Van: Paardenkrant-Horses.nl
Aan: Wim van der Linde, Wiebe-Yde van de Lageweg, Jacques Maree
Op advies van de Fokkerijraad wordt dit jaar een predicaat ingevoerd voor hengsten en merries op basis van hun DNA-analyse voor osteochondrose. In de komende hengstenselectie moeten rijpaardhengsten voor de hengstenkeuring in Den Bosch voorzien zijn van dit predicaat, tevens zullen ze röntgenologisch onderzocht moeten zijn op hun straalbeen en spat. Merries kunnen in 2016 zowel het huidige PROK-onderzoek als het nieuwe predicaat inzetten om het elitepredicaat te bemachtigen. Vanaf 2017 is dit alleen nog mogelijk met het nieuwe DNA-predicaat. Het KWPN is hiermee het eerste stamboek dat genoomselectie inzet. Iets om trots op te zijn?

Van: Wim
Ik ben blij met alle vormen van informatie die je in de fokkerij kunt krijgen, maar ik denk dat de gemiddelde fokker er weinig mee kan. Ik maak mijn keuzes voor meer dan vijftig procent op gevoel en ik denk dat dit voor veel fokkers geldt. Deze DNA-selectie op OCD lijkt me een mooi speeltje voor de wetenschappers, maar ik vraag me af of het echt iets gaat toevoegen. Ik moet er wel direct bij zeggen dat we het ook niet meteen moeten afschieten. Op de hoefkatrol-selectie was in eerste instantie ook heel veel kritiek, maar nu hebben we nog maar weinig met hoefkatrol te maken in de fokkerij. Op langere termijn zou dus best kunnen blijken dat deze genoomselectie op OCD een goede zet is. Maar vooralsnog heb ik daar mijn vraagtekens bij. Al met al denk ik dat dit onderzoek al heel veel gekost heeft en ook nog het nodige gaat kosten. Ik vraag me af of we er daadwerkelijk profijt van gaan hebben. Er zijn andere zaken die in mijn ogen ook aandacht verdienen. Ik heb bij de KWPN-regio Noord-Holland een verzoek ingediend om eventueel de rug- en nekröntgenfoto’s ook deel te laten zijn van de selectie. Dat werd meteen afgeschoten, terwijl er volgens mij best wat verkopen niet doorgaan om die reden tegenwoordig en er op dat punt waarschijnlijk meer uitval is in de sport dan op OCD. Daarbij is OCD niet helemaal weg te fokken. Het heeft ook veel te maken met de manier waarop de paarden gehouden en opgefokt worden. Je kunt dus een paard hebben dat qua DNA-profiel vrij is van OCD, maar door de verkeerde opfok kan hij het alsnog krijgen.

Van: Wiebe-Yde
We moeten in de fokkerij met de tijd meegaan. Dat staat voor mij als een paal boven water. Maar we moeten niet doorslaan in de gedachte dat we op papier een paard kunnen fokken. Daar zit echt een probleem en deze genoomselectie is daar onderdeel van. Sowieso denk ik dat je voorzichtig moet zijn met het toepassen van wetenschappelijke cijfers in de fokkerij. Er zijn maar weinig mensen die vandaag de dag een fokwaarde op de juiste manier kunnen lezen. En die fokwaarden zijn er al een heel aantal jaren. Ik vind dat het KWPN niet zomaar de genoomselectie kan invoeren zonder daar veel meer voorlichting over te geven. Waarschijnlijk zal deze informatie net zoals de fokwaarden verkeerd geïnterpreteerd worden of niet gebruikt. Daarbij lijkt het me ook niet per se nuttig om DNA-selectie op OCD toe te passen. We weten in de Nederlandse fokkerij al heel veel over dit gebrek, meer dan de buitenlandse stamboeken en volgens mij is er geen probleem wat OCD betreft bij de Nederlandse paarden. Uit onderzoek blijkt ook dat de uitval op OCD heel laag is. Dus waarom zou je daar nog meer over willen weten en nog meer geld aan uitgeven? Het lijkt me dringender om te zorgen dat fokkers weer wat meer naar de lange termijn gaan kijken en niet alleen commercieel fokken. Vooralsnog denk ik niet dat we met deze genoomselectie verschil gaan maken.

