Ga naar hoofdinhoud

Vraag: Waarom eet mijn paard mest?

Foto Lonneke Ruesink
Vraag: Onlangs betrapte ik mijn merrie op het eten van mest in het weiland. Waar komt dit gedrag vandaan en kan dit kwaad? Ze krijgt twee keer per dag een kilo standaardbrok, overdag staat ze meestal in de wei – soms paddock – en ’s nachts krijgt ze een portie hooi op stal. In de stal hangt ook een zoutblok.

Antwoord VoerVergelijk

Het eten van mest, ook wel coprofagie genoemd, wordt vaker gezien bij paarden. Vooral bij veulens komt dit regelmatig voor en het heeft een functie. Door het eten van de mest van de merrie, ontwikkelen veulens een gezonde bacterieflora in de blinde en dikke darm. Daarom is het niet nodig om actie te ondernemen wanneer een veulen mest eet. Bij volwassen paarden duidt het eten van mest echter op tekorten in de voeding of op verveling.

Het is goed dat je je paard ’s nachts een portie hooi geeft, aangezien paarden geen duidelijk dag- en nachtritme hebben en dus ook ’s nachts eten. Op basis van je rantsoenomschrijving is het echter moeilijk te zeggen of het rantsoen voorziet in zowel de behoefte aan voedingsstoffen als de behoefte aan foerageren. Een nauwkeurige rantsoenberekening (exacte hoeveelheid en op basis van een ruwvoer- en krachtvoer analyse) kan uitsluitsel geven of je paard mest gaat eten door een tekort in de voeding.

Het eten van mest kan duiden op een tekort aan vitaminen of mineralen. Een zoutblok in de stal kan bijdragen aan de voorziening van mineralen. Een zoutblok bevat echter voornamelijk zout en weinig andere macromineralen zoals kalium, calcium, fosfor en magnesium. Daarnaast zijn de hoeveelheden selenium, zwavel, ijzer, zink en koper veelal laag. Daarom is het niet zeker of een eventueel tekort aan mineralen verholpen kan worden met een zoutblok. Het kan daarom noodzakelijk zijn om krachtvoer of een vitamine/mineralenkorrel bij te voeren.

Vitamine B en K worden in de blinde en dikke darm van het paard aangemaakt. Wanneer deze onvoldoende worden benut, komen ze in de mest terecht. Door het eten van mest kunnen deze vitaminen alsnog worden opgenomen. Extra B-vitaminen en vitamine K in het rantsoen zou het mest eten kunnen stoppen. Daarnaast kan extra ruwvoer en dus vezels de aanmaak van deze vitaminen in de blinde en dikke darm verhogen. Voordat je begint met allerlei extra’s toe te voegen aan het rantsoen, is het echter van belang vast te stellen of je paard daadwerkelijk een tekort heeft aan vitaminen of mineralen. Een teveel aan vitaminen of mineralen kan zorgen voor verstoringen en is tevens een belasting voor het paardenlichaam.

Paarden kunnen ook uit verveling mest gaan eten. Verveling kan bijvoorbeeld ontstaan als een paard onvoldoende tijd kan besteden aan foerageren, weinig vrije beweging krijgt of weinig interactie heeft met zijn soortgenoten. Zorg daarom altijd voor voldoende ruwvoer van goede kwaliteit (lees alles over ruwvoer). Een stalbodem van stro draagt ook bij aan het stimuleren van het foerageergedrag. Daarnaast kan de tijd die aan eten wordt besteed, verlengd worden met behulp van slowfeeders. Geef je paard zo veel mogelijk vrije beweging in een weiland of paddock en het liefst samen met zijn soortgenoten.

Wanneer er geen sprake is van wormbesmetting, kan het eten van mest op zich geen kwaad. Het is echter wel van belang de oorzaak te achterhalen en hier actie op te ondernemen. Sluit mogelijke tekorten in de voeding uit en voorkom verveling.

Lees meer:
Mest eten
De toegevoegde waarde van een zoutblok
Behoefte vitamine/mineralen
Ontwormen

Olga Dansen, voerconsultant VoerVergelijk.nl

Klik hier voor alle artikelen van VoerVergelijk.nl.

