Pagina 2 van: Paardenkrant 10-2022
Wees zuinig op
tuigpaardmerries
In de tuigpaardfokkerij zijn zorgen
rondom bloedspreiding en het gebruik
van niet goedgekeurde tuigpaard-
hengsten. Er is echter een bedreiging
die onderbelicht wordt: het dekken van
tuigpaardmerries met rijpaardhengsten.
Om een toekomst met tuigpaarden te
waarborgen is het belangrijk dat we de
specifieke erfelijke eigenschappen van
de tuigpaardpopulatie in stand houden.
Dat vooral het kenmerkende achterbeen-
gebruik, het ruim grijpende voorbeen,
de inzet, veelzijdigheid en uiteraard het
trotse silhouet behouden blijven. Als dat
bereikt kon worden door kruising met
rijpaarden, dan hadden diverse van dit
soort kruisingen de afgelopen jaren het
fokdoel wel bereikt, namelijk het beha-
len van het hoogste niveau in de aan-
gespannen sport. De laatste die dat lukte
was de in 1992 geboren Kosmos (Fabri-
cius (tp) x Rechter (rp)). Niet dat er daar-
voor of daarna geen rijpaard x tuigpaard
of vice versa is uitgebracht. De meesten
haalden het eind van hun eerste seizoen
niet, laat staan dat ze opklommen in de
limiet of de ereklasse haalden.
Wellicht ziet men de keuze voor een
rijpaardhengst als een tussensprong
naar een laag verwant merrieveulen,
om terug te dekken met een tuigpaard-
hengst. Aangezien gesekst sperma nog
niet in zwang is, is de kans op een mer-
rie zo’n vijftig procent. Dus wat als het
een hengstveulen is, is dat dan een
eindproduct? Hoe leg je met een rijpaard
genetisch de erfelijke eigenschappen
van een tuigpaard vast? Of als het een
weinig tuigtypisch, maar wel een attrac-
tief veulen is, dan lonkt wellicht de veu-
lenkeuring en eventuele overschrijving
naar fokrichting van het Gelders Paard.
In hoeverre is de tuigpaardfokkerij hier-
mee geholpen? Vergeet niet dat de tuig-
paardfokkerij door de jaren heen merries
is kwijtgeraakt aan het Gelders Paard,
doordat die destijds alleen daar voor bij-
voorbeeld het predicaat sport-dressuur in
aanmerking kwamen.
Inteelt is een zorg. Het fokdoel is echter
een tuigpaard dat op het hoogste niveau
presteert, niet eentje met de laagste
verwantschap. Bovendien kunnen tuig-
paardfokkers nog steeds laag verwante
tuigpaardhengsten, Hackneyhengsten
en American Saddlebreds inzetten. Van
de Hackney en de American Saddlebred
is bewijs dat ze aansluiten bij de tuig-
paardfokkerij. Tot slot: Een tuigpaardmer-
rie dekken met een niet goedgekeurde
tuigpaardhengst levert nu een boete op
bij het KWPN, ook als die hengst laag
verwant is. Terwijl een tuigpaardmerrie
met een veulen van een dressuurhengst
op de KWPN-site wordt uitgelicht. In een
relatief kleine populatie moeten we zui-
nig omgaan met actieve fokmerries. Rij-
paardbloed binnen de tuigpaardfokkerij
is gezien het uitblijven van een positieve
bijdrage aan het vastleggen van tuigtypi-
sche eigenschappen zeker niet iets om
te proberen, laat staan te promoten.
