Paarden worden steeds vaker op jonge leeftijd uitgebracht op wedstrijden. Dit kan tot gevolg hebben dat deze paarden door fysieke overbelasting al op vroege leeftijd uit de sport moeten worden genomen.
Van een sportpaard wordt steeds meer gevraagd, aangezien hier vaak grote (sponsor)geldbedragen mee zijn gemoeid. In hun derde levensjaar worden ze al ingereden en intensief getraind. Ze moeten immers goed presteren om zo snel mogelijk het hoogste niveau te bereiken. Deze grote fysieke druk vergroot de kans op blessures aanzienlijk.
Blessures zijn nadelig voor het paard en vormen een probleem, niet alleen voor topruiters, maar ook voor de KNHS. Dergelijk hoge eisen stellen aan (te) jonge paarden vanwege economische motieven kan het imago van de paardensport schaden.
Klassieke rijkunst
Het opleiden van ruiter en paard had in het verleden voornamelijk een praktisch karakter. Gustav Steinbrecht, een student van de Spaanse topruiter Louis Seeger (19e eeuw), beschrijft uitvoerig de opleiding van ruiter en paard door middel van de klassieke rijmethode in zijn boek ‘Gymnasium des Pferdes’.
Naast militair was Gustav Steinbrecht ook beroepsruiter. Zijn doel was de klassieke rijmethoden toe te passen op de meer moderne opleidingsmethoden binnen het leger. Door het nog onderontwikkelde evenwicht moeten jonge paarden volgens hem altijd door een ervaren ruiter worden opgeleid. Een goede coördinatie is van cruciaal belang voor een goed ontwikkelde bewegingsafloop. Verder bekritiseert Steinbrecht in zijn boek de zware rugspierbelasting van jonge paarden bij het toepassen van onjuiste opleidingsmethoden, waardoor paarden veel van hun natuurlijke beweging kwijtraken. De leer van Steinbrecht is tot op heden een richtlijn voor de moderne dressuur.
Een andere bekende auteur voor wie het probleem bekend was, is Alois Podhajsky. Hij schrijft in zijn boek ‘Die Klassische Reitkunst’ dat een paard minstens twee jaar training nodig heeft voordat het succesvol kan worden ingezet als dressuurpaard. Een goede opleiding mag niet ten prooi vallen aan het verlangen om de duur van de opleiding in te korten. Bovendien moet een paard altijd individueel worden getraind.
Podhajsky beschrijft deze criteria als fundamenteel voor het omgaan en trainen van jonge paarden en het voorkomen van overbelasting.
Overbelasting
Een verkeerd trainingstraject van jonge paarden, met overbelasting als gevolg, verhoogt de kans op blessures aan pezen en gewrichten aanzienlijk. Pezen en kraakbeen van paarden volgroeien pas tussen 18 en 24 maanden, stelt Francoise Rey, dierenarts te Winsum.
Goed ontwikkelde pezen zijn van essentieel belang voor een levenslange goede stabiliteit en locomotie. Ook botten hebben tijd nodig om te groeien. Botten bestaan uit drie onderdelen, waarbij de groeischijf zorgt voor de groei van het bot. Deze schijf bestaat uit niet-verkalkt kraakbeen en is minder hard dan het bot. Het intensief trainen van jonge paarden kan deze groeischijf onherstelbaar schaden. De ruggengraat van het paard kent 32 wervels, waarvan elk over meerdere groeischijven beschikt. Deze groeischijven sluiten ten vroegste op een leeftijd van 5,5 jaar oud, afhankelijk van de grootte van het paard.
Een mogelijk gevolg van het verstoren van deze volgroeiing (bijvoorbeeld door het te vroeg inrijden) kan op latere leeftijd balansproblemen veroorzaken. Een paard moet fysiek en psychisch namelijk sterk genoeg zijn voordat het wordt ingereden. Dit moment verschilt per paard en is onder meer afhankelijk van karakter en ras. Jonge paarden moeten met geduld, aandacht en zorg worden ingereden en eisen op de korte termijn mogen daarbij niet te hoog zijn.
Wedstrijdreglement
Volgens het reglement van de KNHS mogen paarden op vierjarige leeftijd deelnemen aan springwedstrijden op B en L niveau. Voor de klasse M moeten paarden minimaal vijf jaar zijn en voor het Z zes.
Aan dressuurwedstrijden mogen paarden deelnemen vanaf de maand oktober in het jaar waarin ze drie worden. In de klassen L1 en L2 is de minimale leeftijd vier jaar, voor de M1 en M2 vijf jaar (beide per 1 april). In het Z geldt een leeftijdsgrens van zes jaar.
