Pagina 27 van: Paardenkrant 14-15 – 2021

Beste Henk,

Ik zal jou de ontwikkeling van mijn

fokkerij schetsen. In het verleden

heb ik altijd passie gehad voor de

fokkerij. Destijds lieten wij twee-

en driejarige merries dekken. We

fokten dus een beetje met jonge

merries. Als nadien bleek dat het

goede nakomelingen waren, wer-

den ze verkocht. De beteren werden

vaak verkocht omdat ze meer op-

brachten.

Franse merrie
Op een zeker moment heb ik in

1993 plots een heel interessante

driejarige Franse merrie gekocht.

Dat was de Galoubet A-merrie Ca-

price d’Ifrane (de moeder van

Triomphe De Muze). Bovendien

vond ik dat ik me meer moest gaan

verdiepen in embryotransplantatie,

want in Frankrijk was dat al gang-

baar om te doen. Toen ik me erin

verdiept had, ben ik met die merrie

aan de gang gegaan. Op die manier

konden wij meer dan één veulentje

per jaar fokken uit Caprice

d’Ifrane. Genetisch was zij heel in-

teressant en het bleek een heel

goed sportpaard te zijn. Ik had voor

mezelf bedacht dat we het fokken

en de sport tegelijkertijd konden

doen. En tegelijkertijd ook wat

veulentjes konden commercialise-

ren, want dan was het de moeite

om op die manier die goede merrie

aan te houden. Dat was het idee er-

achter.

Caprice d’Ifrane was dus de eerste

merrie waarmee ik embryotrans-

plantatie heb gedaan. In het begin

deed ik dat alleen voor mezelf. Het

was de beginperiode van diepvries-

sperma en ik kon zodoende de al-

lerbeste hengsten van over de hele

wereld gebruiken. Wat op zich al

een sprong voorwaarts was, want

voor die tijd gebruikten we alleen

onze eigen hengsten. Want om als

hengstenhouder zijnde bij andere

hengstenhouders te gaan dekken

was not done. Maar door diepvries-

sperma hadden wij plots de be-

schikking over de beste hengsten

van de wereld.

Belgische fokkerij op de kaart
We hebben dit ongeveer vijf jaar al-

leen met onze eigen merries ge-

daan. Al vrij vlug zagen ook de

goede fokkers bij ons uit de streek

dat het niet zo’n slechte methode

was. En toen sprongen ze allemaal

op de kar. Dat veroorzaakte dat al

die fokkerijen zoals Van ’t Roosak-

ker, Stal ’t Ruytershof, Padenborre

– noem ze allemaal maar op die nu

heel bekend zijn – bij ons kwamen

en embryotransplantatie gingen

doen met hun vaste merries. Vaak

in combinatie met diepvriessperma

van de beste hengsten ter wereld.

Dit heeft de Belgische fokkerij wel

een beetje op de kaart gezet. In het

verleden was België niet zo’n be-

langrijk fokgebied, dat waren met

name Duitsland, Frankrijk of Ne-

derland. Aan de ene kant is het niet

helemaal mijn verdienste geweest

dat die fokkers daarin zijn meege-

gaan. Waarschijnlijk heb ik de

voorzet gegeven. Het zal ook te

maken hebben gehad met de drive

van de Belgische fokkers. We

waren ook plots met velen. Met een

kleine fokkerij was er weinig ver-

anderd. Maar met een heel fokge-

bied zoals hier, hebben we het ver-

schil gemaakt tegenover andere

fokkerijen. De betere merries hiel-

den we aan en daar hebben we

meerdere nakomelingen per jaar uit

gefokt. En we konden ook nog eens

goede hengsten gebruiken.

Eigen fokkerij kwijtraken
Alles heeft zijn voor- en nadelen.

Door die intensieve fokkerij is het

nu wel moeilijker geworden. We

zijn verplicht om te verkopen

omdat we niet alle veulens kunnen

houden. Het nadeel is dat je binnen

de kortste keren je eigen fokkerij

kwijt kunt raken. Iemand anders

kan profiteren van je werk. Ieder-

een is zich ervan bewust dat je met

goede paarden uit goede stallen

moet fokken. Een groot nadeel van

populaire merriestammen is dat de

mindere merries uit die stammen

ook heel intensief ingezet worden

voor de fokkerij. Dat kan natuurlijk

de verkeerde kant op gaan.

Vroeger zeiden we dat een goede

merriestam het levenswerk is van

een fokker. Nu wordt dat zomaar

overgenomen door iemand anders

die daar embryotransplantatie en

ICSI mee gaat doen. Het verschil

tussen die heel goeie fokker en die

andere fokker is veel kleiner ge-

worden dan in het verleden. Voor

iemand die start is het wel een

voordeel dat hij heel makkelijk aan

genetica kan komen. Hoe meer

mensen dat doen, hoe goedkoper

het wordt om die stap te maken.

Gemeengoed
Het is moeilijk om je te onder-

scheiden. Iedereen heeft de be-

schikking over goede genetica ter-

wijl je in het verleden daarmee het

verschil maakte. Nu is het allemaal

een beetje gemeengoed geworden.

Je zult het verschil ergens anders in

moeten gaan maken. Een fokker

kan zich in de toekomst vooral on-

derscheiden met het management

van zijn eigen fokkerij en de oplei-

ding. Door de opfok beter te gaan

doen en te denken aan andere din-

gen die heel belangrijk kunnen

zijn.