Rosan Wilts, freelance medewerker
OPINIE woensdag 9 maart 2022 | 2
COLUMN
Info
Van: Paardenkrant-Horses.nl
Aan: Thamar Zweistra, Paul de Vries,
Wendy Scholten
Thamar Zweistra, internationaal dres-
suuramazone FOTO WWW.ARND.NL
Paul de Vries, dierenarts gespeciali-
seerd in voortplanting paarden
Wendy Scholten, hippisch journalist en
concoursorganisator
Van: Thamar
Ik moet eerlijk zeggen dat de regels
internationaal al best pittig zijn. In-
ternationale concoursen nemen dus
maatregelen, er zijn regels waar we
ons aan moeten houden. Drie dagen
van tevoren moeten wij de paarden
temperaturen en ook tijdens het con-
cours. Voor Doha hebben ze bij de
paarden een PCR-test gedaan van-
wege influenza en rhinopneumonie.
Je kunt dat natuurlijk niet voor ieder
concours doen. Daar wordt het echt
onbetaalbaar van. Wij moesten dat
nu wel doen omdat de paarden naar
Doha moesten vliegen. Voor heel
veel mensen zijn die concoursen gi-
gantisch duur. Voorafgaand aan het
concours kun je een paard wel drie
dagen van te voren temperaturen,
maar hij kan een dag voordat je ver-
trekt toevallig een virus oppakken.
Je kunt dat niet altijd voor zijn. Stel
dat je een reis maakt naar Honga-
rije. Thuis is het paard nog fit, maar
als je daar aankomt weet je niet of
je paard nog fit is. Vorig jaar heb ik
een ziek paard gehad tijdens CDI Le
Mans. Ik had geen idee wat het was.
We hebben het paard weer naar huis
gebracht. Gelukkig was dat nog voor
de rhino-uitbraak in Valencia. Als wij
hadden geweten wat er speelde, was
iedereen in paniek geraakt. Maar ik
neem aan dat een virus overal aanwe-
zig is. Dat zie je ook aan de corona-
besmettingen. Natuurlijk doet ieder-
een heel erg zijn best om zo gezond
mogelijk te blijven en de paarden zo
gezond mogelijk te houden, maar het
is wel een ziekte die gewoon bij paar-
den voorkomt. Op concours komen
meerdere paarden van verschillende
stallen bij elkaar. We kunnen onszelf
en onze dieren ook niet tegen alles
beschermen. Als er nooit een virusje
bij komt, dan zijn die paarden ook
nog vatbaarder voor alles. Een goed
fit paard hoort denk ik ook ergens
tegen te kunnen. Het is wel belang-
rijk, wat voor ziekte er dan ook aan-
wezig is, dat er geen nieuwe paarden
meer toegelaten worden op een con-
coursterrein! Ik denk dat geen enkele
ruiter met een ziek paard gaat rijden,
aangezien we ook op het concours
twee keer per dag moeten tempera-
turen. Als een paard koorts heeft, dan
loopt hij geen wedstrijd dat concours.
Van: Paul
In de Verenigde Staten zijn er vele
wedstrijdorganisaties met ieder hun
eigen regelgeving, daardoor is de
kans groot dat het optreedt. De FEI
heeft regels opgesteld om te voorko-
men dat er een epidemie uitbreekt,
onder andere door temperatuurcon-
trole. Voordat je op een officiële
FEI-wedstrijd komt, moet je met
een lijstje aantonen dat je je paard
een aantal dagen gecontroleerd hebt
op temperatuursverhoging. Ik weet
de voorschriften niet die ze gehand-
haafd hebben in Californië en hoe
ze gehandeld hebben. Misschien
hebben ze wel optimaal hun best
gedaan. Rhino kan snel uitbreken.
