Pagina 26 van: Paardenkrant 18/19 – 2020
donderdag 7 mei 2020 | 26FOKKERIJ
door Jacquelien van Tartwijk
Tonnie en Frits Grandia zijn beiden
fervent paardenliefhebber. “Ik heb
de liefde voor de paarden van huis
uit meegekregen. Mijn opa van
moederskant had een slepersbedrijf
waar gebruik werd gemaakt van
paard en wagen. Uiteindelijk heb ik
zelf ook gereden en mijn vrouw
reed veel dressuur”, vertelt de in-
middels 73-jarige liefhebber van de
edele viervoeter. Toch is hij niet de
paardenbusiness ingegaan, maar
bouwde een eigen bedrijf in project-
stoffering op. “Ik wilde niet finan-
cieel afhankelijk zijn van de
paarden. De handel is toch een lastig
verhaal.” Ook het laten rijden van
hun paarden beviel niet altijd goed.
Uiteindelijk namen ze de beslissing om een boerderij met
stallen en weiland te kopen, waar ze zich gingen richten
op de fokkerij met paarden die hen lief zijn. “Je bent uit-
eindelijk te veel liefhebber. Bij ons krijgen de paarden de
gelegenheid om uit te groeien tot een jaar of vier vijf en
echt volwassen zijn zodat ze het werk aankunnen.”
Tonnie, die de verzorging grotendeels op zich neemt,
is dressuurliefhebber, Frits mag graag een springpaard
zien. “Want een balkje dat valt, kun je zien. In de dres-
suur speelt een stukje eigen smaak al snel mee.”
Fokdoel
“Je streeft een bepaald beeld na wat je zelf prefereert. Een
dressuurpaard is erg modegevoelig en wordt beoordeeld
op exterieur. We willen daarbij wel paarden met maat –
zo tussen de 1,66 en 1,72 m. – fokken. Verder speelt de
presentatie en beweging een rol. Dat hoeft niet echt heel
verheven te zijn, maar vanuit de achterhand moet het
paard door het lichaam kunnen bewegen. En een mooi
oog zegt veel over het paard.” Een springpaard wordt
meer prestatiegericht gefokt. “Dan mag het model best
wat afwijken van het ideale beeld. De bloedopbouw geeft
meer de doorslag, waarbij het paard genoeg bloed moet
hebben om snelheid te genereren met genoeg kracht.”
Veulens
Dit jaar worden er elf veulens verwacht, waarvan er al
negen gezond en wel ter wereld zijn gekomen. De eer-
ste werd geboren op 24 februari. Zeralda, die uit de
stam komt van onder meer de Duitse Grand Prix-
springhengsten Loutano en Lagos, bracht een hengst-
veulen van Spielberg. In de dressuurrichting is ook een
hengstveulen van Just Wimphof geboren. Hij werd ge-
fokt uit Ironette Grandia. Grootmoeder Teronette was
ZZ-Licht en is een halfzus van de AES-hengst Gran-
dia’s USA, die geklasseerd is in het ZZ-Zwaar.
De springrichting is royaal vertegenwoordigd dit jaar.
Prestatiemerrie Passione O, onder meer de moeder van
het Grand Prix-paard Chicago (v. Douglas), kreeg een
merrieveulen van All Star en Soraya schonk het leven
aan een hengstveulen van Aganix du Seigneur.
De elitemerrie Fairytale Look liep 1,40 m. Ze komt uit
Zovjet Look Sow, die actief was in het 1,45 m. en een
dochter is Sovjet Look (v. Topas); het Grand Prix-paard
van Sven Harmsen. Zij kreeg zelf een veulen van
Opium JW en een draagmoeder verwacht een veulen
van haar en Baloubet du Rouet. Ook Ammedini Ledi-
mar is drachtig van Opium JW en van haar is onlangs
een ICSI-veulen geboren met Cumano als vader. Am-
medini komt uit de Sinaa-stam. Moeder Nadia-Ledimar
is een halfzus van Dersinaa, de moeder van Modesto,
en bracht de bij het NRPS-goedgekeurde Grand Prix-
dressuurhengst Arco Polo Z (v. Andiamo).
ET/ICSI
Grandia maakt graag gebruik van de technische moge-
lijkheden die de fokkerij ter beschikking staan. “Zo kan
ik teruggrijpen op tophengsten en die via ICSI in mijn
stam brengen. Een Cumano is misschien ouderwets,
maar dat is zo’n krachtpatser en een indrukwekkend
paard. Destijds lukte het niet om een merrie drachtig te
krijgen van hem. Nu was er toch weer een mogelijkheid
en heb ik een beeldschoon veulen.” Bij het terugplaats-
ten gebruikt Grandia bij voorkeur een eigen merrie.
“Zij past in de koppel en zorgt voor een goede opvoe-
ding.” Er zijn momenteel nog vijf embryo’s ingevroren
die via ICSI tot stand zijn gekomen. “We doen dit in
eerste instantie allemaal puur voor onszelf.”
Bewakingssysteem
Als ‘bewakingssysteem’ fungeert Tonnie Grandia.
