Ga naar hoofdinhoud

Vraag: Wat te doen bij bokvoet?

Foto Lonneke Ruesink
Mijn veulen heeft een bokvoetje. Is het verstandig om af te wachten, en zo ja hoelang? Wat zijn verder de mogelijkheden voor behandeling?

Antwoord Dierenkliniek Emmeloord

Een bokvoet, ook wel grasvoet genoemd, ontstaat meestal wanneer het veulen 1 tot 4 maanden oud is. Deze aandoening komt bijna uitsluitend aan de voorvoeten voor en kan zowel aan 1 been als aan beide benen voorkomen. De oorzaak van ontstaan is waarschijnlijk te wijten aan verschillende factoren, waarover wetenschappers het nog niet helemaal eens zijn.

Eén theorie is dat de botten van het veulen in deze periode zo snel groeien, dat de buigpezen en weke delen de groei niet kunnen bijhouden en daardoor een relatieve verkorting of contractie veroorzaken. Een andere theorie stelt dat pijn, door een andere oorzaak, aan de basis ligt en dat daardoor de buigpezen gaan samentrekken en zo een contractuur veroorzaken. Waar men het wel over eens is, is dat het niet vanzelf corrigeert als het veulen ouder wordt en dat er zo bijtijds iets moet aan gedaan worden om een goed resultaat te krijgen.

Er bestaan verschillende gradaties in bokvoeten, variërend van een conformatie met hoge hiel en korte toon, tot voetjes die zo gecontraheerd zijn dat de hielen de grond niet meer raken. Bij de milde gevallen, kan er eerst geprobeerd worden om conservatief te behandelen. Dit houdt in dat de hoefsmid de hiel iets moet inkorten en tegelijkertijd de teen versterken, met bv. een plakschoentje met verlengde toon, om zo verdere slijtage van de toon tegen te gaan. De stand moet op deze manier geregeld gecorrigeerd worden, waarbij het beter is om telkens kleine beetjes van de hiel te raspen dan in 1 keer een groot stuk. Gecombineerd met deze standcorrectie, is het belangrijk dat het veulen gecontroleerd beweegt op een gelijke, harde ondergrond, bv. in een klein kampje alleen met de merrie. Vaak geven we ze een beetje pijnstilling de eerste dagen na een aanpassing om te vermijden dat ze het been gaan ontlasten en zo de aandoening alleen maar erger maken.

Bij de veulens die ondanks deze conservatieve aanpak onvoldoende vooruitgang boeken en bij veulens die aan een erge graad (hielen raken de grond niet) lijden, is het som beter om over te gaan tot chirurgisch ingrijpen. Tijdens deze correctieve ingreep wordt het zogenaamde check-ligament doorgenomen. Dit ligament verbindt de diepe buigpees met het bot en door de operatie creëer je ruimte voor de diepe buigpees. Het is een relatief eenvoudige procedure, waarbij het veulen slechts kort onder narcose moet en waar goede resultaten mee geboekt worden.

De belangrijkste boodschap is dus om er zo snel mogelijk bij te zijn en samen met hoefsmid en dierenarts naar de best passende oplossing te zoeken voor uw veulen. Operatief ingrijpen gebeurt het best voor de leeftijd van een half jaar.

Dierenkliniek Emmeloord
Klik hier voor alle artikelen van Dierenkliniek Emmeloord

6 reacties op “Vraag: Wat te doen bij bokvoet?

  • eddy crul

    Ben ik nu oud aan het worden en gooi ik verschillende benamingen door elkaar ???
    Maar voor mij is een bokvoet geen grasvoet.Ik zou eerder zeggen dat een bokvoet het tegengestelde is van een grasvoet.Of moet ik toch afgevoerd worden?? Vr gr EC

  • Astrid Kort

    Het wordt een grasvoet, of beter graasvoet genoemd, omdat veulens vaak met 1 been naar voren, en 1 been naar achteren staan te grazen. Zeker als ze lange benen en een korte hals hebben.

    Als ze een voorkeurshouding hebben voor bv de rechtervoet naar achteren, zie je gebeuren dat aan deze voet een bokvoet ontstaat. Dat is overigens wetenschappelijk bewezen.

  • Marjolijn

    Bij mijn weten is dit inderdaad hetzelfde als het zogenaamde graasvoetje zoals Astrid dit beschrijft.
    Afvoeren lijkt me niet nodig hoor 😉
    Daarbij moet ik wel kwijt dat het taalgebruik vooral in de laatste alinea wat te wensen over laat. Enigszins slordig van een dierenkliniek en/of redacteur.

