Pagina 10 van: Paardenkrant 9 – 2021

door Geert Bouius

Dat Romanus een super tuigpaard

is geworden heeft hij niet alleen aan

zijn vader Oregon te danken, maar

zeker ook aan moeder Tolina, die

later nog vier zonen goedgekeurd

zag worden. Tolina’s vader Olean-

der voert via Jotham en Anton terug

richting het Oldenburger stamboek.

Ook de moeder van Tolina, Hosta

(Urban x Rudolfszoon), voert

daarop terug.

Goed presterende kinderen
Zoals gezegd werden vier zonen

van Tolina ingeschreven in het

stamboek. Twee kwamen voort uit

de combinatie met Graaf Oregon.

Dit waren de respectievelijk in

1971 en 1972 geboren Mineraal en

Nelson. Van Hoogheid werden de

in 1974 geboren Prins Oregon en

de in 1978 geboren Unitas goedge-

keurd. Er werd trouwens nog een

Romanus uit Tolina geboren en wel

in 1975, ook afstammend van

Hoogheid. Op de concoursvelden

deed Mineraal het in handen van

Piet Schaap en Janus van Och

goed, maar het waren Prins Oregon

en Unitas die meerdere kampioens-

titels naar zich toe wisten te trek-

ken.

Ben Schaap won in 1989 het tan-

demkampioenschap met Prins Or-

geon en Westminster (v. Indiaan) en

Unitas werd maar liefst drie keer

kampioen bij de dekhengsten. In

1984 met zijn toenmalige eigenaar

Jan Schep. Appie Miggelenbrink en

Aat van Essen herhaalden dit kunst-

stukje in 1987 en 1989 voor eige-

naar Gerrit Hofs.

Furore in de sport
Romanus komt dus uit een goede

stam, maar werd zelf al op jonge

leeftijd gecastreerd en verkocht aan

Henk van Tuyl. Samen met spange-

noot Rumanus (v. Oregon) maakte

hij vooral begin jaren zeventig fu-

rore in het span en tandem. In het

enkelspan werd de grote Romanus

– die een stokmaat had van boven

de 1,70 meter – gereden door Van

Tuyl’s vaste groom en rechterhand

Toon Peters. Hij doorliep de limiet-

klassen vrij snel en deed dit met

menig oranje lint tot gevolg. In

1974 promoveerde Romanus naar

de open klasse en hij werd in dat

jaar direct reservekampioen achter

Edeling (v. Uron) van Rinus Buyn-

sters en bleef voor op Rumanus.

Eind 1975 verkocht Van Tuyl Ro-

manus aan Janus van Och uit het

Brabantse Dommelen, die hem

vanaf 1976 met veel succes uit-

bracht.

Machtig dier
René van Och, neef van Janus van

Och, vertelde in een eerder inter-

view dat Romanus een heel mak

paard was, maar zodra hij tuig op

kreeg veranderde hij in een ietwat

zenuwachtig paard.

“Als jong paard sprong hij al veel

en dat was bij ons nog steeds zo. Bij

het afrijden maakte hij meestal een

grote sprong en het duurde soms

meer dan een halve baan voordat

hij in balans was. Dit was natuurlijk

een heel vervelende eigenschap,

maar aan de andere kant; als hij

eenmaal liep, was het een machtig

dier, dat met ruime hoge passen

rondging en de hals er goed op-

zette. Daarbij had hij een mooi,

aansprekend hoofd.”

Cornage operatie
Later bleek dat Romanus last had

van cornage, waaraan hij werd ge-

opereerd. Gevolg was wel dat hij de

eerste seizoenshelft van 1977 moest

missen. Vervolgens kwam hij wel

heel sterk terug en hij sprong

daarna ook veel minder. Kampioen

van Nederland werd hij nooit in het

enkelspan, maar hij was er in 1978

wel heel dichtbij. In Buitenpost

streden Edeling en Romanus samen

om de titel en het was de arbiter die

Edeling toch weer kampioen

maakte. De verschillen waren mi-

niem, waarbij Romanus een hoge

en grijpende voorhand etaleerde en

Edeling net wat deftiger was.

