Ga naar hoofdinhoud

Jonge hengsten

President's Jack Sparrow, hier nog onder Edward Gal.
Edward Gal met Jack Sparrow tijdens hengstencompetitieVorige week woensdag was ik met een hengst in Stegeren om hem te laten zien aan de hengstenkeuringscommissie. Dat zette me opnieuw aan het denken over het hele traject dat een jonge hengst moet afleggen om uiteindelijk goedgekeurd te worden en in trek te blijven bij de fokkers. Zo’n jonge hengst krijgt in mijn ogen heel veel op z’n bordje.

Dat begint al als ze 2,5 jaar zijn met de keuring in Ermelo. Doen ze het daar goed, dan wordt het traject vervolgd met Den Bosch en eventueel het verrichtingsonderzoek. Daarna staan hengstenshows, hengstencompetitie en Pavo Cup op het programma. Een topper maakt nog kans op uitzending naar het WK voor jonge dressuurpaarden en een jaar later herhaalt deze cyclus zich weer. Pas op z’n zesde komt zo’n jonge hengst in wat rustiger vaarwater.

In mijn ogen kan bijvoorbeeld het verrichtingsonderzoek nog eens onder de loep worden genomen. Vijftig of zeventig dagen is namelijk erg lang voor een jong paard. Ik denk dat het niet nodig is om een paard over zo’n lange periode te beoordelen om de natuurlijke aanleg boven water te krijgen. Als ik een jong paard ga uitproberen, ga ik toch ook niet zeventig keer terug om hem te testen?

Natuurlijke aanleg. Dat klinkt leuk, maar dat kun je bij wijze van spreken ook los in de wei beoordelen. Uiteraard moet er sprake zijn van natuurlijke aanleg bij een potentiële dekhengst, maar er moet ook een ruiter of amazone op zijn rug zitten die de aanleg naar boven haalt. Juist die ruiter of amazone zorgt ervoor dat het talent zo optimaal mogelijk wordt benut. Daarom vind ik het wenselijk dat de eigen ruiter meer bij het onderzoek wordt betrokken. Dat deze bijvoorbeeld twee keer in de week naar het testcentrum gaat om de hengst te rijden.

Per paard is het daarnaast heel verschillend hoe de ontwikkeling verloopt. De één is heel snel, de ander wat langzamer. In het verrichtingsonderzoek zou men onderscheid moeten maken in deze paarden. Ontwikkelt een hengst zich sneller, dan moet het toch mogelijk zijn dat hij zijn onderzoek in minder dagen kan afronden? De beoordeling zou meer individualistisch moeten zijn. Ik snap dat het lastig is voor de keuringscommissie, want hoe leg je aan een eigenaar uit dat de ene hengst langer moet blijven dan de andere? Ik denk dat transparantie in dit geval noodzakelijk is.

Als ik zelf mocht kiezen, zou ik mijn jonge hengst eerst een paar jaar zelf opleiden en dan pas aanbieden voor de hengstenkeuring, maar ik kan me voorstellen dat dit voor een hengstenhouder niet aantrekkelijk is. Hij mist dan een aantal dekjaren en dus inkomsten en moet zijn hengst in training zetten. Van de andere kant; iedereen heeft er toch baat bij dat een paard zich op een zo goed mogelijke manier ontwikkelt? De eerste twee jaar zijn in de opleiding van een paard gewoon heel belangrijk. Dat is iets wat ik door de jaren heen wel heb geleerd.

Ik zit niet zo diep in de fokkerij, maar wel in de sport. Het moet mogelijk zijn om deze twee meer te verenigen en voor iedereen – hengstenhouders, ruiters en keuringscommissies – bevredigend te maken.

Edward Gal, dressuurruiter
Deze column verscheen vrijdag 2 december 2011 in De Paardenkrant

8 reacties op “Jonge hengsten

  • Greet Meinardi

    Je kunt de hengsten klinisch laten keuren en een kort karakter-onderzoek laten ondergaan. Daarna kan de hengst mee naar huis, hij kan dan aan worden gereden door een eigen ruiter en na een reele tijd aan worden geboden voor definitieve goedkeuring. In de tussenliggende tijd mag de hengst dan een vooraf vastgesteld aantal merries dekken waarvan geregistreerde veulens komen. De hengst die dan eerder klaar is met zijn opleiding krijgt eerder het definitieve dekbrevet, de hengst die er langer over doet krijgt later zijn definitieve dekbrevet, maar blijft wel heel dus krijgt een eerlijke kans.

