Pagina 8 van: Paardenkrant 12 – 2021

door Esther Berendsen

Steeds meer paarden worden op drie-

of vierjarige leeftijd verkocht, niet of

net zadelmak. De reden: ‘Grote stal-

len weten ook niet hoe ze het alle-

maal geregeld moeten krijgen om die

jonge paarden op te leiden’ schreef

fokker en handelaar Teus van den

Brink vorige week in de Ketting-

brief. ‘Ze hebben daar de mensen

niet voor.’ Juist nu, in coronatijd, lijkt

dat onlogisch. Nooit eerder zijn rui-

ters zo veel thuis geweest en zelfs nu

is het moeilijk om ruiters te vinden

om thuis met de jonge paarden aan

de slag te gaan. Dat belooft niet veel

goeds voor de toekomst, als de hele

karavaan weer op gang komt en er

iedere week een ander concours is.

Wie wil er dan nog thuis aan het

werk?

Tijd investeren
Het gebrek-aan-goede-opleiders-

probleem heeft meerdere kanten. Ten

eerste is er het feit dat een jong paard

opleiden moeilijker is dan vaak aan-

genomen wordt. “Veel ruiters den-

ken, op het moment dat ze een proef

kunnen winnen, dat ze kunnen rij-

den”, vertelt opleider, instructeur en

jurylid Hester Klompmaker. “Maar

een paard in de juiste balans laten

lopen, een paard goed gymnastiseren

en verbeteren is nog niet zo makke-

lijk. Dat moet je willen leren, daar

moet je hulp bij vragen en tijd in in-

vesteren.”

Deurne-gemis
Het is dus wel iets wat je kúnt leren,

meent Klompmaker. Juist daarom

kan een goede opleiding voor jonge

ruiters hierin een rol vervullen. Dat

denkt ook Ralph van Venrooij, en

wat hem betreft is het einde van

Deurne wat dat betreft een gemis.

“De oorspronkelijke opzet van

Deurne, waarvoor een toelatingstest

gedaan moest worden, leerlingen in-

tern zaten, vier jaar lang iedere dag

les kregen en verantwoordelijk

waren voor hun paarden, had echt

toegevoegde waarde. Ieder jaar

waren er nieuwe doelen voor het rij-

den en om het diploma te behalen

was rijden op M/Z-niveau vereist.

Het Skala der Ausbilding kon iedere

student opdreunen. Tegenwoordig is

de aspirant-instructeursopleiding

vaak wat geëist wordt en dat is qua

niveau van rijden toch echt wat an-

ders.”

Praktijk intensiever
Henriëtte Smits is docent Paarden-

sport en -houderij aan Citaverde Col-

lege in Roermond en daarnaast Pavo

Cup-jurylid en betrokken bij de

KNHS Instructeursopleidingen. Vol-

gens haar wordt er binnen de oplei-

ding waar ze werkzaam is zeker wel

de nodige aandacht besteed aan die

‘jonge ruiter’. Verbetermogelijkhe-

den zijn er ook. “We hebben recent

in ons team gesproken over het feit

dat de praktijk intensiever moet zijn.

We willen vakmensen afleveren en

dan is, voor de groep die echt verder

wil in het rijden en lesgeven, één dag

praktijk te weinig. Er is inderdaad

een groot verschil met Deurne: dat

was een private opleiding waarvoor

studenten meer betaalden en waar de

school studenten ook kon weigeren.

De huidige wet- en regelgeving bin-

nen mbo-onderwijs zorgt er echter

voor dat alle geïnteresseerden wel-

kom zijn op een opleiding, tenzij er

numeris fixus ingesteld is. Wel kun-

nen we studenten uiteraard adviseren

en de kaders afbakenen. Voor de

BBL-leerweg hebben we bijvoor-

beeld de verplichting gesteld om een

paard mee te nemen voor de lessen.

