Ga naar hoofdinhoud

HorseTelex Results introduceert ISV en IPV

In februari 2015 lanceerde HorseTelex Results een gloednieuwe ranking waarmee de prestaties van sportpaarden langs een objectieve en foktechnisch zeer informatieve meetlat gelegd kunnen worden. Paardenkrant-Horses.nl Magazine legt uit hoe de ranking tot stand komt en sprak met de ontwikkelaars. Onder hen vier stamboeken – een uniek gegeven, want tot op heden lukte het de WBFSH niet om tot internationale ranking te komen waarbij stamboeken met elkaar samen werken.

Er zullen heus fokkers geweest zijn die het deden: alle uitslagen van internationale wedstrijden nalopen om te zien welke paarden het goed deden en welke hengsten met hun nakomelingen het verschil maakten. Maar zoiets kon je gerust een dagtaak noemen. Dat hoeft nu niet langer. HorseTelex Results – dat vanaf eind 2014 alle uitslagen van internationale wedstrijden heeft bijgehouden – heeft namelijk de ‘International Sport Value’ (ISV) ontwikkeld.
Deze ISV is een ranking op basis van de prestaties van elk paard in de internationale sport. Daarmee worden niet alleen paarden gerankt op basis van hun daadwerkelijke prestaties, maar is er ook een ranking voor ruiters en stamboeken.
Op basis van de gegevens van de ISV is er ook een ‘International Progency Value’ (IPV): de punten van internationaal presterende paarden worden bij elkaar opgeteld voor de ranking van hun ouders en de grootouders aan moederszijde.

Eerlijk en objectief systeem

Rankings zijn er al langer: de FEI en de WBFSH maken rankings voor ruiters, paarden en hun vaders en stamboeken. Die rankings zou je moeilijk als een correcte en informatieve ranking van de prestaties in de internationale sport kunnen kwalificeren. Het prijzengeld is namelijk de belangrijkste basis voor de ranglijst: een paard kan in een hoog gedoteerde 1.45m-rubriek evenveel punten verdienen als in een 1.55m-rubriek waar hetzelfde geld te verdienen is. Is er niet voldoende prijzengeld, dan ook geen punten. Zelfs niet in 1.45m-rubrieken of hoger.
Daarbij geeft de FEI alleen punten aan de beste zestien paarden in de rubriek – of er nou 20 of 60 deelnemers aan de start komen. Ook worden de lagere internationale rubrieken (1.30 – 1.40m) niet meegenomen in het FEI-puntensysteem.

Genetische informatie

De HorseTelex-ISV is niet gebaseerd op prijzengeld, maar op de daadwerkelijke prestaties en geeft daarmee veel meer (genetische) informatie.
Alles wordt meegenomen: het niveau (in een 1.60m zijn de meeste punten te verdienen), het aantal rondes (in een twee-ronden wedstrijd zijn meer punten te verdienen), het aantal fouten (als er een balk af gaan betekent dat minder punten) en het aantal deelnemers (de beste 50 procent krijgt bonuspunten).
In de dressuur vertoont het puntensysteem van de FEI eveneens gebreken: de FEI geeft alleen punten op Grand Prix-niveau (Grand Prix, Grand Prix Spécial en Grand Prix Kür – niet Grand Prix consolation) én uitsluitend vanaf driesterren CDI’s. Alleen de beste acht proeven die een paard loopt tellen mee in de jaarranking.

Vreemd bonuspuntensysteem

Verder is er bij de FEI een (vreemd) bonuspuntensysteem dat bijvoorbeeld alle deelnemers aan de Olympische Spelen een bonus geeft van 40 punten, ongeacht hun prestaties daar. Daarmee vallen er dus heel wat paarden buiten de boot en geeft de ranking geen compleet beeld.
HorseTelex neemt de gehele internationale dressuursport mee in de ranking, met globaal de volgende puntentelling: Op Grand Prix-niveau betekent 100% 1.000 punten. Er is een bonussysteem voor CDI1* tot CDI5* (oplopend) en voor Wereldbekerwedstrijden in West-Europa, Oost Europa en Noord Amerika en Oceanië/Azië (aflopend). Verder kunnen de volgende punten verdiend worden in proeven die bij de FEI niet meegerekend worden:
Grand Prix U-25 bij 100%: 800 punten, Inter II/A/B bij 100%: 600 punten en PSG/Inter I bij 100%: 400 punten. Bij de Kür op muziek wordt er 3% gecorrigeerd. Dat doet de FEI ook.

Automatische correctie

De HorseTelex-ISV wordt automatisch gecorrigeerd: het gemiddelde is de basis voor de ranking. Dus paarden die elk weekend op concours gaan verdienen weliswaar meer punten, maar hun ISV wordt gecorrigeerd door het aantal behaalde punten te delen door het aantal starts. Om de betrouwbaarheid te waarborgen is een minimaal aantal starts vereist.
Ook bij de IPV worden zo veel mogelijk factoren meegenomen om tot een (in genetisch opzicht) waardevolle ranking te komen. Omdat hengsten van verschillende leeftijden niet met elkaar te vergelijken zijn, worden ze opgedeeld in leeftijdscategorieën: E (nakomelingen tot 9 jaar, minimaal 20 nakomelingen), D (nakomelingen tot elf jaar, minimaal 40), C (nakomelingen tot 13 jaar, minimaal 60), B (nakomelingen tot 15 jaar, minimaal 80) en A (alle leeftijden, minimaal 100). Het minimale aantal nakomelingen is vereist om de betrouwbaarheid te waarborgen.
Ook hier wordt gecorrigeerd (voor hengsten met veel nafok): De gemiddelde ISV van de nakomelingen is de basis voor de IPV van hun vader.