  • Meta

    QUOTE : Leesvoer
    http://leesvoer.webs.com/leeftijdinrijden.htm

    Het is zo vreselijk jammer dat talentvolle paarden als het ware hun jeugd over moeten slaan,ze moeten gelijk hoog presteren omdat men hun talent op vroege leeftijd al in kan schatten. Ze zijn veel waard en worden behandeld als topsporters en krijgen al jong zware trainingen en een gedisciplineerde dagindeling.
    Niet voor niets dat velen voortijdig af moeten haken door probleemgedrag,ondefinieerbare kreupelheden of onregelmatig gangwerk,stalondeugden en stressvol gedrag wat zich kan uiten in maagdarmklachten zoals maagzweren en koliekgevoeligheid en soms hartproblemen.Soms behalen ze niet eens de volwassen leeftijd van 7/8 jaar…jammer en triest!
    Ik snap niet dat hengstenhouders en keuringscommissies niet inzien dat ze dan juist aan “kapitaalvernietiging”doen.
    Wat is er nou mooier dan een volwassen,gezonde hengst in al zijn intelligentie,kracht en glorie ?! Neem hem dat toch niet af…(in ruil voor snel geld)

  • Laura Ginsel

    Ik ben het hgelemaal met Edward eens, maar het zijn niet eens alleen die jonge hengsten die al zoveel moeten doen, wat te denken van al die (te) jonge paarden die in de sport lopen en al zoveel moeten van hun eigenaren die alleen maar gaan voor een oranje lint? Het is niet voor niets dat de gemiddelde leeftijd van een sportpaard in Nederland zo rond de 7 / 8 jaar ligt, dan zijn de meeste paarden “ongeschikt” voor de sport omdat ze van alles en nog wat mankeren of zo in verzet zijn geraakt dat er niemand meer op durft……

  • liefhebber

    Welke ruiters en amazones waren dat ook al weer die alles bovenaan de PAVO-cup rijden……????

    Die daardoor het voorbeeld geven dat heel paardenminnend nederland nu denkt dat ieder jong paard al met een lichaamshouding van een grand-prix paard kan lopen….????

    Fijn dat inzicht…maar nu de praktijk!!!

  • Zarah

    Nou heb ik toevallig altijd laatrijpe paarden gehad, dus ik heb ze nooit al met de drie jaar zadelmak gemaakt, toch geloof ik niet dat het bij definitie het verrichtingsonderzoek is wat te zwaar is. Ik denk dat daar genoeg deskundigheid en ook verantwoordelijkheid naar de eigenaren is om zorgvuldig met de hengsten om te springen.

    Ik denk dat de (over)belasting vooral begint met de competities etc. waar de hengst continue moet presteren om te laten zien hoe geweldig hij is.

    Verkorten van het verrichtingsonderzoek lijkt mij ook niet wenselijk, voordat je het weet wordt er over een hengst geschreven dat ‘hij een hele goeie is omdat ie in zo’n korte tijd het verrichtingsonderzoek heeft doorlopen’. Neem liever rustig de tijd…

  • Lies Beuker

    Wat fijn dat een ruiter als Edward Gal zijn mening zo presenteert.

    De mening van meneer of mevrouw Liefhebber kan ik begrijpen, maar Edward geeft een mooie voorzetje. Iemand moet toch een keer de bekende knuppel in de paardenstal gooien! Dus nogmaals dank daarvoor.