Verder maken de studenten in de

tweede klas een keuze en daarin pro-

beren wij ze goed te adviseren. Naast

sport, waarbij rijden heel belangrijk

is, kunnen ze ook kiezen voor dienst-

verlening in de paardensector of stal-

management. Voor de sportrichting

kiezen uiteindelijk een heel aantal

studenten per jaar, maar ze gaan ze

uiteindelijk niet allemaal aan de slag

als ruiter. Een groot aantal niveau 4-

studenten stroomt door naar het

HBO.”

Van die opleiding komen dus geen

grote aantallen paardenopleiders.

Dat geldt ook voor de vrij nieuwe,

driejarige BOL en BBL-opleiding

Instructeur paardensport en paarden-

houderij van het Zone-college – een

fusie van AOC De Groene Welle en

AOC-Oost. Daar zitten nu vijftien

tweedejaars studenten op, het maxi-

mum aantal voor de eerste lichting.

Volgend jaar kunnen meer studenten

starten, en er is nog ruimte voor aan-

melders. Wat rijden betreft is de

ORUN-diploma basissport (L-ni-

veau) vereist om het diploma te

halen, en aan het einde van het eerste

jaar moeten studenten een sportstand

behaald hebben.

Bedrijven beter voorlichten
Die sportstand is niet voor niks: het

niveau bij aanvang van de opleiding

is soms een probleem. Henriëtte

Smits: “Er zijn leerlingen die één

keer per week op de manege hebben

gereden, maar wel vinden dat ze

goed kunnen rijden. Als ik het ver-

volgens heb over nageeflijkheid

weten ze niet wat ik bedoel. Het ni-

veau van lesgeven op de maneges

zou ook beter aan moeten sluiten.

Maar het blijft lastig als je het niet

van jongs af aan meekrijgt.”

Aan de andere kant moeten bedrij-

ven ook hun verantwoordelijkheid

nemen, vindt Smits. “BBL-ers wer-

ken minimaal twintig uur per week

op een bedrijf en het doel is dat zij

daar heel veel leren in de praktijk. Bij

veel bedrijven is de verwachting dat

leerlingen alles op school leren, maar

dat is niet de insteek. Wij geven de

handvatten mee, maar op het bedrijf

moeten ze het echt leren. Ook daar

zijn we dus druk mee bezig; als

school, maar ook in het samenwer-

kingsverband Hippisch College

Limburg. We zitten in deze regio,

Limburg en Noord-Brabant, natuur-

lijk wel op een heel goede en rijke

hippische plek, met veel bedrijven

op hoog niveau. De contacten met

bijvoorbeeld Rob Ehrens, Piet Ray-

makers en Pieter Kersten zijn heel

goed. Dat zijn voorbeelden van prak-

tijkplaatsen waar studenten en be-

roepsbeoefenaars van de toekomst

heel veel kunnen leren.”

Lef, geduld en doorzettings-
vermogen
Met een goede opleiding alleen zijn

we er niet. Naast kennis en kunde

heb je als ruiter van jonge paarden

namelijk ook lef, geduld en doorzet-

tingsvermogen nodig. “Het eerste

deel, na het zadelmak maken, kost de

meeste tijd”, licht Klompmaker toe.

“Je kunt zo’n paard misschien wel

snel een klein parcoursje doorsturen

als je een beetje handig bent, maar

voordat ze echt voldoende balans en

kracht hebben en snappen wat de be-

doeling is, ben je echt een heel aantal

maanden verder. Dat is voor eigena-

ren soms ook lastig; waarom moet

dat zo lang duren? Daarover moet je

dan duidelijk communiceren. Want

die tijd hebben ze echt nodig om de

basis bevestigd te krijgen. Dat is ei-

genlijk vooral dressuurmatig werk.

Ook heeft ieder jong paard weleens

een terugslag. Ook dan moet je ge-

duld hebben en het vertrouwen had-

den dat ze er weer doorheen komen.”