3 reacties op “Vraag: Waarom eet mijn paard mest?

  • Charlotte Wagenaar

    Beste Olga,
    Kunt u de bewering dat paarden mest zouden eten vanwege tekorten aan vitaminen en mineralen in het rantsoen onderbouwen?
    Als paardenarts ben ik jaren bezig deze veronderstelling bij mijn klanten te weerleggen en nu kom ik het tot mijn teleurstelling zelfs tegen in een column op een zeer bekende website.
    Aangenomen mag worden, uit gedegen wetenschappelijk onderzoek, dat volwassen paardachtigen mest eten uit verveling. Zie het als een manier om aan hun instinctieve behoefte te voldoen om gedurende vrijwel de hele dag te foerageren. Maar uit geen enkel onderzoek blijkt dat er een samenhang is met deficiënties in het dieet. De bewering dat paarden mest zouden eten vanwege tekorten aan vitamines B en K al helemaal nieuw voor mij. Vitamine B tekort komt eigenlijk nooit voor, behalve tijdens behandeling met zeer uitzonderlijke medicijnen (voor aandoeningen die in Nederland niet voorkomen). Vitamine K tekort bij het paard uit zich in verhoogde bloedingsneigingen, niet in het eten van verse vijgen.
    Tot slot nog: paarden die mest van andere paarden eten, lopen géén gevaar om zo besmet te raken met wormen mits de mest regelmatig wordt verwijderd. Voordat wormeneitjes, uitgescheiden met de mest, besmettingsgevaar opleveren gaat er eerst een periode van om en nabij 3 weken aan vooraf (en dat onder gunstige weersomstandigheden).
    Eigenaren van paarden die mest eten, mogen zich dus gerustgesteld voelen. Volgens de huidige stand van de wetenschap hoeft géén rantsoen analyse plaats te vinden, er hoeven géén supplementen te worden verstrekt en er hoeft ook niet extra ontwormd te worden. Scheelt weer een aardige duit. Die mag de eigenaar dan besteden aan het verbeteren van de leefomgeving van het paard, om de verveling tegen te gaan en om het dier beter zijn natuurlijk gedrag (foerageren) te laten uitvoeren.
    Mocht ik verkeerd zijn ingelicht, dan hoor ik het graag van u. Maar dan wel met enige onderbouwing.
    Met vriendelijke groet,
    Charlotte Wagenaar

  • Olga Dansen

    Beste Charlotte,

    Bedankt voor uw reactie.
    Bij paarden is het niet wetenschappelijk bewezen dat ze mest eten vanwege een vitamine tekort. Aangezien vitamine B en K in de darmen worden aangemaakt kan het zijn dat deze ook in de mest terecht komen. Bij varkens is wel bekend dat zij door middel van mest eten een bijdrage kunnen leveren aan de vitamine B en K behoefte. Dit zou dus ook het geval bij paarden kunnen zijn. Aytekin et al. (2011) concludeerde dat er mogelijk een belangrijk oorzakelijk verband is tussen een tekort aan ijzer en koper in het serum van het paard en coprofagie.
    Helaas is de realiteit dat niet alle paardenhouders de mest regelmatig verwijderen, waardoor wormbesmetting wel een gevaar zou kunnen vormen wanneer paarden mest eten.
    Hopelijk geeft dit voldoende antwoord op uw vraag.

    Olga Dansen, voerconsultant voervergelijk.nl

  • Sanne

    Beste Charlotte Wagenaar,

    Wát een nuttige bijdrage! Ik ben zelf (naar aanleiding van dit gedrag bij één van mijn paarden) gaan onderzoeken wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn, en ik kwam er vlot achter dat het een probleem is uit onvrede, onbevredigde behoeften die noodzakelijkerwijs aanwezig dienen te zijn. Wat ik ook zie, is dat de leefomstandigheden zo snel mogelijk veranderd moeten worden om te voorkomen dat dit gedrag zich gaat ontwikkelen tot geconditioneerd, neurotisch gedrag.
    Uw reactie op dit bericht, waarin volstrekt onzinnige informatie wordt verstrekt, vind ik uiterst waardevol!

    Met een vriendelijke groet,

    Sanne

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.