    Ja, waar gaat het nu altijd weer om? Geld verdienen met en over de rug van paarden. En dat zal echt niet minder worden, of er moeten inderdaad duidelijke regels komen wat een paard op een bepaalde leeftijd mag presteren. Volgens mij is dat de enige manier om ‘het paard tegen de mens te beschermen’. En dan wordt er toch nog getrickt. Een Z dressuur paard moet – om deel te nemen aan wedstrijden – 6 jaar oud zijn. Maar volgens mij mag een jonger paard in een Z rubriek gewoon HC starten, dus moet een 4 of 5 jarige al flink aan de bak in de bak. Met de hengsten is het niet anders.
    Vòòr hun 2,5 jarige leeftijd moeten de hengsten bij bepaalde stallen ook al aardig werken, zodat eventuele ‘onvolkomenheden’ gemaskeerd worden.
    Ik ben van de oude stempel (vindt men) en ik denk nog aan de tijd dat het geen uitzondering was paarden van 20 jaar op topniveau meeliepen, zowel in de dressuur als bij het springen. Op een bepaald moment was er een paard dat op 9 jaar de Grand Prix dressuur won. Heel veel mensen vonden dat toch wel geweldig. In de loop van de tijd werd de gemiddelde leeftijd van de GP paarden steeds jonger. EN goed presterende 16 of 17 jarige dressuurpaarden worden tegenwoordig uit de sport teruggetrokken, vanwege . . . . hun leeftijd. Alles moet sneller, beter en tijd is geld.

    Natuurlijk moet ik niet terug kijken, maar wij moeten rekening houden dat we met dieren werken!

  • Meta

    Beste Lies Beuker 😉

    Het is juist heel goed om de oude klassiekers nog eens te raadplegen ,zij vormen de basis van de hedendaagse dressuurkunst en wisten heel goed waar ze het over hadden,stonden “dicht bij het paard”
    Het zijn de vooraanstaande organisaties die het paard kunnen beschermen , door nieuwe welzijnsregels voor te schrijven! En we kunnen tegenwoordig niet meer zonder het World Wide Web . Daar vind je de prachtige websites met filmpjes en pedigrees en al de behaalde prijzen enz.
    Van de andere kant van de wereld kopen mensen “ongezien ” hun toppers ,laten ze invliegen ,gaan ermee fokken en zetten hun eigen markt weer op. Het is Big Business !

    Quote Rob Ehrens (03-02-2010) : “”Het Koninklijk Warmbloed Paard Nederland, de zogenaamde KWPN-er staat al sinds jaar en dag hoog aangeschreven in de wereld. Prachtpaarden zijn het, met Duitse, Franse, Belgische en Britse bloedlijnen, maar toch op en top Nederlands. In de Brabanthallen in Den Bosch zijn sinds vandaag de jaarlijkse KWPN keuringen voor hengsten. Slechts een select groepje paarden gaat straks naar huis met het felbegeerde brevet. Een hengst met een KWPN-stempel betekent bijna gegarandeerd hele goeie nakomelingen. En dus kassa.

    Juichverhaal
    Geen wonder dat staatssecretaris Frank Heemskerk (Buitenlandse Handel) bij de opening van het ‘hengstenbal’ in Den Bosch een juichverhaal hield over de sportieve en vooral ook economische successen van het Nederlandse spring- en dressuurpaard. De paardensport is volgens hem zeer belangrijk bij de Holland Promotie, goed voor een omzet van 1,5 miljard euro per jaar en een belangrijke werkgever. Zo’n 12.500 mensen werken fulltime in de paardensector. Paardenfokkers behoren tot de wereldtop: ongeveer 85 procent van de paarden wordt geëxporteerd.””

    Hallelujah 😉

  • Marjan

    Uiteraard heeft Edward gelijk. Dat vinden we toch allemaal? Maar ja het gaat om de knaken…
    En je moet wel heel erg veel vertrouwen hebben om je hengst thuis te houden en via de sport in te laten stromen want zien ze hem dan nog wel staan?
    We hebben nu het voor en najaarsonderzoek. Zou al een eind schelen als het voorjaarsonderzoek wegvalt en het eerste onderzoek in het najaar plaatsvindt Tuurlijk scheelt dat een dekseizoen…weer die knaken!!
    De hengsten worden wel na de hectische tijd in Den Bosch in alle rust opgeleid op eigen terrein.
    Ik ben wel voor testen door testruiters op een vreemde accomodatie omdat het belangrijke informatie geeft. De termijn kan inderdaad ingekort en het rijden zou afgewisseld kunnen worden met de test en “eigen” ruiter.

    Afijn, deze discussie vindt al jaren plaats, logistiek is het ook niet zomaar voor elkaar. Maar dierenwelzijn staat hoog op de agenda. En de agenda van een goedgekeurde is zwaar, loodzwaar.

Reacties zijn uitgeschakeld.