Ga naar hoofdinhoud

Heel houden

rug
Foto Lonneke Ruesink
Laatst zei een vooraanstaande paardenarts na afloop van een groot evenement tegen mij: ‘Veel van de ruiters die we vandaag aan het werk hebben gezien, rijden nu naar huis met een vrachtwagen. Om met die vrachtwagen te mogen rijden, hebben ze een chauffeursdiploma moeten behalen. Ze weten dus precies hoe hun vrachtwagen in elkaar zit. Maar weten ze ook hoe hun paard in elkaar zit?’


De vraag stellen was haar beantwoorden. Voor mij was de retorische vraag van deze paardenarts een soort eyeopener. Natuurlijk spookte het al heel lang door mijn hoofd dat sommige paarden op jonge leeftijd al de gevolgen van onoordeelkundig rijden te verduren krijgen. Dat kan zich uiten in nekwervelartrose of rugproblemen door een verkeerde aanleuning of bijvoorbeeld in peesschade door overbelasting. Niet voor niets verdienen dierenartsen, maar ook fysiotherapeuten, chiropractoren en nog een leger aan para- en pseudoveterinairen hun dagelijks brood met paarden die verkeerd worden getraind.

Maar het idee om daar nou eens wat aan te doen had zich aan mij nog niet geopenbaard. Als de bliksem schoot het door me heen dat we veel onnodige blessures zouden kunnen voorkomen als we de kennis van zeer ervaren paardenartsen zouden kunnen ontsluiten. Als alle fokkers, ruiters, trainers en eigenaren van paarden zouden weten wat paardenartsen weten. Hun kennis en ervaring bestaat onder meer uit de duizenden patiënten die ze hebben behandeld. Daaruit komt een beeld naar voren. En dat beeld wil ik binnenkort in De Paardenkrant schetsen.

Ik wil bijvoorbeeld weten wat de rol van het exterieur is. We kennen allemaal de mooie praatjes van stamboeken, hoe paarden gebouwd moeten zijn om optimaal te presteren. Ik wil van paardenartsen weten hoe paarden gebouwd moeten zijn om trainingsarbeid om te zetten in een gezond sportlichaam, in plaats van in blessures. Paardenartsen weten welke ‘bouwfouten’ een verhoogd blessurerisico inhouden. Dat moeten wij allemaal weten!

De paardenarts die bovenstaand denkproces in gang zette vervolgde: ‘Het allerbelangrijkste is: heel houden. We denken wel dat we van alles kunnen, maar vergeleken met de humane geneeskunde valt dat tegen. Er zit echt maar één ding op: heel houden.’

Deze ongetwijfeld ware woorden krijgen binnenkort in deze krant een vervolg. Paardenartsen gaan vertellen hoe een potentieel sportpaard er in termen van belastbaarheid uit moet zien. Maar vooral: hoe je sportpaarden heel kunt houden. Hoe blessures ontstaan door onoordeelkundig rijden en trainen en hoe je dat kunt voorkomen door op een goede manier te werken met de grootste atleet die Moeder Natuur creëerde: het paard.

Dirk Willem Rosie, hoofdredacteur ([email protected])
Deze column verscheen woensdag 20 februari 2013 in De Paardenkrant.

19 reacties op “Heel houden

  • Patricia Ahlström

    Constructieve invalshoek die alleen maar toegejuicht kan worden. Wel is ook, bij het rijden van een paard, van evenzeer belang het lichaam van de ruiter en het gebruik hiervan en het begrijp van het psyche van het paard en hoe een paard ‘denkt’ en reageert op verschillende prikkels van de ruiter en waarom. Kennis vergaren. Geweldig!!!

  • Elisa Willemsen

    Heel goed iniatief! hier is het inderdaad waar het vaak op mis gaat,veel ruiters weten te weinig wat een goed management is..want niet alleen de manier van belasten,maar ook de duur van de training,de ondergrond,afwisseling en tijd intervallen zijn belangrijk..maar daarvoor dien je ook te weten hoe je paard gebouwd is en hoe je hem het beste in een horizontaal en verticaal evenwicht kan rijden waarbij je hem heel houdt.

  • Santje Udema

    Gelukkig zijn er meer mensen die denken zoals u! Ik doe een opleiding tot (revalidatie)instructeur bij een revalidatie- en trainingsstal, die goede instructeurs wil opleiden, met kennis en kunde van de biomechanica van een paard, de (on)mogelijkheden van training en vooral: je paard heel houden en er zo lang

  • Santje Udema

    Gelukkig zijn er meer mensen die denken zoals u! Ik doe een opleiding tot (revalidatie)instructeur bij een revalidatie- en trainingsstal, die goede instructeurs wil opleiden, met kennis en kunde van de biomechanica van een paard, de (on)mogelijkheden van training en vooral: je paard heel houden en er zo lang mogelijk mee doen. Wat ook betekent: een paard de tijd geven om zich te ontwikkelen. Deze website zal u vast interesseren: http://www.equiscio.nl

  • C. Provaas

    Ik ben benieuwd hoe ldr/rolkur door deze test komt.