Vanuit medisch oogpunt kan het wedstrijdreglement volgens dierenarts Francoise Rey worden aangescherpt, in het bijzonder als het gaat om de leeftijdsgrens. De voormalige Duitse topruiter Dr. Dietrich Plewa meent dat wedstrijden voor driejarige paarden zelfs moeten worden afgeschaft. Volgens hem heeft 80 procent van de voorkomende blessures te maken met onjuiste rijmethodes en overbelasting.
Het aantal blessures in de wedstrijdsport kan volgens ons worden teruggedrongen door het wedstrijdreglement van de KNHS aan te passen. Een verhoging van de minimum leeftijd en een beperking van het aantal wedstrijddeelnames per paard is een goede stap. De druk die sponsoren uitoefenen op jonge paarden wordt hiermee verminderd en zo kan meer aandacht worden besteed aan het welzijn van jonge paarden.
Laten we het ultieme doel, de ‘Happy Athlete’, niet uit het oog verliezen!
De Duitse studentes Jennifer Fessel en Frauke Garthaus volgen het tweede jaar van de hbo-opleiding Hippische Bedrijfskunde aan de CAH Dronten. Zij deden onderzoek naar de economische druk op jonge paarden in de wedstrijdsport.
Deze opinie verscheen vrijdag 7 januari 2011 in De Paardenkrant
weer een paar mietje’s die menen dat ze alles beter weten, want het kan helemaal geen kwaad als paarden op zo’n twee en een half à drie jarige leefttijd al zadel mak gemaakt worden.
Als ze daarna maar rustig en met verstand gereden, en niet overnomen worden is dit echter helemaal geen enkel bezwaar. Nog dier vriendelijker ook nog,want dan zijn ze veel makkelijker.
Ik ben het er mee eens!
Zuiniger zijn op die jonge dieren.
Wij mens hebben al eeuwen terug dit prachtige dier bestempeld als “last”dier…
Cavalerie heeft ooit via oorlogs-strategen als Bonaparte gemakken bedacht om het paard zo optimaal te gebruiken als artillerie, gemak voor de mens!
Dressuur is er voor ’t paard, ’t paard niet voor de dressuur?
Beste H. uit O,
Waarom zijn deze twee meiden nou weer mietjes? Omdat ze een iets afwijkende mening hebben van jouw mening? Die overigens nog grotendeels overeen lijkt te komen ook.. immers zeggen zowel de “mietjes” als jij dat je met beleid jonge paarden moet rijden. Daar komt het toch wel op neer.
Bijzonder constructieve bijdrage om een paar meiden die het beste voor hebben met paarden mietjes te noemen. Chapeau!
Voor het overige helemaal eens met het doel van het artikel.
Hoezo mietjes!!!!!!
Dus jij vind het maar ”normaal” dat die dieren op zo’n jonge leeftijd al zulke prestatie’s moeten leveren,werd jij dan ook op je derde jaar op hoog nivo op school gezet???Of een sport beoefenen waar jij geestelijk als lichaamlijk helemaal niet volgroeid bent,en niet de tijd krijgt om met rust de spieren en botten te laten ontwikkelen.
En hoezo wordt het makkelijker!!!!!!!!
Voor jou ja,lekker makkelijk,maar niet voor dat paard!!!!!!!!
Laat ze eerst maar eens rustig de tijd gunnen,want dan behoud je je paard alleen maar langer!!!!!!
Het te fanatiek en te vroeg met jonge dieren aan de slag gaan, is denk ik de grootste reden waarom ik als dierenfysiotherapeut behoorlijk werk heb aan paarden. Ze zijn pas uitgegroeid als ze ca. 8 jaar oud zijn, maar ze moeten wél flink presteren als ze pas 5 of 6 zijn. Tsja, da’s op de korte termijn heel begrijpelijk (want snel klaar voor het grote werk is financieel gewin), maar op de lange termijn sloop je je paarden ermee. Het is een keuze, he? Ik ben blij dat de mijne rustig volwassen heeft kunnen worden, en nu op bijna 19-jarige leeftijd nog zo gezond en fit als een hoentje is!
Ben het eens met het artikel. Maar een paard bijvoorbeeld niet mogen uitbrengen op een bepaalde leeftijd in een klasse wil uiteraard niet zeggen dat zo’n paard thuis “gewoon” wel al hoog wordt opgeleid. En dus in de praktijk niet wordt gespaard. Dat houden de regelementen van de KNHS daar niet mee tegen…..
Ik ben t er mee eens! Een paard moet eerst volgroeid zijn zeker voordat er fysieke prestaties van worden verlangd.
Tegenwoordig moet alles maar zo vroeg en zo snel mogelijk met het risico dat het paard vroeg versleten is.
Helemaal mee eens, heb hier ook al een uitgebreid artikel aan gewijd. Wedstrijden afschaffen voor alles van 3 jaar oud zou een zegen zijn! Liefst ophogen tot minimaal 6 jaar.
