KWPN reageert op open brief hengstenhouders: ‘Het gaat om het gemeenschappelijke belang’

Lees de gehele brief, waarin de hengstenhouders niet alleen maar honing om de mond wordt gesmeerd, hieronder:

Het KWPN is als vereniging een ledenorganisatie waar de leden met stip op 1 staan. In onze missie staat niet voor niets dat het onze grootste ambitie is om onze leden te ondersteunen bij het fokken en vermarkten van ’s werelds meest duurzame en kwaliteitsvolle sportpaard. Vanuit dat oogpunt heeft het KWPN destijds de fokwaarden geïntroduceerd als hulpmiddel bij de fokkerijkeuze: het geeft een objectieve indicatie van de foktechnische waarde van een paard. 

ONRUST

Vorig jaar ontstond er onrust na de publicatie van de nieuwe fokwaarden, over de totstandkoming én het belang dat aan fokwaarden wordt gehecht. Dit kwam mede door enkele veranderingen die gelijktijdig zijn doorgevoerd. Sinds vorig zijn ook de sport- en exterieurfokwaarden voor de KWPN-spring- en -dressuurpaarden mede gebaseerd op DNA-informatie. Een andere grote wijziging die is doorgevoerd, is dat de fokwaarden voor de kenmerken ‘sport’ en ‘exterieur’ vanaf vorig jaar per fokrichting (springen of dressuur) worden gepresenteerd. Dat betekent dat dressuurpaarden voortaan vergeleken worden met dressuurpaarden (in plaats van met alle rijpaarden). En springpaarden worden vergeleken met springpaarden (in plaats van met alle rijpaarden). Dit gaf een duidelijke verandering in onder meer de hoogte van fokwaarden van (individuele) paarden.

Verklaarbaar, en deze lagere score betekent niet dat de hengst ineens minder goed vererft, maar dat het vergelijkingsmateriaal (de populatie waarmee de hengst vergeleken wordt, dus in de nieuwe situatie alleen paarden in dezelfde fokrichting) in zijn geheel beter geschikt is voor het fokdoel. 

Draagvlak

Echter, mede door deze verandering in fokwaarden, bleek vorig jaar het draagvlak voor de fokwaardeschatting af te nemen. Daarom heeft het Algemeen Bestuur gekozen om de gehanteerde systematiek voor fokwaardeschatting extern te laten toetsen middels een onafhankelijke auditcommissie. Het KWPN heeft zich sindsdien aan alle afgesproken stappen gehouden: er is uitgebreid overleg geweest door de in het leven geroepen auditcommissie met diverse betrokkenen in de praktijk. De auditcommisie bestond uit vier onafhankelijke experts op het vlak van fokwaardeschatting, ambassadeurs uit de praktijk/hengstenhouders en vertegenwoordigers vanuit inspectie en de Fokkerijraad springen en dressuur.  Na afronding van het auditrapport zijn Fokkerijraadsleden, Ledenraadsleden en hengstenhouders door de experts geïnformeerd: het rapport is met hen gedeeld en de wetenschappers hebben hun conclusies toegelicht. 

‘Zonde om te stoppen’

De auditcommissie heeft aangegeven dat de fokwaarden nu al een goede indicatie zijn voor de vererving van hengsten, maar dat er op bepaalde onderdelen vooruitgang kan worden geboekt. De basis is goed en de fokwaarden zijn betrouwbaar en goed bruikbaar. Met name het draagvlak dient vergroot te worden en er zijn aanbevelingen voor verbeteringen gedaan, waar het KWPN mee aan de slag gaat. Eén van de experts, dr. Erwin Koenen, gaf in de Paardenkrant van deze week het volgende aan: “Het zou zonde zijn om te stoppen met wat er nu aan informatie ligt. Uit onze bevindingen blijkt wel dat de huidige fokwaardeschatting niet excellent is. Daar doen wij dan ook aanbevelingen voor. Maar wij hebben geen fouten gevonden waardoor van misleiding sprake zou zijn en waardoor de fokkerij de verkeerde kant op zou gaan. In zo’n geval moet je stoppen. Maar daar is hier dus helemaal geen sprake van. Er zijn alleen kansen om het nog beter te doen.”

Communicatie auditrapport

Afgelopen maandag heeft het KWPN een bericht gepubliceerd om ervoor te zorgen dat alle 19.000 leden van het KWPN geïnformeerd zijn over de bevindingen van de auditcommissie. De leden hebben hier ons inziens ook recht op, immers het rapport is gefinancierd met middelen van deze leden. In het kader van transparantie is het auditrapport toegevoegd aan het bericht. De bevindingen en aanbevelingen van de auditcommissie worden op dit moment omvat in een plan dat vanuit de kantoororganisatie zal worden opgesteld. Hierin staan de acties die worden opgestart om qua fokwaardeschatting verdere vooruitgang te boeken en waaraan ook per aanbeveling een tijdspad en budget wordt gekoppeld. Dit plan wordt uiteraard gedeeld met de fokkerijraden, de Ledenraad en ook met de hengstenhouders.