Stamboeken

De ontwikkeling van deze ranking ging niet over een nacht ijs. Samen met onder andere trainers, ruiters, fokkerijleiders, stamboeken en geneticussen werd het puntensysteem ontwikkeld.
Het Holsteiner Verband was er vanaf het eerste uur bij. Het Duitse stamboek was namelijk al langer op zoek naar een systeem om merriehouders bonussen te kunnen geven voor hun merries met goed presterende internationale nafok.
Later sloot ook het Belgische SBS aan, gevolgd door het Selle Français – een voorloper als het gaat om het gebruiken van wetenschappelijke cijfers in de fokkerij (BLUP).
Ook Oldenburg en Oldenburg-International waren betrokken bij de ontwikkeling van het systeem. Op dit moment zijn er nog meer stamboeken in gesprek met HorseTelex om de ISV en IPV te gaan gebruiken.
Daarmee is HorseTelex er als eerste in geslaagd om stamboeken over hun grenzen te laten samenwerken. Een belangrijke stap en misschien wel toekomstmuziek voor het ‘Europese sportpaard’.
De fokkers die lid zijn van die stamboeken kunnen gratis gebruik blijven maken van alle informatie die op HorseTelex Results beschikbaar is. Datzelfde geldt voor HorseTelex-leden.

Hans van Tartwijk, geneticus

“De kracht van deze ranking is dat hij over alle stamboekgrenzen gaat en informatie geeft op fokdoel-niveau. Ik vind het een waardevolle en interessante aanvulling op de huidige selectiehulpmiddelen. Je kunt het natuurlijk niet vergelijken met een fokwaarde, omdat daarin – zeker in Nederland – alle detailkenmerken worden meegenomen.”
“Het is geen genetische ranking, maar een fenotypische. Het laat zien wat in de sport waar te nemen is en daar kan de fokker zeker zijn voordeel mee doen. Natuurlijk waren er al fokkers die de sport probeerden bij te houden, maar zeker met de hoeveelheid concoursen over de hele wereld was dat bijna niet te doen. Nu staan alle uitslagen bij elkaar en worden ze direct omgezet naar rankings. Het gaat daarbij over grote groepen paarden en als een hengst veel goed presterende nakomelingen in de internationale sport heeft, zegt dat zeker wat.”

André Hahn, plaatsvervangend fokkerijleider Oldenburg

“De ISV en de IPV is een interessante spiegel van de internationale sport, waar de fokker snel kan aflezen wat op wedstrijden gebeurd. Het geeft een completer en eerlijker beeld dan de rankings die we tot nu hadden en ik ben benieuwd hoe dat uitpakt als het een tijdje loopt.”
“Ik zie het als een nuttig selectiehulpmiddel voor de fokkers, naast alle andere selectiehulpmiddelen. Het is natuurlijk afwachten of dit systeem wordt geaccepteerd door de fokkers, maar ik denk dat ze er zeker iets mee kunnen. Wij vinden het een mooie service voor onze fokkers en het brengt ze dichter bij de praktijk van de wedstrijdsport. Wat we er echt mee kunnen in de fokkerij, moet later duidelijk worden. Dan moet het eerst een paar jaar lopen.”
“Daarbij geeft het ook een beter beeld van de prestaties van stamboeken, dan de WBFSH-ranking die we tot nu toe hadden. Als Oldenburger ben ik natuurlijk blij om te zien dat ons jonge springpaardenstamboek Oldenburg-International het heel goed doet. Dat wisten we eigenlijk al, maar door de vreemde berekening van de WBFSH was dat nog niet terug te zien in de ranking.”

Thomas Nissen, fokkerijleider Holstein

“We wilden bij het Holsteiner Verband al langer een systeem waarmee we de prestaties uit de gehele internationale sport af konden lezen. We willen een soort bonussysteem gaan invoeren voor merries met nakomelingen in de internationale sport. Tot op heden was er geen systeem dat die prestaties objectief en volledig weergaf. Met de ISV en de IPV hebben we dat systeem nu wel: het geeft een compleet beeld van de gehele internationale sport. Holstein is een zeer op de springsport georiënteerd stamboek en we kunnen onze fokkers met deze rankings nog meer informeren. De precieze waarde voor ons als stamboek en of we er ook iets mee kunnen in de selectie moeten we later bekijken, maar ik ben zeer enthousiast. Naast de praktische reden, een systeem om de bonussen te kunnen bepalen, vind ik het een stuk informatie waar de fokker echt iets mee kan.
“Daarbij hoef je geen wetenschapper te zijn om deze rankings af te kunnen lezen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de fokwaardes. Er zijn maar weinig fokkers die weten hoe ze die moeten lezen. De ISV en de IPV zijn makkelijk en inzichtelijk.”
“Over twee, drie jaar wordt het echt interessant. Nu houdt HorseTelex de resultaten zo’n anderhalf jaar bij, maar over een paar jaar is er zo’n grote databank dat je kunt gaan spreken van representatieve gegevens.”

Dit artikel verscheen eerder in Paardenkrant-Horses.nl Magazine.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.