Zie mijn blog van een tijdje terug op deze site
http://www.horses.nl/blogs/view/599
En waar blijven al die jonge en geblesseerde paarden die op hun 6e al nergens goed meer voor zijn omdat ze (onbewust) kapot gereden zijn?
Waarom zijn het vooral de paarden die klassiek opgeleid zijn die op hoge leeftijd nog goed presteren, ja ook hoge school rijden?
Wij zijn ook voorstander van een minder commercieel beleid. Het is pas bewonderingswaardig als een paard op 20 plus nog in wedstrijden kan meedraaien omdat het gezond is, ipv op zijn zesde al Z loopt en op zijn 7e als grasmaaier mag dienen als het heel erg veel geluk heeft….
ha ha ha..wat een lol..dat weten wij natuurlijk al lang, niets nieuws onder de zon!
Iedereen kan wel aan z’n klompen aanvoelen dat je een kind niet kan laten werken, ze zijn er gewoon nog niet klaar voor lichamelijk nog niet volgroeid en geestelijk? daarover maar niet te spreken..
Wat een zielige vertoning is de paardensport toch geworden en dat alleen voor het geld. Oh oh wat zijn wij toch onwetend als het om geld verdienen gaat.
wie de broek past trekke hem aan
Tineke
Hehe eindelijk! Eindelijk wordt mijn jarenlange mening gepubliceerd! Wat heb ik een commentaar gehad dat ik mijn paard pas op 5-jarige leeftijd uitbracht(en dan ook nog in de B).
Inderdaad heb je nog geen zicht op hoe jonge paarden getraind worden.
Een leuk onderzoek maar de uitkomst was natuurlijk al van te voren bekend.
Een jaar of twee geleden vertelde me iemand dat
gemiddeld gezien een springpaard ongeveer 2 jaar wordt hierin wordt natuurlijk alles meegenomen ook bij de geboorte overleden veulens.
Maar het resultaat van dit onderzoek was bekend alleen doet men er niets aan,
Neem de KWPN paardendagen zelfs top ruiters gaven achteraf commentaar dat het te zwaar is.
Al jaren bekend maar men doet er niets aan.
Zolang KWPN en KNHS en alleen Nederlands beleid heb je niets aan dat moeten er Europese afspraken komen.
Vierjarige paarden alleen B
5 jarige paarden alleen L
6 jarige paarden alleen M
7 jarige paarden alleen Z
8 jarige paarden ZZ
Zo zou het moeten zijn
maar gebeurd niet
economisch belang
Daarom is die van mij pas met dik 5 jaar onder het zadel gekomen en school ik hem richting de academische rijkunst op een rustige en respectvolle manier.
Ook kan je hiermee naar de wedstrijdsport als je dat zou willen (ik niet). Het duurt even wat langer maar je hebt veel langer plezier van je paard!
Ik vraag me af of er iets voor te zeggen is om merries met drie jaar te laten dekken of insemineren, zodat ze met vier jaar hun veulen zogen en met vijf jaar zadelmak gemaakt en beleerd worden. Dan heb je er ook alvast een nakomeling van.
Sommige fokkers doen het ook zo.
Inderdaad, goed artikel en eigenlijk heel logisch. Vergelijk het maar met bijvoorbeeld toptunsters (en ballet): met je 12 jaar al naar de Olympische Spelen, flink presteren en voor je 30e ben je uitgerangeerd en versleten. Ik heb nooit gesnapt, dat een 6 jarige in de Z moet presteren. De enige reden die daaraan ten grondslag kan liggen is het geld. Jong paard, loopt Z, kijk eens aan: kassa! En nog een hele carriere voor de boeg (denken ze dan). En dan nog niet te spreken over wat zo’n jong paard mentaal te verwerken krijgt.
Een paard van 13, 14 jaar staat vaak te boek als oud, maar ik geloof dat als met een paard zuinig wordt omgegaan en al naar gelang zijn kunnen en leeftijd wordt gepresteerd, men er veel langer plezier van kan hebben, en niet in de eerste plaats dat het het welzijn van het dier ten goede komt.
Helemaal mee eens dat jonge paarden overbelast worden om z.s.m. te laten presteren en logisch dat veel paarden eraan kapot gaan maar ja de commercie en eigenbelang heeft dan voorrang!
Helaas zijn er nog veel meer rammelende zaken binnen de paardensport en het begint allemaal met eerlijkheid! Eerlijk zonder aanziens des persoons regels hanteren, eerlijk publiceren (dus ook negatieve prestaties bijv.van diverse combinaties in Doha) en vooral eerlijk bestuur is noodzakelijk maar ontbreekt helaas bij verschillende verenigingen, KNHS en stamboeken!