Van: De Paardenkrant
Aan: Nicole Werner, Frenk Jespers, Leendert-Jan Hofland
De KWPN-keuringsstandaard voor dressuurpaarden vermeldt nog steeds dat dressuurpaarden worden beoordeeld op hoogbenigheid en een opwaartse romprichting. Terwijl wetenschappelijk onderzoek van dr. Wim Back kant en klaar heeft aangetoond dat een dergelijke bouw ongelijke voorvoeten in de hand werkt. Het KWPN heeft een naam hoog te houden als het gaat om het wegfokken van gebreken. Het wordt hoog tijd dat het hele denken over het exterieur van het dressuurpaard op de helling gaat.
Van: Nicole
Aan: allen
Ik ben het er niet mee eens om het fokdoel alleen maar te richten op hoogbenigheid. In de praktijk van onze stal zie ik paarden met heel verschillende beenlengtes. Toppaarden als Undercover, Totilas en Kappuccino waren of zijn tamelijk kortbenig. Ik zou hoogbenige paarden niet willen weigeren, maar paarden eruit gooien omdat ze neigen naar kortbenigheid vind ik onjuist.
Onze ervaring is dat paarden die wat hoger op de benen staan toch wat blessuregevoeliger zijn. Ik zeg niet dat hoogbenige paarden automatisch blessuregevoelig zijn, maar als het gaat om de fokkerij kies ik liever voor de gulden middenweg.
De relatie tussen hoogbenigheid en ongelijke voorvoeten is wetenschappelijk bewezen. Wij merken in de praktijk dat ongelijke en andere slechte voeten echt een probleem vormen. Wat steeds vaker voorkomt zijn hoornscheuren. Dat heeft te maken met de vorm en de stand van de voeten. Van dit soort afwijkingen mag het stamboek best werk maken. Sportprestaties beginnen met gezond zijn en langdurig gezond blijven.
Van: Frenk
Aan: allen
Hoe logisch het ook klinkt dat ongelijke voorvoeten ontstaan door een bepaalde bouw, dat was bij de ontwikkeling van deze fokstandaard natuurlijk niet de bedoeling. Die heb ik destijds van nabij meegemaakt. Er is toen goed nagedacht over de functionaliteit van het exterieur. Als nu blijkt dat dit het gevolg is van die fokstandaard, dan moet daar wel iets aan gebeuren. Het KWPN heeft gebreken immers altijd wég gefokt.
Wat mij betreft moet de opwaartse tendens van het exterieur wel behouden blijven, maar we kunnen zeker naar de hoogbenigheid kijken. Een paard dat op de voorhand gebouwd is mag mooie gelijke voorvoeten hebben, maar hij is dan toch ongeschikt voor de dressuursport. Er zijn echter genoeg voorbeelden van paarden die opwaarts bewegen met een wat korter voorbeen. Een sterk gebruik van het achterbeen en een goede bovenlijn spelen daarbij dan een rol. De nafok van Ferro kan goed uit de voeten en ik herinner me ook Rubels die zijn korte benen kon neerzetten waar hij ze hebben wou.
Van: Leendert-Jan
Aan: allen
Exterieurkenmerken bepalen voor een groot deel de levensduur van een (sport)paard. Er is een duidelijke relatie tussen lichaamsbouw en bepaalde sportblessures. Zo is wetenschappelijk aangetoond dat ongelijke voeten (wat sterk gekoppeld is aan hoogbenigheid) een negatieve invloed hebben op de lengte van de sportcarrière, leidt een steile sprong in combinatie met een weke kogel makkelijk tot aanhechtingsblessures van de tussenpees en blijkt in de praktijk, dat kenmerken van de bovenlijn (lees: hals, schoft, rug, lendenen) gecorreleerd zijn aan röntgenologische afwijkingen van hals- en rugwervels.
