Eén jaar geleden was er een grote uitbraak van rhinopneumonie (Equine Herpes Virus of EHV) in Valencia. In de nasleep hiervan waren er ook in Nederland op meerdere plaatsen meldingen van paarden, besmet met EHV-1 en EHV-4. In de paniek die nadien ontstond, lieten veel eigenaren hun paarden vaccineren tegen EHV. Jammer genoeg merken we dat de de vaccinatiebereidheid sindsdien sterk afneemt; veel eigenaren laten na zes maanden de herhalingsvaccinatie niet meer geven. Rhino is niet meer 'in het nieuws', ze gaan ervan uit dat het virus weg is dat hun paarden geen gevaar meer lopen om geïnfecteerd te worden. Maar niets is minder waar!
Ook al zien we het niet altijd, rhinopneumonie is nog steeds aanwezig! 80 tot 90% van de paarden komt al in contact met EHV voor de leeftijd van twee jaar.1 Als een paard eenmaal geïnfecteerd is, blijft het virus levenslang aanwezig. Het paard is een slapende drager, het virus kan op elk moment gereactiveerd worden. Reactivatie kan gebeuren als gevolg van stressomstandigheden of een periode van vermoeidheid (bv. transport, zware training). Deze eigenschap, typisch voor herpesvirussen, maakt het moeilijk om EHV te bestrijden en verklaart waarom er plots acute uitbraken kunnen optreden.
Preventie
Vaccinatie en goede hygiëne zijn belangrijke pijlers in de preventie van rhinopneumonie.
Door paarden elke zes maanden hun herhalingsvaccinatie te geven, behouden ze een goede weerstand tegen het virus.3 Zo zijn ze zelf beter beschermd tegen de ziekte, maar zullen ze ook minder virus uitscheiden naar andere paarden en de verspreiding van virus verminderen. Vaccinatie van alle paarden op stal verhoogt de groepsimmuniteit, bespreek dit met de andere eigenaren op stal.
Staat jouw paard op een pensionstal of manege? Rhinopneumonie kan overgedragen worden door direct contact, vermijd daarom onderling neus-neus contact. Goed stalmanagement en hygiënemaatregelen verkleinen het risico op infectie.
Gaan jij en je paard regelmatig op wedstrijd? Het samenkomen met vreemde paarden verhoogt het risico op uitbraken van rhino (EHV). Vermijd ook hier direct contact met andere paarden en hun verzorgers. Bespreek samen met je dierenarts op welk moment je de vaccinatie het best kan inplannen in je wedstrijdkalender.
Rhinopneumonie is een veel voorkomende oorzaak van abortus bij drachtige merries en de dood van jonge veulens. Scheid op stal de jonge paarden van de wedstijdpaarden en de drachtige merries om onderlinge besmetting te voorkomen. Vaccinatie van drachtige merries vermindert het risico op abortus, spreek erover met je dierenarts!2
Vaccinatie tegen rhinopneumonie wordt sterk aanbevolen door de KNHS, maar is niet verplicht in Nederland. Het is aangewezen om onderstaande groepen paarden te vaccineren met een interval van zes maanden4.
Je dierenarts geeft je graag meer informatie over een passend vaccinatieschema en een goed stalmanagement.
Meer weten over hoe je paard beschermen tegen rhinopneumonie? In een informatieve Q&A video geeft dierenarts Marco de Bruijn een antwoord op een aantal veelgestelde vragen.
Of lees er meer over op rhinobijpaarden.nl
1. Allen GP (2002) Respiratory infections by Equine Herpesvirus Types 1 and 4, In: Equine Respiratory Diseases, P. Lekeux (ed.) Publisher: IVIS
2. Heldens JGM, et al. Clinical and virological evaluation of the efficacy of an inactivated EHV1 and EHV4 whole virus vaccine (Duvaxyn EHV1,4). Vaccination/challenge experiments in foals and pregnant mares. Vaccine 2001;19(30):4307.
3. Vaccination Guidelines AAEP 2019
4. American Association of Equine Practitioners. Risk-Based Vaccination Guidelines. Available at: www.aaep.org/ -i-1666.html. Accessed June 18, 2014