Ieder paard kan in principe drager
zijn. Het komt veel vaker voor dan
wij denken dat het voorkomt. Zo af
en toe krijg je een uitbraak waarbij
de verlammingsvorm optreedt. Met
dergelijke aantallen paarden kun je
een uitbraak niet tegenhouden. Dat
kan binnen anderhalve dag gebeurd
zijn. En dan heb je nog niet eens een
diagnose gesteld. Bij verdenking kan
rhino met een dag worden vastge-
steld. Het is wel te voorkomen dat er
dertig paarden komen te overlijden,
maar niet drie paarden. In Spanje zijn
er langdurige wedstrijden waarbij
paarden soms veertien dagen op één
plaats staan. Als je, voordat je daar
aankomt, aantoont dat je paard geen
koorts heeft gehad, kan hij in de veer-
tien dagen dat hij daar staat besmet
worden. Het is vergelijkbaar met
corona. Er zijn mensen die corona
hebben en nergens last van hebben,
maar ze zijn wel besmettelijk. Als
het paard binnen een week naar het
volgende concours moet, zal hij het-
zelfde moeten aantonen en dan wordt
het minder waarschijnlijk. Het is niet
bewezen dat een vaccinatie rhino kan
voorkomen, met name de verlam-
mingsvorm. Je kunt wel preventief
enten tegen de abortus- en verkoud-
heidsvorm. De geleerden zijn het er
nog niet over eens of de ene virusva-
riant na vaccinatie minder makkelijk
overgaat in de andere virusvariant.
Dat zou betekenen dat je de virusvari-
ant die de abortus veroorzaakt, op een
heel laag niveau zou kunnen houden
door alle paarden te enten en dat die
ook minder gauw overgaat in de ver-
lammingsvorm Ik weet dat Duitsland
rhino-vaccinatie verplicht gaat stel-
len voor wedstrijdpaarden. Maar dat
is pas volgend jaar.
Van: Wendy
Dat er een Rhino-uitbraak op het
concours in Californië was, trok met-
een mijn aandacht. Vorig jaar zat ik
er figuurlijk volop in, aangezien mijn
stalgenoten Micky Morssinkhof en
Melvin Greveling in Valencia zaten.
Informatie vanuit de organisatie en
de dierenartsen ter plekke sijpelde
maar langzaam naar buiten en de
communicatie naar de ruiters was bar
slecht. Toen er paarden niet meer in
de benen bleven, brak de paniek uit.
Ik was degene die de hippische en
landelijke pers inlichtte, zodat er
hulp op gang kwam. Zo werd er in
no-time medicatie, supplementen,
ontsmettingsmiddelen en voer gedo-
neerd. Valencia was het grote voor-
beeld van hoe het niet moest.
Er kwamen vrij snel FEI-protocollen
en daar moet elke internationale
organisatie aan voldoen, maar een
nationaal concours zouden ze deze
ook moeten toepassen als ze stalling
faciliteren. Op Paardensportcentrum
Lichtenvoorde houden we er reke-
ning mee door de waterbakken voor
de concourspaarden weg te laten bij
het voorterrein.
Terug naar de FEI-protocollen. Het
begint met het temperaturen van de
paarden, al zegt dat niet alles en kun
je daarin als ruiter frauderen. Rhino
is er overal en zal blijven opduiken.
Als dat op een concours gebeurt, zit
er niets anders op dan de wedstrij-
den stilleggen, de paarden isoleren
en de deur sluiten voor paarden van
buitenaf. De organisatie van Desert
Horse Park was in elk geval snel en
duidelijk in hun communicatie, zodat
iedereen meteen wist waarmee ze te
maken hadden.
Bijna een jaar na de uitbraak van rhinopneumonie in de concour-
stenten op de CES Tour in Valencia ging het opnieuw mis op een
concours. Na deze uitbraak in Californië zijn inmiddels drie paar-
den ingeslapen, en twintig besmet. Opnieuw ging het concours in
eerste instantie gewoon door. Concoursorganisatoren, ruiters en ei-
genaren blijken hardleers als het gaat om rhino. Moet het onlangs
verschenen rapport, waaruit blijkt dat er destijds in Valencia grote
fouten zijn gemaakt, leiden tot bindende voorschriften?
