Ga naar hoofdinhoud

Wel of geen deken?

Wel of geen dekenDekens. We gebruiken ze te pas en te onpas. Medisch fysioloog dr. Eric van Breda is geen voorstander van dekens. Hij legt uit wanneer het paard het eigenlijk koud heeft.

Dr. Eric van Breda weet als medisch fysioloog hoe een lichaam werkt en wanneer een paard het warm of koud heeft. Wat vindt hij van dekens op een paardenlijf? „We moeten in ons achterhoofd houden dat een deken geen comfortproduct is voor het paard. Het is eerder onhandig en lastig. Paarden hebben van nature een prima mechanisme om zich tegen kou te beschermen. Ze hebben een vetlaag op hun huid (huidsmeer) met daarop haar. Wanneer ze hun haren rechtop zetten kan er lucht tussen komen. Deze lucht werkt isolerend.” Bij geschoren paarden is deze natuurlijke isolatie weggehaald. „Daarom hebben geschoren paarden een deken nodig vanaf een omgevingstemperatuur van circa tien graden Celsius.”

Hoewel paarden het zeker koud kunnen hebben, komt het in het Nederlandse klimaat met de milde winters nauwelijks voor dat ongeschoren paarden het koud krijgen. „Voor ongeschoren paarden zijn dekens naar mijn idee overbodig. Pas wanneer het tien tot vijftien graden vriest, zou je een deken kunnen overwegen. Als het dier werkelijk rilt van de kou, kan een deken uitkomst bieden. De enig juiste manier om te controleren of een paard het (te) koud of (te) warm heeft, is door zijn exacte temperatuur te meten. Je hand onder een deken stoppen geeft geen werkelijk gevoel van de tempratuur.”

Als je een ongeschoren paard een deken opdoet, druk je de haren plat „En dan druk je tevens de isolatielaag weg. Poetsen zie ik niet als opwarming van de spieren, maar meer als stimulans voor de huiddoorbloeding. Te grondig poetsen tast zelfs de natuurlijke beschermlaag aan. Vuil is namelijk een extra isolatie voor het paard. Dat is waarom je zelfs als het erg koud is paarden ziet rollen in de wei.”

Veel paarden krijgen na het zweten door bijvoorbeeld een training of wedstrijd een deken op. ,,Zweetdekens zijn eigenlijk onnodig. Zweten is net als bij mensen bedoeld om het lichaam te koelen. Het zweet verdampt en daardoor koelt het bloed in de huid af. Dit bloed gaat vervolgens het hele lichaam door waardoor de temperatuur daalt. Wanneer je een deken gebruikt, wordt de verdamping tegengegaan en blijven de spieren (te lang te) warm. Het beste is het paard eerst goed zonder deken uit te stappen en hem daarna pas op stal te zetten.’’

Van Breda denkt dat paarden vaak te warm worden ingepakt. „Steeds meer mensen gebruiken dekens met de gedachte ‘ik heb het koud dus dan zal mijn paard het ook koud hebben’. Het is een luxeproduct geworden. Maar let eens op je paard: heeft hij het werkelijk koud?’’

Foto: Lonneke Ruesink

Lees ook:
Welke deken is geschikt?

6 reacties op “Wel of geen deken?

  • carin visser

    Kan je een paard van 20 jaar waar veel engels volbloed in zit nog laten wennen zonder deken de winter door te laten brengen. Zelfs met dekens op heb ik het idee dat hij het koud heeft. Wie kan mij adviseren?

    Carin

  • stef pulles

    @Carin, zolang de hypothalamus ( thermoreceptoren)goed werkt, is het voor het paard geen enkel probleem. Het is zoals je al aangeeft…….”ik heb het idee” Dekens zijn ten zeerste af te raden zolang het paard niet geschoren is. Waarom scheren nodig is???????? groetjes. Stef

  • Lindy

    Ik heb een warmbloed kwpner van 21 jaar oud. Heeft niet zo een dikke vacht als de shetjes. Maar heeft tot nu toe de herst tot nu goed doorstaan. Nou zit ik in dubio moet hij wel of geen deken op? overdag heb ik nog geen tekenen van kou geconstateerd. Maar hoe zit dat dan s’nachts??? Graag zo spoedig mogelijk professioneel antwoord waar ik wat aan heb.

    Mvg Lin

  • pauline veldman

    Ik heb 3 kwpners en een a welsh, varierend in leeftijd van 16-27. En ik gebruik al jaren geen dekens meer, ze staan allemaal in het werk en zweten dan ook soms wel. Op adem stappen en dan lekker op hun stal terug (loopstal) nooit meer een ziek/verkouden paard gehad en het scheelt poetsen en dekens wisselen. Ook met 20gr vorst staan ze zo zonder probleem.

  • Liesbeth Leeuwenburgh

    Ik ben al een tijdje opzoek naar een helpende hand wat deken betreft. Ik heb een Kwpn merrie van 5 jr. ze vindt het echt verschrikkelijk om een deken op te hebben. Ze doet er echt alles aan om deze af te krijgen. Echt een rodeo in de wei en op stal schopt naar achteren. Gelukkig niet tegen de muur. Ze staat in een overdekte stal in een beschutte omgeving in de nacht gaan de raampjes dicht. Zij zelf heeft geen raampje bij de box.
    Mijn vraag is waar doe ik goed aan. Deken laten voor wat het is of niet?
    Ik hoor het graag ben wel ten einde raad. Wil tenslotte het best voor mijn paardje en zeker dat ze niet ziek wordt door geen deken op te hebben

  • Sascha

    Slechts één vraag: is meneer van Breda medisch of veterinair fysioloog?! In zijn visie op het Nederlandse paard in de winter gaan een aantal zaken mank. In de natuur hebben paarden inderdaad geen dekens nodig. Maar in de natuur kunnen paarden die het koud hebben een schuilplek opzoeken of eens lekker een stuk rennen om het weer warm te krijgen. En eet het paard de hele dag door zodat een actieve spijsvertering ook de thermoregulatie ondersteunt. Dat kan het gemiddelde Nederlandse paard niet, dat in de winter op een paddock wordt gehouden met het oppervlak van een vierkante postzegel, zonder schuilmogelijkheid in ons open winderige polderlandschap, vaak ook nog zonder ruwvoer gift op die paddock. Ik kom zelf uit de natuurlijke hoek en ben absoluut niet voor het pamperen van paarden, maar dit verhaal verdient toch echt nuancering. Sowieso ben ik iedere keer weer verbaasd over de dogmatische manier waarover zowel voor- als tegenstanders van dekens over het onderwerp praten. Het lijkt me hoog tijd dat we op een eerlijke manier naar onze paarden kijken en vervolgens per paard een zo goed mogelijke inschatting maken of het een deken nodig heeft of niet en onder welke omstandigheden. Van dogmatisch geponeerde stellingen zonder oog voor het individuele paard heeft niemand iets.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.