinatie van krachtvoer en een supplement te waken voor een overdosering van vooral selenium, wat leidt tot seleniumvergiftiging. Een tekort aan selenium kan echter leiden tot onvruchtbaarheid. Verder is vitamine E een aandachtspunt specifiek voor vruchtbaarheid, evenals bèta-caroteen.”

Tijdens de dracht

“De eerste maanden van de dracht is het vooral zaak om de merrie goed op gewicht te houden. Pas vanaf de achtste of negende maand van de dracht is speciale voeding wenselijk. Voor een goede ontwikkeling van het veulen zijn essentiële aminozuren belangrijk. Een hoge biologische waarde, wat betekent dat de aminozuursamenstelling van het eiwit de behoefte aan aminozuren van de merrie en het groeiende veulen benadert, is een aandachtspunt. Merriebrok bevat meer eiwit dan een basis- of sportbrok en is in de laatste maanden van de dracht goed toepasbaar. Verder kan luzerne het eiwitgehalte van het rantsoen opkrikken.”
De energiebehoefte van de merrie neemt iets toe in de laatste maanden van de dracht, maar het is niet zo dat een merrie kilo’s en kilo’s krachtvoer nodig heeft, waarschuwt Jacobs. “Een goede kwaliteit ruwvoer, bijvoorbeeld voordroogkuil, in combinatie met een merriebrok of supplement speciaal voor drachtige merries dekt de toename van de energiebehoefte.”
Qua mineralen en sporenelementen heeft de merrie een verhoogde behoefte aan calcium, fosfor en magnesium vanaf ongeveer de vijfde maand van de dracht. “Verder zijn koper, zink en mangaan van belang.”
In het laatste stadium van de dracht zijn merries gevoelig voor de ontwikkeling van maagzweren. “Daarom is het extra belangrijk dat de merrie de hele dag ruwvoer tot haar beschikking heeft”, aldus Marike Jacobs. “Op ruwvoer moet veel gekauwd worden, wat de speekselproductie stimuleert en het maagzuur verdunt, zodat de kans op maagzweren verkleint.”

Melk geven

Zo gauw het veulen is geboren en de merrie begint melk te geven, neemt de energiebehoefte enorm toe. Marike Jacobs: “Afhankelijk van het gewicht van de merrie en de melkgift mag het rantsoen na de geboorte langzaam (in ongeveer één tot anderhalve week) worden opgeschroefd. Een snelle voerverandering kan het hele spijsverteringssysteem overhoop halen. Te veel voeren tijdens de lactatieperiode is onverstandig, want een dikke merrie kan vettere melk geven, dat kan leiden tot een snellere groei en botproblemen bij het veulen.”
Wanneer een merrie moeilijk op gewicht blijft, bekijk dan ten eerste de kwaliteit van het ruwvoer. “Een goede kwaliteit ruwvoer is erg belangrijk en voorziet in het grootste deel van de energiebehoefte, mits de merrie 24 uur per dag de beschikking heeft over ruwvoer. Geef een zogende merrie onbeperkt ruwvoer. Naast hooi of kuil kan dit ook door middel van weidegang in een goed verzorgd weiland. Dit geldt voor zowel de merrie als het veulen.”
Een tekort aan eiwit kan leiden tot een verminderde melkproductie. De ruwvoerkwaliteit is ook hierbij heel belangrijk. Jacobs raadt aan om in de eerste lactatiemaanden de merrie bij te voeren met luzerne om het eiwitgehalte van het rantsoen op peil te hebben en te zorgen voor extra kauwactiviteit.

Lees alles over de voeding voor een fokmerrie in de voedingsspecial van december 2012.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.