In het kader van de Week van het Zadel sprak de redactie van Horses met de VZTD, de Vereniging van Zadel- en Tuigdeskundigen. De branchevereniging van zadelpassers bestaat al jaren, maar zal misschien niet bij elke paardeneigenaar direct een belletje doen rinkelen. Daar wil het huidige bestuur van de vereniging verandering in brengen: "We willen ons meer richten op de paardeneigenaar", vertelt voorzitter Natalie van Hulst, die zelf fulltime werkzaam is als zadelpasser.
“De focus binnen de VZTD heeft jarenlang gelegen op het werven van nieuwe leden en zorgen dat onze vereniging kon gaan groeien, in de hoop dat we daarmee een verschil konden gaan maken in het werkveld. Zadelpasser is een vrij beroep in Nederland, dus iedereen die vandaag het idee heeft om zadelpasser te worden kan naar de Kamer van Koophandel gaan en zich zadelpasser noemen en het werkveld in. Dat betekent dat er heel veel verschillende soorten werkwijzes, kwaliteitsverschillen enzovoorts in het werkveld te vinden zijn”, vertelt Van Hulst.
Kaf van het koren
“Er is heel veel aanbod en wij hebben eigenlijk geprobeerd om het kaf van het koren te scheiden door een aantal opleidingen te erkennen en alleen leden toe te laten die gecertificeerd zijn middels deze opleidingen om in ieder geval een soort van basiskwaliteit neer te zetten.”
De VZTD is in de afgelopen jaren flink gegroeid en daarom is het nu voor paardeneigenaren makkelijk om via het register op de website van de vereniging een aangesloten zadelpasser te vinden. “Zo kun je alle zadelpassers vinden die aan onze basiseisen voldoen. Dan kan het nog steeds zo zijn dat de ene paardeneigenaar meer affiniteit heeft met Jantje dan met Pietje, maar in de basis is er een gedegen opleiding.”
“We hebben met paarden te maken dus een behoorlijke kennis over anatomie en biomechanica is een vereiste. Het is ook noodzakelijk dat de zadelpasser kennis heeft van anatomie en biomechanica van de ruiter. Dat is de basis, daarnaast zijn er ook allerlei specialisaties: van recreant tot sportruiter, van dressuurzadelspecialist tot springzadelspecialist, van Westernruiters tot IJslanderruiters.”

Bijscholingen
“We proberen ook te zorgen dat onze leden steeds bijleren: we zijn achter de schermen bijvoorbeeld heel erg bezig met het regelen van interessante bijscholingen. We vragen ook van onze leden dat ze bijscholingen volgen, ze dienen ieder jaar studiepunten te halen en daar wordt ook op gehandhaafd. Zo hebben we onlangs nog een bijscholing gehad van een dierenarts van het SMDC in Heesch en een gerenommeerd paardenfysio, over het herkennen van kreupelheden en rug- en halsgebruik bij paarden.”
“Verder regelen we voor onze leden kortingen bij collectie verzekeringen, bij Carglass, we hebben een advocaat waarmee we samenwerken en ga zo maar door.”
Professionalisering
De zadelindustrie, van zadelmakers tot zadelpassers, heeft zich samen met de paardensport in de afgelopen jaren steeds verder geprofessionaliseerd, al merkt de VZTD dat nog niet alle paardeneigenaren daarvan op de hoogte zijn.
Stap verder
Daarom wil de VZTD een stap verder zetten, door zich ook op de paardeneigenaar te richten. “Ik hoop dat de paardeneigenaren ons beter kunnen vinden, zodat wij als het ware een keurmerk zijn. We bieden een netwerk van zadelpassers, maar doen ook nog meer. Op het moment dat een consument een probleem heeft met één van onze leden, dan kunnen ook de consument helpen door te bemiddelen. Het werkt twee kanten op. Ik hoop dat we de drempel kunnen verlagen om hulp te vragen, ik merk dat heel veel paardeneigenaren niet goed weten waar ze moeten zijn.”
Klik hier voor het register van de VZTD

Noodzaak
Volgens Van Hulst is zo’n vereniging als de VZTD hard nodig: “Er gaat in het werkveld wel eens wat mis, dat gaat veelal buiten onze leden om. Als ik naar onze geschillencommissie kijk: het afgelopen jaar zijn er twee, misschien drie klachten binnengekomen. Bij zo’n klacht kunnen we bemiddelen, we kunnen een extra paar ogen laten meekijken, we beschikken allemaal over veel kennis en kunnen elkaar helpen en daarmee ook de consument verder helpen. Wij kunnen alleen bemiddelen bij zadelpassers die lid zijn van onze vereniging.”
“In mijn dagelijkse werk als zadelpasser krijg ik genoeg mee van zaken die misgaan: heel veel nieuwe cliënten worden doorverwezen door fysio’s of paardenartsen, met de mededeling dat er behoorlijk wat misgaat in de rug van het betreffende paard en dat het mogelijk ligt aan het zadel. Ik zie dan ook regelmatig dat het aan het zadel ligt.”
Checklist
Naast het netwerk van gecertificeerde en bijgeschoolde zadelpassers en bemiddelingen bij klachten, biedt de VZDT ook praktische hulp aan paardeneigenaren. “We hebben bijvoorbeeld een checklist voor consumenten: waar moet je nou op letten als iemand een zadel komt passen?”

“Wat wij heel vaak horen bijvoorbeeld is: ‘moet ik rijden? Mijn vorige zadelpasser zag op de wasplaats dat het zadel goed lag’. Dan zeg wij: dat kan niet. Een zadel kan op stand heel goed liggen, maar dan kan er in beweging van alles gebeuren waardoor het helemaal niet goed ligt.”
“Er wordt nog heel veel alleen op stand bekeken. Er wordt heel weinig gemonitord in stand en beweging nog voor er een zadel aan te pas komt. Als je kijkt naar de opleidingen die bij ons erkend zijn: daarin worden de zadelpassers opgeleid om een paard fysiek te onderzoeken, of ze spierspanning voelen, temperatuurverschillen enzovoorts. Niet dat ze daar direct iets mee kunnen, maar ze kunnen wel bewustwording creëren en doorverwijzen naar een dierenarts of fysio. Als er dan een specialist naar heeft gekeken, kan er bepaald worden wat het paard op dat moment nodig heeft.”
En nog los daarvan: “Je wil niet weten hoeveel kapotte zadels, tot en met gebroken boom aan toe, er op paarden liggen of zadels die helemaal niet geschikt zijn voor de rug van het paard waar ze op liggen. Veel paardeneigenaren zijn zich daar helemaal niet van bewust. Vandaar dat we er ook zo druk mee zijn om onze bekendheid te vergroten.”
Vaker dan eens per jaar
De VZTD wil tot slot nog kwijt dat de zadelcontrole eens per jaar achterhaald is. “Voorheen werd het een keer per jaar gedaan, inmiddels weten we beter. Een paard verandert zijn hele leven van vorm: de voeding speelt een rol, de seizoenen, de training, een eventuele blessure. Er is in onze administratie geen enkele meting – op stand – gelijk met de vorige. Een paard dat in revalidatie is kan in zes weken tijd volledig veranderen in vorm en massa.”
Klik hier voor de website van de VZTD
