Ga naar hoofdinhoud

Vaccineren tegen rhino: drie redenen om het te doen

Het is de nachtmerrie van iedere paardenhouder: rhino op je stal. Met name de neurologische variant van de ziekte veroorzaakt met enige regelmaat paniek. Herman Koorman, africhter van jonge paarden, weet hoe het is. Sinds de uitbraak op zijn stal is Koorman voorstander van het vaccineren tegen het virus dat rhinopneumonie veroorzaakt. Dierenarts Marco de Bruijn, Europees specialist Inwendige Ziekten, is het met hem eens. Sterker nog, hij pleit voor het verplicht stellen van de vaccinatie.

Nu Koorman uit eigen ervaring weet wat het is om rhino op je stal te hebben, denkt hij anders over het belang van vaccineren. “Ik vind het belangrijk om de paarden te vaccineren. Dan zorg je ervoor dat je die ziekte niet krijgt of dat je heel wat tegen kunt houden.” Koorman ondervond dat zelf omdat één paard in zijn stal destijds gevaccineerd was. “Dat paard stond tegenover het paard dat als eerste ziek werd. Het gevaccineerde paard kreeg wel koorts en werd verkouden, maar minder dan de paarden om hem heen. Hij knapte ook sneller weer op.” Hoewel Koorman het in de praktijk lastig vindt om een vaccinatie als eis te stellen bij de eigenaren die hun paarden bij hem onderbrengen is hij dus wel overtuigd van het belang ervan. “Met een gevaccineerd paard ben je eigenlijk voor de bui uit, heb je er veel meer controle over. Ik denk dat dat het beste is om te doen.”

Ook op Dierenkliniek Wolvega is in 2018 een rhino-uitbraak geweest. Foto: De Vries Media

Verplichten

Marco de Bruijn, als dierenarts werkzaam bij Dierenkliniek Wolvega, bevestigt de bevindingen van Herman Koorman. “Ik ben zeker voorstander van vaccineren. Als je kijkt naar de aanpak bij andere diersoorten, zoals de Ziekte van Aujeszky bij het varken en IBR bij het rund, dan zie je dat men met een stringent vaccinatiebeleid heel veel bereikt heeft. Die ziektes worden ook veroorzaakt door herpesvirussen en hebben veel gemeen met het virus dat rhinopneumonie veroorzaakt bij paarden. De aanpak bij de varkens en runderen kun je niet één op één overnemen, want geïnfecteerde dieren werden in die sectoren deels geruimd, maar het jarenlang verplicht vaccineren heeft zeker ook zijn vruchten afgeworpen. Een verplichting voor de paardensector zal niet vanuit de Nederlandse overheid komen, maar de KNHS en het KWPN kunnen vaccinatie wel verplichten. Dan heb je al een grote groep te pakken. Het beste is echter om bij de opfokbedrijven te starten, want in de kleuterklasjes wordt het meeste virus verspreid. Een paard dat eenmaal besmet is, blijft zijn leven lang drager. Dus als we kunnen voorkomen dat het virus wijdverspreid wordt onder deze jonge dieren is dat direct winst.”

Drie redenen

Sceptici wijzen op het feit dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat het vaccin werkt tegen de neurologische variant van rhino. “Dat komt omdat het heel ingewikkeld is om hiervoor een onderzoeksmodel te maken, nog los van de ethische kant van dit onderzoek. In Nederland ben je al een half jaar bezig om toestemming te krijgen voor het afnemen van bloed in een onderzoek; ga maar na hoe ingewikkeld dit dan is.”
Er zijn volgens De Bruijn sowieso drie redenen om vaccineren te promoten. “Eén: de ziekte openbaart zich veel minder heftig. Het paard krijgt bijvoorbeeld minder koorts en de koorts houdt minder dagen aan. Dat is belangrijk, want sportpaarden die rhino krijgen kunnen wekenlang verminderd presteren. Daarnaast hangt de hoogte en duur van de koorts samen met de kans op neurologische problemen. Met andere woorden: minder koorts is minder kans op de gevreesde neurologische verschijnselen. Ten tweede voorkom je met vaccineren dat het virus snel aanslaat en zich snel kan verspreiden. En ten derde voorkom je abortus bij een dragende merrie. Dat is wel wetenschappelijk aangetoond. Net als het eerste voordeel trouwens, dat paarden die gevaccineerd zijn minder ziek worden.”

“Een verplichting voor de paardensector zal niet vanuit de Nederlandse overheid komen, maar de KNHS en het KWPN kunnen vaccinatie wel verplichten”, aldus Marco de Bruijn. Foto: Arnd Bronkhorst / www.arnd.nl

Geen discussie

Dan is er nog één grote maar, die zeker een deel van de staleigenaren weerhoud van vaccinatie: de kosten. De Bruijn: “Ik vind dat we een gedeelde verantwoordelijkheid hebben hierin. Als iedereen een klein beetje aan de kosten bijdraagt door zijn of haar paard te vaccineren, komt een veel kleiner aantal mensen in de serieuze problemen. Nu is het zo dat de mensen die een uitbraak ondergaan voor alle kosten en problemen opdraaien en dat de rest de portemonnee dichthoudt. Als je vaccineren verplicht stelt is er ook geen discussie meer. Dan doet iedereen mee, hebben we een veel hogere vaccinatiegraad en is het veel efficiënter voor iedereen.”

Bron: Horses.nl