“Tonnie krijgt alle eer, zij heeft door de jaren heen zo-
veel gevoel opgebouwd. Ze voelt aan de banden en ziet
aan het uier hoever het is. We staan ’s nacht wel een
keer op om te kijken en zijn er altijd bij als een merrie
gaat veulenen.” Als het veulen geboren is, wordt de
navel ontsmet en controleert Grandia of de nageboorte
er goed is afgekomen. “Dan laten we het spulletje rus-
tig even hun gang gaan. Na een uur staat en veulen
meestal wel en dan letten we op of het veulen goed
drinkt, zo niet dan helpen we wel even. Hengstveulens
geven we altijd een klysma, zodat we zeker weten dat
er geen verstoppingen ontstaan.”
Voer wordt gemengd met luzerne en twee maanden van
te voren wordt er overgeschakeld op merrieveulenbrok.
Dan worden de merries ook ingeënt tegen influenza om
het veulen via de moedermelk de benodigde afweer-
stoffen mee te geven “Verder zijn we erg voor gewoon
goed hooi en overdag gaan ze altijd de wei in.”
Mooiste moment
“Als de geboorte goed gaat, is het al mooi. En dan volgt
het allermooiste: de herkenning tussen moeder en veu-
len. Als je ziet dat een merrie er helemaal voor gaat
staan om zo’n veulen te laten drinken. Dat is gewel-
dig.”
Problemen
“Natuurlijk gaat het ook weleens niet goed, dat hoort
er helaas ook bij. We hebben weleens een voetje door
de darm gehad, een inwendige bloeding of een veulen
moeten laten inslapen na één dag”, vertelt Grandia.
Fokkerssucces
“In de dressuursport liep Newton met José Kouwenho-
ven op het WK in Verden en de door ons gefokte hengst
Perro Grandia loopt in de Verenigde Staten Grand Prix-
dressuur.” Vorig jaar op de Hippiade reed Steven Veld-
huis hun Elima (v. Spartacus) naar de titel in het Z.
“Daar kan ik groots op zijn”, zegt Frits lachend. “Haar
moeder Passione gaf al diverse goede springpaarden.
Ook zijn we blij met het lijntje van de door ons zelfge-
fokte Notaris-dochter Negetti.” Haar dochter Cegetti
bracht de bij Zangersheide goedgekeurde hengst Do-
rian Grey TN Z (v. Dominator).
Toekomstdoelen
“Een gezond, bruikbaar paard fokken, dat is wat we
willen. Na het selecteren worden alle paarden op 2,5-
jarige leeftijd klinisch en röntgenologisch gekeurd.
Daarna krijgen ze de tijd om uit te groeien.”
Grandia fokt via ICSI om stam te verrijken
‘Herkenning tussen moeder en veulen is het allermooist’
BLEISWIJK – Op Stal Grandia in Bleiswijk verwachten ze
dit jaar elf veulens. Vooral in de springrichting, maar ook
een paar in de dressuurrichting. Bij de dressuurpaarden
gaan ze met de mode mee qua exterieur, maar blijven wel
op zoek naar hengsten met ‘vrij bloed’ die het karakter iets
in toom houden. Bij de springpaarden speelt sport in de
stam een heel voorname rol naast kracht en snelheid. Via
ICSI is op 21 april een veulen van Cumano geboren en
wordt er nog eentje verwacht van Baloubet du Rouet. Daar-
naast is een ICSI-embryo van niemand minder dan Chacco
Blue en Zovjet Look Sow ingevroren om herplaatst te wor-
den.
Via ICSI werd dit
hengstveulen
van Cumano en
Ammedini Ledi-
mar (v. Landro S)
geboren.
Fokkers-
vreugde
Springen
Soraya (v. Sandro Z), op de foto een aantal jaar geleden
met een veulen van Nonstop, is één van de merries die bij
Tonnie en Frits (foto) Grandia de fokkerij dient. FOTO’S TONNIE
GRANDIA
Merrie predicaten veulen van (geb. datum)
Zeraldine (Goodtimes x Loutano) stb. Spielberg (hengst, 24 feb.)
Egetti (Cardento x Notaris) IBOP-spr., 1,40 m. United Touch (hengst, 28 feb.)
Kylandra (Cornet Obolensky x Ramazotti) Haynes (hengst, 5 mrt.)
Ironette Grandia (Everdale x Florestan I) ster Just Wimphof (hengst, 16 mrt.)
Passione (Indoctro x Farn) prestatie All Star (merrie, 21 mrt.)
Soraya (Sandro Z x Graf Grannus) Aganix de Seigneur (hengst 4 april)
Fairytale Look (Mr. Blue x Heartbreaker) elite-sport, 1,40 m. Opium JW (merrie, 14 apr.)
Helima (Nonstop x Indoctro) ster Candy du Nantuel (merrie, 16 apr.)
Ammedini Ledimar (Landor S x Lord Z) elite, EPTM-spr Via ICSI Cumano (hengst, 21 apr.)
Ammedini Ledimar (Landor S x Lord Z) elite, EPTM-spr Opium JW (verwacht 23 jun.)
Fairytale Look (Mr. Blue x Heartbreaker) elite-sport, 1,40 m. via ICSI Baloubet du Rouet (verwacht 30 apr.)