Soms wordt gezegd dat paarden gaan luchtzuigen omdat ze een maagzweer hebben. Als een luchtzuiger wordt onderzocht blijkt er inderdaad vaak sprake van een maagzweer. Maar is die maagzweer de oorzaak van het luchtzuigen of is er meer aan de hand?
Luchtzuigen komt voornamelijk voor bij paarden die (deels) in stallen worden gehouden en naar schatting doen 3 tot 5% van de paarden het. Bij het ontwikkelen van luchtzuigen spelen hormonen als dopamine en serotonine waarschijnlijk een rol. Bij het luchtzuigen komen hormonen vrij en paarden raken daar als het ware aan verslaafd. Maar er is ook een verband met voeding. Het risico op luchtzuigen neemt namelijk toe bij een rantsoen met weinig ruwvoer en veel krachtvoer en neemt juist af als de paarden stro als bodembedekking hebben. Andere risicofactoren zijn gebrek aan sociaal contact en plotseling spenen. Opmerkelijk is dat veel van de paarden die luchtzuigen, zijn begonnen als houtknager. Dat betekent trouwens niet dat je luchtzuigen voorkomt door te zorgen dat je paard niet op hout kan knagen! Het knagen is namelijk een symptoom van een dieperliggende oorzaak.
Maagzuur
Maar hoe zit dat nou met die maagzweren? Er wordt wel gezegd dat paarden luchtzuigen om meer speeksel aan te maken en zo maagzuur te neutraliseren. Zo zouden ze de pijn van de maagzweren verminderen. Uit studies blijkt inderdaad een verband tussen luchtzuigen en maagontsteking bij veulens. Bovendien neemt luchtzuigen af als paarden maagzuurbinders (carbonaat) krijgen. Paarden die luchtzuigen, doen dat ook het meest in de uren na de krachtvoermaaltijd en dat is precies de tijd dat de maagzuurproductie het hoogst is. Allemaal aanwijzingen dat er een verband is met maagzuur.
Stress
Er is echter ook een studie die juist laat zien dat luchtzuigen niet voor meer speeksel zorgt en maagzweren misschien juist wel verergert. Daarom heeft een groep onderzoekers van de Royal Agricultrural University recent een nieuw onderzoek gedaan. Ze vergeleken de magen van ‘gewone’ paarden met magen van luchtzuigers en keken daarbij naar de zuurgraad en naar het aantal gastrine producerende cellen. Gastrine is een hormoon dat de aanmaak van maagzuur stimuleert en dus invloed heeft op de zuurgraad. De onderzoekers vonden geen verschillen tussen beide groepen paarden. Omdat de studie niet erg groot was, zijn de onderzoekers wel voorzichtig met hun conclusie. Ze vinden het aannemelijk dat er geen direct verband is tussen luchtzuigen en maagzweren. In plaats daarvan denken ze dat stress en hoe paarden gehouden worden de onderliggende factoren zijn.
Voldoende ruwvoer
Het laatste woord over het verband tussen maagzweren en luchtzuigen is waarschijnlijk nog niet gezegd. Het is wel duidelijk dat een rantsoen met veel ruwvoer gunstig is voor beiden en dat is het meest belangrijke om te onthouden.
Nog wat tips:
• Geef veel ruwvoer.
• Geef, als het paard ertegen kan, stro als bodembedekking.
• Is het nodig om krachtvoer te geven, geef dan meerdere kleinere maaltijden in plaats van één grote. Doe dat dan wel voor de hele stal, want anders gaan de paarden die niet mogen eten juist eerder/meer luchtzuigen uit frustratie.
• Voorkom verveling en stress zoveel mogelijk, bijvoorbeeld met een slowfeeder.
• Zorg voor sociaal contact.
• Let op veulens die meer dan gemiddeld bij de moeder drinken. Zij hebben meer aanleg voor luchtzuigen na het spenen. Bij deze veulens is het dus extra belangrijk om geleidelijk te spenen en stress zoveel mogelijk te vermijden.