Van: Jacques
Genoomselectie is een handig en nuttig middel op populatieniveau, maar er zitten wel enige gevaren aan. In de fokkerij breng je twee DNA-kettingen samen tot één en alles wat je daar genetisch aan kunt verbeteren is meegenomen. Maar we rijden op het fenotype, de uiteindelijke verschijningsvorm. OCD heeft een erfelijkheidsgraad van rond 0.26. Dat betekent dat de andere 0.74 punten die uitmaken of een paard wel of geen OCD krijgt afhankelijk zijn van andere factoren. Op dit moment zal de DNA-selectie veel onduidelijkheid brengen bij de fokkers en moet het KWPN veel meer voorlichting gaan geven over deze vorm van selectie. Het is geen index waarmee je uit kunt sluiten dat een paard OCD heeft, je kunt alleen zeggen of hij het in meer of mindere mate zal vererven. Daar heb je dus bij een individueel paard weinig aan. Niemand die een paard koopt zegt: ‘laat de foto’s maar zitten, ik doe het wel met een haar.’ Straks kunnen we dus in Den Bosch een kampioen hebben met een hoog DNA-profiel, maar die toch de knieën vol heeft zitten met OCD vanwege andere factoren. Individuele selectie met foto’s zal zeker een onderdeel moeten blijven van de fokkerijselectie.
Deze [email protected] verscheen donderdag 17 maart 2016 in de Paardenkrant-Horses.nl.
Poll

Slechte zaak ,weer kosten en wat kunnen we er daadwerkelijk mee.
Allereerst merk ik in 30 jaar fokkerij van eigen stal dat het gezonde paard van veel meer factoren afhangt dan alleen voeding beweging,erfelijkheid.
Ik zou wel een antwoordt willen krijgen van de geleerde heren,ik dek met dezelfde merrie en dezelfde hengst onder dezelfde omstandigheden de eerste keer top gezond veulen ,het tweede met ocd.Oorzaak kunnen we niet direct linken.
Wat Wim zegt over nek en rug ben ik het mee eens.
MAAR ZIJN WE NIET VEEL TE VER DOORGESLAGEN ,ALS WE EEN PAARD WILLEN HEBBEN DAT OP PAPIER GEHEEL CORRECT IS UITGEGROEID.iK HEB EEN HENGST GEFOKT ,DIE MET EEN STEILER VOETJE GEBOREN WERD ,EN 3 KEER EEN DRIE OP RAPPORT KREEG,MIJN EIGEN DIERENARTS ZEI ,MET EEN HALF JAAR HANGT HIJ BIJ DE SLAGER,IK ZEI JE MOET EENS OPNIEUW GAAN STUDEREN,EN WAT BLIJKT PAARD IS VOOR EEN HALF MILJOEN EURO VERKOCHT NAAR AMERIKA,EN HEEFT TOT 17 JAAR 145-150 GESPRONGEN,EN NOOIT WAT MANKEERT.WE HEBBEN DE LAATSTE JAREN VEEL PAARDEN AFGEKEURD DIE VOLLEDIG NOG IN DE SPORT HADDEN MEE KUNNEN DRAAIEN,MAAR DOOR TOEDOEN VAN KOOP VERNIETIGENDE RAPPORTEN VAN DIERENARTSEN SLAAGT MEN ER NIET IN OM TE VERKOPEN,OP DIT GEBIED MAAKT DE MENS ZICH ONDER MEKAAR NOG TEVEEL WIJS.KIJK NAAR DE CRISES PAARDENHANDEL VALT IN MEKAAR ,DUS NIET ER ZIJN NOG NOOIT ZOVEEL PAARDEN GEEXPORTEERD ALS DE LAATSTE 5 JAREN.
FIJN ZOU ZIJN ALS WE MET IEDER STAMBOEK ,DIERENARTS OP EEN LIJN ZATEN QUA BEOORDELEN RONTGEN BEELDEN.IK WEET ZEKER DAT DEZE PROBLEMEN MEESPELEN OM NOG EEN VEULEN TE FOKKEN,VELEN KOPEN LIEVER EEN 2 JARIGE DIE AL OP DE FOTO KAN.
Genoomselectie brengt weer onnodige kosten met zich mee,en als het kwpn deze verandering wil invoeren,zou het ook vanzelfsprekend zijn dat ze deze kosten voor hun rekening neemt,anders zullen er nog meer leden mee stoppen.
