Na vriendelijk vragen en adviseren wil het KFPS het nu over een andere boeg gooien om genetische aandoeningen bij friezen uit te roeien. Het voorstel is om de eigenaar van de merrie een boete van tweeduizend euro op te leggen bij een risicoparing (ongeteste merrie of merrie met waterhoofd- of dwergroeigen in combinatie met hengst die drager is van waterhoofd- of dwergroeigen). Goed plan, of beperking van vrije keuze die iedere fokker zou moeten hebben?
Van: Anton
Dit lijkt me helemaal geen goed plan. In ieder geval geen boete. Dat soort dingen werken averechts. Bij elk ras is er wel een risicoparing. We zullen veel meer moeten investeren in DNA-onderzoek en proberen om de erfelijke gebreken vast te stellen. Op basis van vrijwilligheid kunnen we heel veel bereiken. Het stamboek zou beleidsmatig ook veel meer kunnen doen. Maar dat is een mannendiscussie in een vereniging.
Ik trek wel eens de vergelijking met de rundveehouderij. Omdat het daar om een coöperatie gaat, is er een basis waarin de zaken beleidsmatig geregeld worden. Dat is een heel ander draagvlak. In de paardenhouderij speelt emotie zo’n grote rol. Bij de rundveehouderij zou dit onderwerp lang niet zo actueel zijn. Bij de Friese paarden hebben we met een gesloten populatie te maken. De rundveefokkerij strekt zich over de hele wereld uit. Het risico op erfelijke gebreken is veel minder. Je praat dan ook over hele andere aantallen om onderzoek te doen. Het grote dilemma in de paardenfokkerij is dat de overheid moet helpen om te investeren in onderzoek.
Laten we in ieder geval dit in de regio’s goed bediscussiëren vanuit de praktijk en de probleemstelling helder maken. Want dat is natuurlijk voor veel mensen lang niet helder. Dat zijn de beginstappen en dan zullen we met een gerichte oplossing moeten komen. Wanneer het een maatschappelijk probleem gaat worden, en de hele wereld zich ermee gaat bemoeien, komt het niet goed. We krijgen alleen maar oneigenlijke discussies op grond van oneigenlijke argumenten.
Het stamboek zou wel leiding moeten nemen om het beleidsmatig handvatten te geven zodat het naar de toekomst toe positief werkt. Je kunt ervoor kiezen om een ander ras in te brengen. Maar als je een sportpaard wilt fokken, begin dan niet met een Fries. Je hoeft van een Fries ook geen kopie te maken van een KWPN’er want daar heb je een KWPN’er voor. Gaat het om de raskenmerken van het recreatiepaard, dan heeft het Friese paard wel wat te bieden. Als je zo’n fokkerijbeleid erop loslaat, waardoor de erfelijke gebreken beheersbaar blijven, zie ik niet in wat erop tegen is om die weg te kiezen.
Van: Jaap
Iedere serieuze fokker binnen het KFPS wil risicoparingen voorkomen. Volgens het KFPS zijn in 2021 5000 dekkingen geregistreerd. In de toelichting bij genoemd voorstel wordt gewag gemaakt van 10 risicoparingen m.b.t. waterhoofd en 20 m.b.t. dwerg. Een verwaarloosbaar percentage van 0,2 en 0,4%. De aanvliegroute van de fokkerijraad om een sanctie op te leggen aan de eigenaar die bewust kiest voor een risicoparing van €2.000,- is ridicuul en voor de bühne. Men draait om de hete brij heen! Veel effectiever is het om een stip op de horizon te zetten door een besluit te nemen om hengsten die drager zijn van genoemde genetische afwijkingen niet meer in te schrijven als KFPS- stamboekhengst vanaf bijvoorbeeld 2027. Als men wil investeren in hengsten voor de opfok dan kan men tijdig anticiperen door hengsten middels DNA-onderzoek te screenen. De kosten zijn gering en het onderzoek kan plaatsvinden zodra het veulen is geboren. Ongetwijfeld zal dit tot gevolg hebben dat er hengsten verdwijnen die best interessant zijn voor de dekdienst. Ook nu vallen er hengsten af die niet voldoen aan de eisen die gesteld worden aan sperma, cornage en röntgenfoto’s. Elk toegevoegd selectiecriterium leidt tot afvallers. We moeten alleen met de beste en gezondste hengsten fokken. Het uitsluiten van hengsten die drager zijn van genetische afwijkingen moet niet gelden voor de huidige stamboekhengsten. De weg van geleidelijkheid zorgt voor een sterfhuisconstructie. Nu vorig jaar middels een amendement door de ledenraad van het KFPS gezondheid als nummer één in het fokdoel is opgenomen, lijkt mij een besluit om op termijn hengsten die drager zijn van genetische afwijkingen niet meer in te schrijven als stamboekhengst onafwendbaar. Ongetwijfeld zullen er leden van het KFPS zijn die het oneens zijn met mijn visie. Korte pijn is beter dan lange pijn om tot een gezond Fries paard te geraken en ieder mens heeft het recht om dom te zijn, ook ik!”
Van: Jelmer
Wij hebben zelf een paar populaire hengsten die drager zijn. Het is heel mooi dat ze die hengsten hebben goedgekeurd want het zijn de beteren van het stamboek. We moeten ze niet links laten liggen, alleen maar omdat we in een gesloten fokkerij zitten, dan wordt de populatie alleen nog maar kleiner. Deze hengsten hebben één gen dat we niet willen hebben, en misschien twintig genen die we wel in de fokkerij willen hebben.
We moeten er heel bewust mee omgaan. Als je ziet hoe het nu de laatste paar jaar is veranderd door die DNA-testen is dat een hele positieve zaak. Vroeger wist je het niet, dus je kon er geen rekening mee houden. Wij proberen als hengstenhouders echt vooruitstrevend te zijn en echt te helpen om een risicoparing te voorkomen. Bij sommige paarden kun je het aan het papier wel zien, dan begint er bij mij gelijk een lampje te branden. Mensen gaan niet bewust een risicoparing maken. Stel dat het een keer gebeurt, dan wordt het niet met opzet gedaan. Daar ben ik van overtuigd. Het is wel lastig als je niet alle informatie hebt omdat een paard niet is getest en je aan de hand van de bloedlijnen niet kunt zien dat ze drager zijn.
Een boete vind ik wel heel dwingend. Het is vaak door onwetendheid van mensen; ik ben nog nooit tegengekomen dat mensen bewust een risicoparing doen. Ik werk er ook niet aan mee. Voor ons is het makkelijker als ze alles opengooien en alle paarden testen. Ik heb liever dat het geld gestopt wordt in het testen van paarden. Als alle paarden standaard worden getest, kunnen wij als hengstenhouders bij wijze van spreken gewoon inloggen en een dekking inboeken. Nu is het nog gissen omdat sommige paarden niet getest zijn.
Deze [email protected] verscheen woensdag 11 mei in de Paardenkrant. Nog geen abonnee? Sluit dan hier een (online) abonnement af
Poll
Laden ...