Voor mij is het een beetje een pro-

bleem dat we heel veel embryo-

transplantatie doen als dienstverle-

ning naar onze fokkers toe. Elk jaar

maken we bijna 300 merries drach-

tig via embryotransplantatie. Dat

betekent dat wij in het voorjaar

moeten klaarstaan met 350 draag-

moeders. Deze hele opzet blokkeert

wel een beetje mijn eigen fokkerij.

Het maakt het er niet makkelijker

op om die jonge paarden op een

eerlijke manier groot te brengen. Ik

probeer ook niet te veel paarden te

hebben.

Heel jonge merries
Ik weet niet of er binnen mijn fok-

kerij nog zoveel verbetering moge-

lijk is. We zijn een van de velen.

Terwijl dat vroeger niet zo was.

Mijn allerbelangrijkste merries

waren de Chin Chin-merries Ta

Belle van Sombeke (moeder van

London) en Querly Chin (moeder

van Walnut De Muze), de For Plea-

sure-merrie Cordula de Laubry

(moeder van Fantomas De Muze)

en de Carthago-merrie Carthina Z

(moeder van Emerald).

Al die merries hebben wij voor em-

bryotransplantatie gebruikt. Meer-

dere paarden hebben op Grand

Prix-niveau gelopen. Op het mo-

ment dat je daar intensiever mee

gaat fokken, komen daar heel veel

goede paarden uit. Ze moeten na-

tuurlijk de kans krijgen. Wij pro-

beerden bij heel jonge merries heel

vroeg in hun leven embryo’s op te

vangen. Je kunt dat beter doen als

ze nog jong zijn, want aan het einde

van hun carrière wordt dat moeilij-

ker. Ze kunnen daarna wel een paar

veulens brengen, maar dan zijn die

merries zelf al weg als hun nako-

melingen er zijn.

Bij ons ging het generatie op gene-

ratie. We fokten met twee- en drie-

jarigen. Dat waren de betere doch-

ters van onze sportmerries. Zo heb-

ben we hele families gecreëerd. Als

je een aantal heel grote families

hebt, drukt dat die andere paarden

een beetje weg. De mindere paar-

den worden een beetje aan de kant

gezet en verkocht. Al wil dat niet

zeggen dat zij niet goed zijn. In het

verleden is ons concept geweest om

alleen de schouders te zetten onder

een uitzonderlijke merrie.

Genetisch bepaald
Bij springpaarden is het toch gene-

tisch bepaald. Als een springpaard

genetisch niet over 1,60 m kan, kun

je rijden wat je wilt maar dan gaat

hij nooit 1,60 m springen. Mis-

schien wint hij eens een wed-

strijdje. Maar echt carrière maken

op hoog niveau moet toch genetisch

bepaald worden. Je ziet dat ook al

aan de startlijsten van alle Grote

Prijzen met de afstammingen. 90 of

95 procent van die vaders zijn alle-

maal paarden die het zelf goed in de

sport hebben gedaan.

In het verleden sprongen paarden

als Jappeloup en Milton heel ver

boven hun generatie uit. Maar als je

de sport nu bekijkt, zijn er veel

meer paarden die op dat niveau

kunnen meedraaien en de sport is

een stuk technischer geworden.

Ik zou aan mijn kinderen een vraag

willen stellen. Zij proberen hun be-

drijf iets te veranderen door een be-

paald pakket aan te bieden aan de

fokkers dat zich richt op voortplan-

tingstechnieken, fokkerijadvies en

het vermarkten van de paarden.

Je zult het verschil ergens anders in moeten gaan maken

Beste Valentijn en Christophe,
Mijn generatie kent heel goed al die oude hengsten en oude
merriestammen. Jongere mensen houden daar minder reke-
ning mee. Jullie gaan je eigen weg en zien de fokkerij anders.
Hoe denken jullie na over hoe de fokkerij verdergaat?

Jullie vader,
Joris De Brabander

De Kettingbrief is op Belgische bodem beland. Topfokker Joris

De Brabander van Stal De Muze in Sint-Niklaas is de afgelo-

pen editie benaderd door hengstenhouder Henk Nijhof junior

uit Geesteren met het verzoek om uit te lichten hoe zijn spring-

paardenfokkerij zich heeft ontwikkeld. Joris De Brabander is

een van de eersten geweest die gestart is met embryotransplan-

tatie. Heel vooruitstrevend heeft hij door de jaren heen de al-

lerbeste moederlijnen ter wereld opgebouwd. Hoe kijkt Joris

De Brabander aan tegen die start, de ontwikkeling ervan en

zijn hedendaagse fokkerij? Zijn twee zoons Valentijn en Chri-

stophe nemen het stokje aankomende editie van hem over.

De Kettingbrief
Henk Nijhof jr. – Joris De Brabander – Valentijn en Christophe De Brabander

FO
TO

P
AA

RD
EN

KR
AN

T
/

M
EL

AN
IE

B
RE

VI
N

K-
VA

N
D

IJK

woensdag 14 april 2021 | 27KETTINGBRIEF

Al vrij vlug zagen ook de goede fokkers bij
ons uit de streek dat ET niet zo’n

slechte methode was

In het verleden is ons concept geweest om
alleen de schouders te zetten onder een

uitzonderlijke merrie