Al enkele decennia leeft bij het KWPN het idee dat selectie op gezondheid een selectie op röntgenfoto’s is. Een kijkje over onze landgrenzen leert ons dat wat minder röntgenfoto’s en wat beter kijken naar exterieur ook een goede manier is om de gezondheid van de paardenstapel te borgen. Mijn inziens is het lineaire scoringsformulier, op zich een waardevol instrument voor exterieurselectie, na 30 jaar echt aan revisie toe. De aandacht voor bijvoorbeeld de bovenlijn (lees hals-schoft-rug-lendenen) is hierin nu minimaal.
In verband met een toenemende focus op de wervelkolom gaan er stemmen op om röntgenfoto’s van hals en rug toe te voegen aan de selectiecriteria. Voordat we de fokkers met een dergelijk duur röntgenologisch onderzoek belasten, is het verstandiger dat eerst de exterieurstandaard kritisch bekeken wordt. Inderdaad door voortschrijdend inzicht is het, vanuit veterinair oogpunt, maar ook uit het oogpunt van functionaliteit, verstandig dat het KWPN zijn exterieureisen aanpast aan de huidige stand van de wetenschap.
Deze Info@ verscheen woensdag 16 januari 2013 in De Paardenkrant.
Poll
Laden ...
En als we dan toch bezig zijn over het exterieur,lijkt het me ook belangrijk dat het kwpn eens gaat kijken naar het lange ,sterk gehoekte achterbeen wat tegenwoordig nogal in lijkt te zijn.
Een lang achterbeen is altijd moeilijker om dragend onder de massa te krijgen en paarden met een lang achterbeen zullen sneller de neiging hebben om op de voorhand te gaan stuwen..dat tezamen met bijv. ongelijke voorvoeten vergroot de kans op blessures enorm.Er wordt imo teveel op spektakel aan de voorkant gefokt en men kijkt niet genoeg naar evenwichtige bewegingen waarin er tussen de passen van de voor en achterhand evenveel ruimte zit.Een te sterk gehoekt achterbeen is ook niet wenselijk,het lijkt daarbij alsof het paard achter goed buigt in het spronggewricht,maar dat is gezichtsbedrog.Het paard zet in feite het achterbeen enkel naar voren toe vanuit de heup/knie.
Een goed dressuurpaard moet een sterke bovenlijn hebben en de juiste verhoudingen tussen de beenderen in het bekken/achterbenen {heup,darm,knie,sprong en kogelgewricht} zodat het ook daadwerkelijk de hoeken kleiner kan maken en zichzelf daardoor kan dragen.Waardoor het ook daadwerkelijk meer gewicht op de achterhand kan nemen.
Dat is nu juist waar zo’n paard voor gefokt is toch? en imo loopt zo’n paard sneller en beter in een horizontaal evenwicht waardoor de voorhand minder belast wordt en er daardoor minder snel slijtage/blessures daar optreden.
de discussie over al dan niet hoogbenigheid is niet nieuw, maar … als we hoogbenigheid nu eens gaan koppelen aan de juiste halslengte? dan hoeft er geen probleem te ontstaan met grazen, dus ook minder ongelijke voeten.
Wat ik bij de hoogbenige types ook vaak vind voorkomen, is weinig diepte in het lijf en da’s weer lastig voor de steeds langer wordende ruiters/amazones, want waar laat je je benen bij die smalle, ondiepe dieren?