Het beleid en de route richting de toekomst wordt naar aanleiding van die gesprekken verder vastgesteld. Overigens wordt in het artikel in de Paardenkrant van deze week de suggestie gewekt dat de nieuwste fokwaarden nu (nog) niet gepubliceerd worden. Dit is onterecht: het KWPN deelt alle beschikbare informatie met haar leden. De laatste versie van de fokwaarden staat online en na afronding van het huidige verrichtingsonderzoek zullen er op basis van deze informatie nieuwe fokwaarden berekend en gepubliceerd worden. 

Hengstenhouders

Deze eerder genoemde publicatie van afgelopen maandag heeft geleid tot een reactie vanuit een negental hengstenhouders, die zich middels een open brief distantieerden van het KWPN-beleid. Wij respecteren hun mening, maar het verwondert ons ook aangezien twee van de negen hengstenhouders als bestuurslid met de portefeuille fokkerij deel hebben uitgemaakt van het proces van de afgelopen 18 jaar waarin de fokwaarden zich hebben ontwikkeld (lees: voormalig AB-leden Egbert Schep en Paul Hendrix, Horses.nl)

Daarnaast is op verzoek van deze hengstenhouders een expert toegevoegd aan de groep van deskundigen en maakten twee van de hengstenhouders deel uit van auditcommissie. 

Stap voor stap meegenomen

De negen hengstenhouders zijn tijdens de diverse gesprekken stap voor stap meegenomen in het proces. Zij hebben zoals gezegd het auditrapport – uitgevoerd door de auditcommissie die in samenspraak met hen is samengesteld – ontvangen en de wetenschappers hebben vervolgens de resultaten van hun onderzoek aan hen gepresenteerd en toegelicht. Ondanks dat menen zij dat hun stem niet is gehoord en scharen zij zich niet achter de conclusie dat de fokwaardes een accuraat hulpmiddel zijn.

Hoogste niveau vs. hoogste klasse

Zij stellen in hun brief: “Een van de belangrijkste conclusies uit het rapport is juist dat de fokwaardeschatting op basis van de hoogste stand niet goed aansluit bij het fokdoel, te weten Grand Prix.” Deze aanbeveling over de fokwaardeschatting met betrekking tot de hoogste stand vs. Grand Prix is direct door de kantoororganisatie opgepakt. Een belangrijk onderdeel van de doorontwikkeling is om alle wedstrijddata te gaan gebruiken binnen de fokwaardenberekening, in plaats van alleen de hoogste stand. Voor dressuurpaarden geldt een genetische correlatie van 85.7% tussen ‘hoogste stand’ en ‘Grand Prix’ en voor springpaarden is een genetische correlatie gevonden van 60.6%. Dit betekent dat de kenmerken ‘hoogste stand’ en ‘presteren op Grand Prix niveau’, genetisch gezien, veel overeen komen met elkaar.

Ofwel, als er fokwaarden geschat worden op basis van hoogste stand, zal de ranking van deze fokwaarden grotendeels overeen komen met wanneer er fokwaarden geschat worden op basis van presteren op Grand Prix niveau. In de toekomst kan het gebruik van sportresultaten over langere periodes heen de fokwaardenschatting verder versterken. Alle KNHS-uitslagen en FEI-resultaten van KWPN-paarden worden nu al meegenomen. Voor het verkrijgen van alle nationale wedstrijduitslagen in het buitenland zijn ook de gesprekken gaande. 

Draagvlak

Het belangrijkste punt waaraan het Algemeen Bestuur wil werken is het vergroten van het draagvlak van de fokwaarden binnen de vereniging. Daarbij moet worden benadrukt dat fokwaarden slechts een hulpmiddel voor de fokkers zijn. Iedere fokker moet voor zichzelf bepalen of hij of zij dit hulpmiddel wil inzetten of liever vertrouwt op zijn of haar eigen gevoel en/of andere informatiebronnen. Uit het KWPN-ledenonderzoek dat in 2019 naar specifiek de fokwaarden is uitgevoerd bleek dat ruim de helft van de respondenten vindt dat het genetisch profiel een toegevoegde waarde heeft voor de fokkerij. 

Gemeenschappelijk belang

Het KWPN is oprecht van mening dat zij aan de diverse wensen van de hengstenhouders heeft voldaan door een onafhankelijk, extern onderzoek te laten uitvoeren waarbij de hengstenhouders zijn vertegenwoordigd en betrokken. Het KWPN hecht grote waarde aan de mening van de hengstenhouders die deze open brief hebben gepubliceerd. Immers zijn zij leden van het KWPN. Echter het KWPN heeft ruim 19.000 leden –  waaronder ook vele merriehouders – en het gaat om het gemeenschappelijke belang van al onze leden. Daarom legt het Algemeen Bestuur de vraag op welke manier het draagvlak voor de fokwaarden te vergroten voor aan de leden. Middels een ingelaste vergadering van de Ledenraad zal hier maandag a.s. een dialoog over worden aangegaan. 

Bron: KWPN