  • Marian Raven

    Iets om naar uit te kijken!
    Dit soort informatie is, in mijn beleving, veel te weinig beschikbaar, of moeilijk te vinden.
    En niet alleen ‘bouwfouten’ zouden besproken moeten worden, maar ook dingen als spieren die relatief snel sterker kunnen worden ten opzichte van pezen die daar veel langer over doen.
    Als je wedstrijden wilt rijden, hoeveel basistraining heeft een paard nodig? (dit voor de mensen die, om wat voor reden dan ook, hun paard niet alle dagen kunnen rijden). Hoe belastend is dressuurrijden ten opzichte van springen; dressuur is langer in de zelfde houding, springen is korte explosieve pieken. Waar moet je specifiek op trainen bij bepaalde oefeningen. Kunnen bepaalde oefeningen blessures in de hand werken?
    Wordt dit een reeks van artikelen en kunnen we ook vragen stellen?
    Ben zeer benieuwd.

  • H. Paerels

    Het werd tijd. Hoe lang en hoe vaak is hier al niet om geroepen, zeker door vaklui uit de klassieke hoek.
    Zou dat niet ten allen tijden het uitgangspunt moeten zijn, kennis van de biomechanica van het paard om je paard HEEL te houden?
    Het lijkt me een goed plan om bovenaan te beginnen, voor de verandering, bij de topruiters in m.n. de dressuur, maar uiteraard geldt dit voor alle disciplines, inclusief de recreatie.

  • Doreen Proos

    Ik heb het fortuin gehad om jaren geleden in contact te zijn gekomen met Rob de Vink, een paardensportgeneeskundige die gericht is op het voorkomen van blessures. Hij leerde mij anders te denken over het management van mijn paarden en daar heb ik nog altijd profijt van.
    Een interview met Rob de Vink zou ik echt naar uitkijken…..in het belang van het paard!

  • Karel de Lange

    Als we deze kennis boven water willen krijgen, zullen we ons eerst eens moeten verdiepen in hoe de natuur de evolutionaire voorwaarde van:

    >>Met de minst mogelijke krachtsinspanning en gebruik aan energie de grootst mogelijke efficiency en de minst mogelijke slijtage te bereiken.<<

    over de miljoenen jaren bij de paarden heeft bedacht om een efficiënte voedselopname en gebalanceerde voortbeweging mogelijk te maken.

    Alle soorten in de natuur voldoen aan de bovenstaande voorwaarde en hebben daartoe een skelet met verhoudingen gekregen die weliswaar qua vorm niet gelijk is maar wel altijd een efficiënte voedselopname en gebalanceerde voortbeweging mogelijk maakt.

    Als we de grootste atleet van Moeder Natuur op aarde willen doorgronden, zullen we eerst moeten kijken hoe Moeder Natuur het paard tot stand heeft gebracht. Anders blijft het menselijk lapwerk.

    Grootmeesters zoals De La Guérinière, Steinbrecht en Baucher schreven in hun boeken al dat de rijkunst begint met de kennis van de anatomie en de werking van het skeletmechaniek. En die kennis is bij de ruiters, fokkers, hippische pers, dierenartsen en stamboeken vaak bedroevend.

  • Dries Boink (Gediplomeerd Hoefsmid)

