Langzaam duiken ze weer op: dames in prachtige, misschien wat onpraktische jurken, in amazonezit op dameszadels. Ze zijn vooral te bewonderen tijdens demonstraties, maar ook een dressuurwedstrijd, de jacht of zelfs een sprongetje is de meeste dameszadelamazones niet vreemd. De amazonezit lijkt misschien lastig, maar het tegendeel is volgens fervente aanhangers waar, een dameszadel zit volgens hen steviger dan een ‘herenzadel’.
Geschiedenis
Het rijden op een dameszadel was niet altijd zo eenvoudig. Tot 1850 waren de regels strikt. Paarden mochten alleen stappen of in de rechtergalop gaan. De paarden mochten niet draven in de overgang en de linkergalop was uit den boze. Bovendien waren de jurken onhandig en de zadels oncomfortabel voor zowel paard als amazone.
De geschiedenis van het dameszadel gaat nog een stuk verder terug in de tijd. Het eerste dameszadel is geïntroduceerd in de veertiende eeuw. Het zadel stelde weinig meer voor dan een zitvlak met een paar zijstukken en een plankje voor de voeten. In de loop van de eeuwen werd het zadel aangepast. Het werd sierlijker, veiliger en praktischer, maar nog altijd kon er alleen worden gestapt onder begeleiding. Catherine de Medici, een amazone die veel reed, bracht daar in de zestiende eeuw verandering in. Ze kwam tijdens de jacht regelmatig ongelukkig ten val en besloot dat het zadel aangepast moest. Sindsdien heeft het zadel een tweede kruk waardoor amazones zelfstandig kunnen rijden in alle gangen. Het zou tot 1825 duren voordat het zadel dusdanig werd aangepast dat het zelfs goede steun bood bij het bokken of steigeren.
Het dameszadel leek halverwege de twintigste eeuw te verdwijnen. Alleen welgestelde of adellijke dames reden met een dameszadel. De economische depressie in de jaren dertig en de tweede wereldoorlog waarin veel zadels verloren raakten deden het zadel bijna de das om. Tijdens de wederopbouw was er voor de dameszadels en bijbehorende dure kostuums geen geld. Bovendien raakte het dragen van broeken ingeburgerd en stapten veel dames over op het ‘herenzadel’. Slechts enkele vrouwen bleven het dameszadel trouw.
Vereniging
In 1979 is de Nederlandse Vereniging Het Dameszadel opgericht met als doel het bevorderen van het op de juiste wijze rijden met een dameszadel. Dat ‘op de juiste wijze’ moet elegant, maar vooral ook veilig zijn. De vereniging verzorgt niet alleen lessen, maar promoot ook het maken van dameszadels en het organiseren van wedstrijden en demonstraties.