HELEMAAL EENS MET WIEBE-YDE
Inmiddels hebben de jongere goedgekeurde hengsten al hun Genoom-fokwaarde, dus gebaseerd op genoom selectie. Als fokker heb je op dit moment geen keus, je móet wel meegaan met deze hele dans om het gouden paard. De verzekeringsbranche dicteert de sportpaardenkeuring, de dierenartsen boeren er goed bij en de fokkers betalen het gelag. Ik ben het dan ook volstrekt oneens met wat Wim v.d Linde zegt over selectie op rug-en halswervels. Weer een extra selectie waarvan ook nog helemaal niet bewezen is hoe groot de genetische component is. Er is zelfs weinig zekerheid wat de gevolgen kunnen zijn op het kunnen functioneren in de sport en de levensduur. Gelukkig zijn er andere geluiden te beluisteren. Het dringt steeds meer door dat er veel belangrijkere factoren een rol spelen bij het gezond fokken, opfokken en gezond houden in de sport. Er moet een nieuwe internationale standaard komen met eisen waaraan een paard moet voldoen. Met een internationaal aanvaard protocol, een gezond paarsd in Nerderland moet óok gezond zijn in Engeland enz.. JW, hierboven, heeft zeker een punt. Er lopen zoveel”ongezonde” paarden hoog in de sport. Wie zijn wij om dergelijke geweldige paarden het bordje “ongezond”op te hangen? Maar voorlopig is de fokker de sjaak, hij loopt alle risico’s en moet gewoon voldoen aan de grillige wensen en meningen van de handel, verzekeringen en de sport. Dus er zit niks anders op dan te blijven selecteren op gezondheid, dus óok op oc-ocd. Terwijl je weet dat de gezondheid van onze paarden veel meer bedreigt wordt door onkundige opfok en vooral training.
Goedenavond,
Volgens mij heb ik als fokker gelukkig nog alijd de keuze om te bepalen bij welk stamboek ik ons veulen registreer! Wij fokken op kleine schaal en op deze manier wordt het je gewoon steeds moeilijker gemaakt.
Dan maar geen prok merrie!
Helemaal eens met Adri.
En ook met de andere beide schrijvers.
Foutje. Ik bedoelde eigenlijk: helemaal eens met Albert: Je beslist zelf waar je het veulen registreert.
Albert, dit gebeurd en doen fokkers allang elders inschrijven daarom loopt het aantal leden en dekkingen terug jaarlijks.
We weten toch waaruit het kwpn bestaat,en die hebben allemaal hun voordeel ermee.
Dit jaar gaan negen veulens in andere stamboeken ingeschreven worden,gewoon omdat er te veel eisen aan hangen of bepaalde vader paarden die grandprix hebben gelopen geen cornage onderzoek bekend is bij kwpn.
Maar een voorbeeld :cornet obolensky werd hier ineens toegelaten en erkend,omdat men hier voordeel aan had als stamboek en geld opbracht,en zo zijn er voorbeelden zat.
Maar vandaag de dag kijkt men niet meer naar papier,liever een sportmerrie die 135 heeft gelopen in de sport men zich bewijzen ,de rest is een wasse neus,ons kent ons geldt hier veelal.Maar dat is op meerdere plaatsen zo,alleen jammer dat de fokkerij op deze manier kapot gaat voor de kleine fokker of hobyist.
Als ruiter laat ik mijn paard toch op de RO foto zetten. Misschien toeval, maar m’n huidige merrie met PROK certificaat doet het qua hardheid tot nog toe het best.
Als micro fokker (maar 2 veulens) ben ik in eerste instantie gefocust op gezondheid, en ik heb de illusie dat PROK en nu de DNA check daarin helpt, al is het maar dat door selectie hoefkatrolontsteking zo goed als weg is. Ja dat is met name iets voor het stamboek als geheel.
Spanningsveld is natuurlijk die super hengst of merrie die GP loopt en waarin de DNA / PROK check nou net een beetje tegen valt. Dan is er nog steeds de keus aan de fokker zelf. Het lijkt erop dat de bovenstaande sprekers met name door de hengstenhoudersbril kijken?
Voor de verkoop veranderd er volgens mij niet zoveel; niet goed op de foto is minder waard. Al of niet terecht, maar de grote investering zit toch na de opfok, het risico zit bij de fokker. Dat is nu zo, dat was zo en blijft zo.