    Bovenstaand concept is een goed initiatief om mensen die bezig zijn met (sport)paarden een soort van bewust te laten worden wat de do’s en don’ts zijn met hun paard en hoe deze te managen.
    In het artikel worden dierenartsen genoemd die het een en ander gaan toelichten over hoe we onze paarden heel moeten houden. In de reacties zijn o.a. de ruiters, instructeurs, pers, stamboeken al genoemd. MAAR … Ik mis een beroepsgroep die heel belangrijk is om onze paarden heel te houden en die zeker niet vergeten moet worden. Namelijk de hoefsmeden! Het is en blijft NO feet, No horse.
    Zelf ben ik al 16 jaar gediplomeerd hoefsmid. Ik zet hier gediplomeerd, omdat het tegenwoordig zo is dat een diploma niet meer verplicht gesteld wordt door de overheid en iedereen zich hoefsmid mag noemen. Om onze paarden heel te houden vind ik dit al een slecht iets, maar dat is een andere discussie. Tijdens mijn opleiding heb ik me moeten verdiepen in de gangen en standen van het paard en daarbij behorende bewegingsafloop. En heb ik mij ook moeten verdiepen in welke blessures en/of problemen dit met zich mee kan brengen.
    In de 16 jaar dat ik hoefsmid ben heb ik mij dmv. bijscholingen en bijeenkomsten, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden en de verschillende leveranciers (hoefijzers ed), ook steeds verder doorontwikkeld en leer elke dag bij. Toevallig hebben we afgelopen woensdag een bijscholing gehad voor dierenartsen en hoefsmeden waarbij hetzelfde tersprake kwam als wat in bovenstaand artikel staat. Dus hoe houden we de paarden heel… Het antwoord was: bewustwording!
    Dit wil zeggen dat iedereen die zich op de een of andere manier bezighoud met de begeleiding van onze sportpaarden (atleten) zich bewustwordt van het feit dat deze dieren niets kunnen zeggen en wij ons er ter dege bewust van moeten zijn dat bepaalde blessures al langere tijd aanwezig kunnen zijn zonder dat deze zich duidelijk uiten. De ruiters/eigenaren zijn zich hier niet altijd van bewust en weten vaak niet hoe ze op kleine signalen moeten reageren of negeren deze.
    Nu ga ik het voor mezelf heel makkelijk maken en gooi ik het op mijn eigen beroepsgroep, die frequenter de paarden bezoekt dan de gemiddelde dierenarts namelijk eens in de 6-8 weken. Wij krijgen veel vragen van eigenaren waarop wij niet direct een antwoord hebben. Wij zien vaak wél kleine veranderingen in de voet en/of voetas, dikke benen, rare plekjes en op het moment dat wij dit kenbaar maken wordt er niet altijd adequaat op gereageerd door de eigenaar.
    Vraag: Is dit omdat wij als beroepsgroep niet serieus genomen worden? Of is men zich er niet van bewust dat er een hele grote groep hoefsmeden is die met eigenaar en/of dierenarts rond de tafel kan gaan zitten en productief mee kan en wil zoeken naar een oplossing voor onze atleten (paarden).
    Ook was het overgrote deel hoefsmeden op de bijscholing van afgelopen woensdag, waaronder een aantal zeer gerenomeerde hoefsmeden, het over één ding eens. Back to basic! Een normaal pas gelegd, traditioneel, beslag of bekapping, voorkomt al een hoop problemen. De hypes van natural balance, allerlei plak en lijmmiddeltjes, hoefschoenen en de cursussen van 1 dag zodat je je paard zelf kunt bekappen doen vaak geen goed aan het heel houden van ons paard!
    Tot slot denk ik dat het goed zou zijn om ook eens een aantal hoefsmeden aan het woord te laten in een vervolg van deze ongetwijfeld ware woorden uit bovenstaand artikel geschreven door dhr Rosie.

  • Dirk Willem Rosie

    @Dries: Ik ben heel blij met je bijdrage aan deze discussie en kan je verzekeren dat de kennis van GEDIPLOMEERDE en ervaren hoefsmeden in deze serie niet zal ontbreken. In een variatie op ‘no feet, no horse’ zou ik willen zeggen: geen goede voeten, altijd een zorg (zo niet: een probleem)

  • eddycrul

    Wat heb ik genoten van de reactie van de heer Dries Boink.
    Buiten de hoefsmid zijn er nog beroepstakken die ontbreken,maar laat ons tevreden zijn met het initiatief van de paardenkrant (de heer Dirk Willem Rosie) We kunnen niet alles in eens verwerken,dus laat ons beginnen met één groep de dierenartsen en hopelijk volgen de andere groepen nog.
    Een paard gezond en heel houden kan enkel als het paard behandeld wordt met kennis van zaken.( op alle vlakken) Ik hoop nu maar dat alle personen die aan bod zullen komen ,mensen met kennis van zaken zullen zijn. Maar dit is niet genoeg. Ze moeten ook bereid zijn hun ervaring en kennis op een neutrale manier met ons paardenliefhebbers te delen.Zoniet hebben we daar niets aan. Hoe vaak heb ik zogenaamde experts ,zogenaamde gediplomeerde hoefsmeden en topiconen van de nederlandse dressuruursport ,zaken horen verkondigen (of gelezen in de paardenkrant) die niet juist waren en waarvan dat je duidelijk voelde dat er andere belangen die niets met het item te zien hadden meespeelden.Ik wacht ongeduldig af wat we voorgeschoteld zullen krijgen,hopelijk zullen we veel bijleren. vr gr

  • Maria vd Berg

    Persoonlijk hoop ik dat er ook spreekruimte zal zijn voor die paardenmensen/dierenartsen\hoefsmeden die op onorthodoxe wijze tot inzicht zijn gekomen. Inzichten die zij hebben verworven door hun jarenlange, dagelijkse, professionele ervaring met paarden te toetsen aan dat wat er binnen de wetenschap bekend is en gangbaar is. Onuitgesproken inzichten waarvan zij zelf weten dat het de commercie niet zal dienen, maar het paard wel degelijk. Wie durft?