Meer vraag, meer geld
Na het kunnen komt het willen. ‘De

meeste ruiters willen liever concour-

sen rijden op 1,30 m.-1,40 m.-ni-

veau’, merkt Egbert Schep. Dat

klinkt logisch, want de wens om ho-

gerop te komen en jezelf te ontwik-

kelen is een menselijke. Bovendien is

er op een hoger niveau meer eer te

behalen en misschien ook geld te ver-

dienen. Niet alleen het prijzengeld,

maar ook in de handel. Toch moet

daar een kanttekening bij geplaatst

worden volgens Ralph van Venrooij.

“Ik denk dat een goede opleider meer

kan verdienen dan de gemiddelde

wedstrijdruiter. Die concoursen afrij-

den kost namelijk bakken met geld,

wat de meesten echt niet zo gemak-

kelijk terugverdienen.”

Basis niet overslaan
Zoï Snels, die na zes jaar bij Team

Nijhof voor zichzelf begon, is het

daar volledig mee eens. “Hoeveel

ruiters kun je opnoemen die het ver-

dienen op de wedstrijden? Tegen-

woordig is het steeds makkelijker

om internationaal te rijden, maar het

kost veel en levert weinig op. Ik denk

dat ruiters ook weer met twee benen

op de grond moeten komen en de

basis niet over moeten slaan. Mij gaf

het altijd veel meer voldoening om

met een zelf opgeleid paard verder te

komen dan met een paard dat ik van

een ander overnam. En ja, daarin kun

je echt een heel goede boterham ver-

dienen.”

Van Venrooij vervolgt: “De vraag

Jonge paarden opleiden: er liggen kansen
Omdenken om ‘ruiterprobleem’ op te lossen

Ralph van Venrooij, vandaag de dag Hoofd Fokkerijzaken en Trainingscentrum bij het KWPN, begon zijn carrière als ruiter. Op de
foto zien we hem in actie tijdens Jumping Etten-Leur 2012 met Blom’s Don Juan (Lord Z x Germus R). Van Venrooij volgde een
verkorte opleiding in Deurne. FOTO PAARDENKRANT/JACQUELIEN VAN TARTWIJK

DOETINCHEM – Egbert Schep, Ralph van Venrooij en Teus van

den Brink signaleerden het de afgelopen weken los van elkaar in de

Paardenkrant: goede opleiders van jonge (spring)paarden vinden is

ontzettend lastig. We hebben zeker wel goede ruiters in Nederland,

maar zij richten zich liever op de wat oudere paarden en de bijbe-

horende wedstrijden dan op het opleiden van de drie-, vier- en vijf-

jarigen. Het probleem vaststellen is één, maar is er ook een

oplossing?

Zoï Snels, hier met I’m Special de Muze, kreeg bij Team Nijhof de ruimte om zichzelf
te ontwikkelen. “Bedrijven moeten investeren in medewerkers. Niet alleen financieel,
maar biedt ze ook de kans om lessen te volgen waar ze willen.” FOTO PAARDENKRANT/MELA-
NIE BREVINK-VAN DIJK

woensdag 24 maart 2021 | 8ALGEMEEN

Zoï Snels: ‘Rijden is weer hobby’
Zoï Snels werkte, na zes jaar stalruiter van Team Nijhof te zijn geweest, ruim een
jaar aan zijn eigen stal. Dat ging goed, maar toch heeft Snels de deuren van zijn
sportstal inmiddels gesloten. Hij besloot verder te gaan in het familiebedrijf dat be-
staat uit kapperszaken. “De reden daarvoor was zeker niet dat het niet goed ging fi-
nancieel. Voor het geld hoefde ik niet te stoppen. Maar mij werd gevraagd of ik verder
wilde in het familiebedrijf en daar zie ik op de lange termijn toch meer toekomst in.
Het rijden is nu weer hobby, ik rijd drie eigen paarden, en dat bevalt me heel goed.
Ik ben ooit begonnen met rijden vanuit passie en liefde en ik merkte wel dat het
altijd moeten presteren het minder leuk maakte.”