Het gaat naar mijn mening om correctheid en balans in de bouw. Als we daar verstandig mee om gaan, blijft de populatie volgens mij stukken gezonder en hoeven we niks ‘weg te fokken’ …
Vraag je eens af: wat is eigenlijk een dressuurpaard? Is dat een paard dat geschikt is om bepaalde bewegingen te tonen? Of is dat een dier dat aan een bepaald model dient te voldoen? Lange benen versus korte benen is een wat onzinnige discussie. Ik heb vrij veel medewerkers en ik heb mij nog nooit afgevraagd of hoogbenige mannen of vrouwen beter hun werk doen dan kortbenige. Wel kan het ene model aantrekkelijker zijn om naar te kijken dan het andere. Dat is waar. Maar bij een dressuurpaard telt of het kan buigen in de gewrichten, en een sterke rug heeft. En of het van achter uit voldoende onder de massa kan treden om het gewicht van de ruiter te dragen en tegelijkertijd bewegingen laat zien waarvan je kunt zeggen: dat oogt harmonisch en mooi. Kortom, vroeger gebruikten wij kreten als: hij gaat mooi zitten, hij gaat door de knieën. Hij richt zich op. Ik denk dat die ‘ouderwetse kretelogie’ weer een beetje terug moet komen. Ik ben er zelf al jarenlang van overtuigd dat lange benen, een ondiep model, een smal lichaam, een lage staartimplant, een te verticale halsaanzet, allemaal het presteren door paard en ruiter niet makkelijker maakt. En ook niet voor de fraaiheid van het geheel. Jazz wordt natuurlijk al jaren bejubeld, maar is het nu zijn model of zijn interieur dat hem tot een dressuur vererver maakt? Ik denk zelf het laatste. Hij presteert – en ook zijn nakomelingen – mi ondanks het lange achterbeen, ondanks de uitgerekte bouw en de niet fraaie halsaanzet. Maar ga met z’n allen nu niet dit type tot ‘de maatstaf’ verheffen. Ik denk dat er veel wegen naar Rome leiden. Natuurlijk is de weg via een paard dat op de voorhand gebouwd is een omweg. Maar als dat paard fijn gaat ‘zitten’, is zelfs dat dier in staat ver te komen.
Op zich deugt er geen meter van dat men een aflopende ruglijn als een opwaartse romprichting kwalificeert. Om te bepalen of de romp op- of neerwaarts is, is de onderzijde bepalend en die loopt bij alle moderne dressuurpaarden neerwaarts naar de voorbenen toe.
Daarmee ligt ook gelijk het zwaartepunt tussen de voorbenen en niet in het midden. Tel daar nog de lange voorbenen bij waardoor de voorhand alleen maar zwaarder wordt en de conclusie is simpel: deze paarden zijn helemaal niet bergopwaarts maar juist neerwaarts gebouwd. Daarom lopen ze ook volledig op de voorhand en missen ze het voorgeschreven en noodzakelijke zweefmoment in de drafbeweging.
Een goed evenwichtiggebouwd paard draagt 60% van het gewicht op de voorhand en 40% op de achterhand.
Om in balans te kunnen gaan, moet het paard dit surplus aan gewicht naar 50/50% over de dragende benen kunnen verdelen. Daar zijn nauwkeurige skeletverhoudingen met nauwkeurig op elkaar afgestemde skelethoeken voor nodig om een goed functionerend skeletmechaniek mogelijk te maken.
Om een voorhand te kunnen laten rijzen, is dus een dalende achterhand nodig. Zolang men deze functionele eigenschappen niet nauwkeurig definieert en daarop gaat selecteren, zal het aantal uitvallers en vroegtijdig versleten paarden, die voor geen meter kunnen verzamelen, alleen maar toenemen.
Vroeger luidde het spreekwoord ‘een kameel is een paard ontworpen door een commissie’ … als we hoogbenigheid, opwaartse romprichting en een meer verticale dan horizontale halsrichting ideaal vinden voor een dressuurpaard, zullen we dan maar op giraffen gaan zitten? hebben we ook veel maat te pakken. Alleen jammer van dat telgangen en de moeite die ze hebben met de hals omlaag brengen … ;-D
Ongelijke voeten is idd niet wenselijk, merries krijgen hierdoor zowieso al niet het sterpredikaat bij de keuring, mocht je wel een paard hebben met ongelijke voeten zoals ik had is het zaak om een goede hoefsmid dit te laten onderhouden, de mijne is net verkocht naar het buitenland en is Lichte Tour hier in nederland en nooit problemen hierdoor ondervonden, haar 3 veulens hebben geen van allen ongelijke voeten dus dat was geluk hebben denk ik, wel vind ik dat bij de dressuurpaarden de lange achterbenen een probleem gaan vormen, het zitten wordt dan in veel oefeningen problematisch….en flinke scheut springbloed vind ik persoonlijk wel wenselijk, Lord Sinclair is immers ook springgefokt.