WFFS-probleem in Gelderse
fokkerij vraagt om aanvullende
maatregelen
EENS ONEENS
77% 23%
POLL
REAGEER VIA HORSES.NL
@
Informaticaweg 3
7007 CP Doetinchem
Telefoon redactie: (088) 29 44 900
E-mail redactie: [email protected]
Website: www.horses.nl/paardenkrant
ISSN: 2543-134X
Redactie
Dirk Willem Rosie (hoofdredacteur),
Melanie Brevink-van Dijk (bladcoördinator),
Esther Berendsen, Tamara van de Krol,
Jacquelien van Tartwijk
Secretariaat
Willy Prange
Vaste medewerkers
Eva van den Adel, Geert Bouius, Arnout Coppieters,
Koen Cromheecke, Martina Berk, Johanna Faber,
Bettine van Harselaar, Chris de Heer, Ria Hekkert,
Rick Helmink, Ferry Hollander, Mirjam Hommes,
Ellen Liem, Christine Linneweever, Dinette
Neuteboom, Sandra Nieuwendijk, Savannah
Pieters, Peter Poppelaars, Leontien Ruissen, Wendy
Scholten, Corine Schreuder, Jeroen Slot, Marlien
Smit, Nancy Versluis-Borsboom, Rosan Wilts
Abonnementen
Abonnementsovereenkomsten worden
uitsluitend aangegaan door Eisma Media B.V.,
namens wie de uitgever de abonnementen
verzorgt.
De Paardenkrant verschijnt zondag (nieuwsbrief)
en woensdag. Daarnaast verschijnen per jaar
een aantal themanummers en specials.
Eisma Media Groep Abonneeservice,
Daalakkersweg 2-72, 5641 JA Eindhoven,
telefoon (088) 22 66 647,
telefax (088) 22 66 675,
e-mail [email protected].
Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip
ingaan. Opgave via www.horses.nl/paardenkrant
of via Abonneeservice. Abonnementen lopen
automatisch door, tenzij 30 dagen voor de
vervaldatum wordt opgezegd.
Ook voor informatie over uw lopende
abonne ment kunt u contact opnemen met
Abonneeservice. Een proefabonnement stopt
automatisch.
Abonnementsprijs (incl. btw)
Paardenkrant print jaar: € 456,71
Paardenkrant online jaar: € 166,75
Paardenkrant kwartaal: € 120,34
Horses Premium maand: € 2,99
Jaarabonnementen België en overige landen op
aanvraag.
Commercieel manager:
Jeroen van der Molen
Advertentieverkoop
Telefoon Springertjes (088) 29 44 980
Cindy Haentjens (088) 29 44 980
Marloes van der Holst (088) 29 44 828
E-mail [email protected]
Afsluittijdstip advertenties: twee dagen voor
verschijnen om 11.00 uur
Marketing
Lotte Wijnands (088) 29 44 981
E-mail [email protected]
Uitgever: Jeroen van der Molen
Directie: Egbert van Hes (alg. directeur)
Vormgeving en prepress: ZeeDesign, Witmarsum
Drukker: Persgroep Amsterdam
Bezorging: PostNL
Bij klachten over bezorging: bel (088) 22 66 647
© Niets uit deze uitgave mag zonder schrifte lijke toestemming van
de uitgever worden overgenomen op welke manier dan ook.
Eisma Media Groep, waarvan
dit vakblad onderdeel is, legt
uw klantgegevens vast voor de
uitvoering van de (abonnements)- overeenkomst, of wanneer u in
het kader van dienstverlening contact heeft met Eisma Media Groep.
Ook als u dat niet expliciet heeft aangegeven kunt u per e-mail
over gelijksoortige producten en diensten van Eisma Media Groep
worden geïnformeerd, tenzij u daartegen bezwaar maakt. Als u geen
prijs stelt op informatie of aanbiedingen per e-mail dan kunt u dit
aangeven op [email protected].
Voor meer informatie verwijzen wij u naar het privacystatement op
www.eismabusinessmedia/privacy-statement.