  • Natascha Meijer, Sportstal Stokkum

    Wij kijken uit naar een leerzame serie en hopen daarbij ook op inzicht in gezond voerbeleid. En dan niet alleen over de soorten voer en de hoeveelheid, maar vooral ook de voerfrequentie en de timing van de voersoorten voor training. Als trainers en paardenhouders die hun paarden graag heel houden (en die van de leerlingen ook) zijn we op zoveel pensionstallen tegen de onwil gelopen om voldoende en voldoende vaak ruwvoer te geven, dat we uiteindelijk hebben besloten onze eigen stal te beginnen. Wij zullen de artikelen dan ook graag delen met onze klanten.

  • Marian Raven

    Dries, hoefsmid, super bijdrage aan het onderwerp! En mooi dat dhr Rosie hier ook direct op reageerde.
    Maar dan heb ik er nog één: Gebitten en gebitsverzorging. En een afwijking als diastase, dat steeds meer schijnt voor te komen, naar wat ik heb gehoord. En wat erfelijk is, naar wat ik heb gehoord. Is dat inderdaad zo of zijn dat verhalen? Het is wel een groot probleem voor de paarden die het hebben.

    En dan nog een onderwerp, maar dat betreft niet de bouw van het paard, dus misschien niet geschikt voor deze serie, maar wel belangrijk voor het presteren van het paard: Zadels, van oorsprong bedoeld om het gewicht van de ruiter over een zo groot mogelijk vlak te verdelen; als het goed past. Probleem is dat de meeste mensen niet weten hoe dat er uit ziet. Ander probleem is dat een zadel veel geld kost; je kunt toch niet voor al die 15 trainingspaarden een persoonlijk zadel aanschaffen. Nee, dat kan ook niet. Maar als een zadel alleen naast de schoft op een paar vierkante cm en op een stukje van de achterkussens rust en je gaat dan springen, dan komen er wel heel veel kilo’s op een paar vierkante centimeters terecht, zowel voor als na de sprong. Garantie voor pijnlijke ruggen. Vergelijk het eens met 100m hordenlopen op te kleine of te smalle schoenen, plus de training tig uur per week.
    En natuurlijk kan ik ook bowlen met de daar aanwezige schoenen, desnoods met dikke sokken aan, dus er is hoop.
    Maar ik zit wel met kromme tenen te kijken naar een ruiterwissel, waarbij de zadels meegewisseld worden en die van Jos Lansink met Cumano op bijvoorbeeld Shutterfly terecht komt.

  • Karel de Lange

    @Marian
    Er zijn nog maar heel weinig stamboeken die ook een functioneel hoofd, met een ronde kaak en grote aan de zijkant geplaatste ogen, in de beoordeling meenemen.
    Het zou me verder niet verbazen als diastase mede het gevolg is van de ondiepe rompen en de opgetrokken buikjes zonder “Hinterippe” die we tegenwoordig bij de modepaarden zien. In elk geval worden de buikspieren, die cruciaal bij het dragen in de beweging en van het veulen zijn, daardoor ernstig verminderd.

  • Laura Ginsel

    paarden die niet volgroeid zijn worden al veel te vaak te zwaar belast, daar moet ook eens over nagedacht worden!

  • Geertrude Fekken

    Heel houden: een goed initiatief omtrent de paardenhouderij. Willen wij onze paarden heel houden
    dan moeten vakmensen met elkaar communiceren en informatie doorgeven. Zoals fokker, (imprintraining, voeding) dierenarts, (osteopaath, accupuncturist, pfysiotherapeut) hoefsmid, tandarts, trainer (harnachement, psychie en gebruik van bitten). En is het goed dat elk vakgebied zich bewust is van zijn beperktheid, dit opent deuren naar nieuwe samenwerkingen en ontdekkingen.

  • Helena Visser

    willen wij onze paarden heel houden is voorkomen beter dan genezen. Eigenaren: wordt wakker! welzijn en gezondheid zijn in eerste instantie verantwoordelijkheid van de eigenaar. DA’s, hoefsmeden, tandartsen zijn handig als er een probleem is. Hoe houd ik mijn paard gezond en fit zodat ik zo min agmogelijk hoef te dokteren, dat is de eerste vraag! waarom zou een gezond paard hoefijzers nodig hebben? waarom krijgen zoveel paarden koliek. Als duidelijk is dat beweging essentieel is voor geestelijke en lichamelijke gezondheid waar om zetten we dan paarden op stal? Waarom geven we paarden krachtvoer als ze eigenlijk gemaakt om ruwvoer te eten? Waarom sluiten we ze op terwijl ze eigenlijk per dag vele kilometers moeten afleggen. Waarom staat welzijn en gezondheid in de paardenwereld niet altijd voorop?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.