  • eddy crul

    Beste Astrid,Beste Marjolijn.In het paardenmilieu waar ik reeds een tijdje rondloop dacht ik dat er twee begrippen gebruikt werden: nml een gra(a)svoet en een bokvoet.Een grasvoet ontstaat door lange tijd ongecontroleerd en ongecorrigeerd in de weide te grazen met steeds dezelfde voet naar voor.De hiel komt plat,de verzenen ondergeschoven en de voet verbreedt;het wordt eigenlijk een platvoet.
    Een bokvoet is een voet met een te hoge hiel en een te korte teen,waarbij de koot te vlak
    (hoek <45°)komt te staan.Ik heb nooit geweten dat men tegen een bokvoet een grasvoet zegt.Hoe een bokvoet ontstaat laat ik aan de wetenschap over ,ik weet het niet,maar wat ik wel ondervonden heb is dat ze met een bokvoet eigenlijk geboren worden.En al heel vlug zie je dat je veulen bokvoetjes zal hebben ,nog voorr het lange tijd in de weide heeft gelopen.Een bokvoet heeft dus volgens mij weinig te maken met de weidegang.Daarom verwondert het mij dat kliniek Emmeloord een bokvoet een grasvoet noemt.
    Vind ik dit erg? Bijlange niet,maar als ik gans mijn paardenleven een verkeerd gedacht zou hebben gehad zou het mij plezieren nu eens de juiste uitleg te horen.Tot zover blijft voor mij een grasvoet een grasvoet en een bokvoet een bokvoet en kan ik moeilijk een bokvoet een grasvoet noemen; Vr Gr EC

  • dries boink

    Ik denk dat je aardig goed zit Eddy Crul. Een bokvoet is een aangeboren afwijking die redelijk snel te constateren is en door middel van een simpele ingreep chirurgisch te verhelpen is.
    de graasvoet echter wordt veroorzaakt door snelle groei(dit is namelijk de schuld van niemand)of door het niet tijdig bij laten houden van de voeten. te veel fokkers laten hun paarden veel te laat of niet bekappen en veel hoefsmeden willen het niet doen omdat ze niet bereid zijn om klappen te vangen van dat jonge spul. Dus kunnen we hier uit op maken dat een graasvoet vrijwel altijd te voorkomen is door tijdig ingrijpen de bok of steltvoet echter vergt meer aandacht en eventueel chirurgisch ingrijpen.

  • Jan Jonas

    Bokvoet of grasvoet is in beginsel eigenlijk het zelfde. De meest extreme form is, zoals in het artikel beschreven, dat de hielen van zowel de linker als de rechter voorhoef de grond niet meer raken. Een leuke anekdote wil ik U niet onthouden. Ik kwam in de jaren 80 van de vorige eeuw in contact met een volbloedfokker in Zuid-Limburg tegen, die zijn fokmerries naar de slacht wilden doen omdat zoals hij zei, de merries erfelijke afwijkingen doorgaven aan de veulens, zoals hierboven beschreven, dus de hielen de grond niet meer raakten. Dit probleem had hij al 3 jaar. Dus 3 jaar heeft hij zijn veulens naar de slacht gebracht, ondanks alle medicaties en adviezen van zowel klinieken in Nederland,Duitsland en zelfs een volbloedkliniek uit New Markt is langs geweest, alles zonder resultaat. Hij vroeg aan mij, kunt U mij helpen? Ik vroeg aan hem hebt U een bodemonderzoek laten doen.Die had hij, want hij verbouwde kersen voor de vlaaien. Dus moest goed naar de bodem gekeken worden. Ik kreeg de uitslag van het bodem onderzoek te zien. Ik zei dat het probleem bekend was voor mij. Er zit te veel kalium in de grond wat ook via de wortels in het gras komt. Te veel kalium maken de pezen star door te veel kaliumopslag in de cellen, terwijl de botten blijven doorgroeien. De botgroei van het pijpbeen gaat hard en door te veel kalium opslag in de peescellen kunnen de pezen de botgroei niet bij houden. Hierdoor trekken de pezen het straalbeen omhoog. Wat nu, zei hij, want er lopen 4 veulens op hun punten van hun tenen rond. Ik zei, U krijgt wat om het overtollige kalium weer uit de cellen te halen en binnen 14 dagen staan de veulens weer goed. Hooi van eigen land kunt U verbranden of verkopen aan stallen waar alleen volwassen paarden staan. Binnen 14 dagen stonden de veulens weer correct. Na deze casus heb ik nog anderen paardeneigenaren met het zelfde probleem kunnen helpen. Hier was geen spraken van erfelijkheid, nog bij de andere casussen. Ik adviseerde hem wel op een andere plek te gaan fokken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.