Natuurlijker
In die jaren was geweldenaar Ede-

ling al zeven jaar niet verslagen,

maar wat niemand lukte, lukte Ro-

manus als eerste in 1979 wel: win-

nen van Edeling! Dit gebeurde

vroeg in het seizoen op het con-

cours van Hoofddorp. Hij deed dit

volgens een verslaggever ter plekke

met sterke hooggaande bewegin-

gen. Niet veel later dat seizoen her-

haalde Romanus dit kunststukje

nog een keer op het concours in

Ruinen. “Zijn gangen en bewegin-

gen waren ook natuurlijker dan die

van Edeling”, werd er gezegd. Op

het veelbesproken kampioenschap

van 1979 in Opmeer, waar Edeling

zonder overrijden werd verslagen

door de jonge Rex H (v. Jonkheer),

was Romanus uit vorm. Hij werd

daar laatste.

Groot en vlak terrein
Wat Romanus nodig had was een

groot en vlak terrein, zoals de ter-

reinen van Norg en Buitenpost.

Daarop kon hij zijn ruime passen

optimaal showen en het resulteerde

vaak in een overwinning op de con-

coursen waar Edeling niet was. Op

zware banen kwam hij nooit zo uit

de verf.

Bij Van Och liep Romanus weinig

in het tweespan, maar hij liep wel

als één van de weinigen naast Ede-

ling, toen de heer Buynsters op

zoek moest naar een vervanger

voor Edelman die vanwege oogpro-

blemen niet meer mee kon.

Omdat het natuurlijk elkaars con-

currenten in het enkelspan waren,

vonden beide eigenaren dit toch

niet zo’n succes.

Dameskampioen
Succes was er zeker wel in het da-

mesnummer, waarin Romanus

door nichtje Gerrie van Och werd

gereden. Zij werd eerder al eens

kampioen met Avenir en dit lukte

haar in 1979 en 1980 ook met Ro-

manus. “We wonnen heel vaak,

maar ook voor de dameskar moest

hij altijd even op gang komen. Als

het dan liep was het goed, maar o

wee als het niet lukte, dan was het

echt een ramp”, vertelde de rijdster

ooit.

In het damesnummer moesten Van

Och en Romanus altijd concurreren

met onder andere Trudy Opgenoort

met Nuwalda van Jan Schep, me-

vrouw Molema-Offringa met Rei-

nier van Jan Kuipers, mevrouw

Verstappen met Iwando, ook van

Van Och, en Marjan van Tergouw

met Jonkheer.

Na zijn actieve carrière als tuig-

paard is Romanus nog een aantal

jaren recreatief gereden door de fa-

milie Van Och.

Terug in de tijd: machtige Romanus
METEREN – Tuigpaard Romanus werd op 20 april 1966 gebo-

ren als hengst in de stallen van de gebroeders Nuhoff uit Meteren

in de Betuwe. Hij was het vijfde veulen uit de preferente merrie

Tolina en had de bekende tuigpaardhengst Oregon als vader. Qua

aftekeningen had het donkere vosje zeker niet vooraan gestaan

met een smalle bles en achter één witte sok, maar verder was het

een groot en mooi beestje. Barend Nuhoff omschreef hem ooit als

volgt: “Een aparte, die bij onze lieve Heer op tafel keek, zo mooi

had hij de kop erop.” Later had Romanus weleens wat moeite

met zijn stelling, maar tuigen kon hij.

woensdag 3 maart 2021 | 10UIT DE OUDE DOOS

Van Och: ‘Als Romanus eenmaal liep,
was het een machtig dier, dat met ruime hoge

passen rondging’

In het enkelspan werd de grote Romanus onder meer gereden door Henk van
Tuyl’s vaste groom en rechterhand Toon Peters. Hij doorliep de limietklassen vrij
snel en deed dit met menig oranje lint tot gevolg.

Samen met spangenoot Rumanus (v. Oregon) maakte Romanus vooral begin
jaren zeventig furore in het span en tandem.

Eind 1975 verkocht Henk van Tuyl Romanus aan Janus van Och uit het Brabantse
Dommelen, die hem vanaf 1976 met veel succes uitbracht.