Paardenvolk verdeeld over ICSI

ICSI biedt interessante mogelijkheden voor topfokkerij en commercie. Zo maakt deze techniek het mogelijk om hengsten met een minder bevruchtend vermogen of overleden hengsten waarvan nog maar weinig sperma beschikbaar is toch veelvuldig te gebruiken voor de fokkerij. Merries met gezondheids- of vruchtbaarheidsproblemen blijven toch inzetbaar. En merries kunnen door blijven lopen in de sport, want zij hoeven niet zelf drachtig te worden of hun veulen te dragen.
Toch is er ook kritiek op ICSI. Is het wel ethisch verantwoord om de natuur zo te beïnvloeden? En uit ervaringsverhalen blijken merries behoorlijk last van de eicelpunctie te kunnen hebben, tot en met het niet meer kunnen presteren in de sport aan toe.
Op Horses.nl publiceerden we een enquête om erachter te komen hoe de paardenwereld over deze foktechnische ingreep denkt. Zowel fokkers als niet-fokkers konden deze enquête invullen.

Redenen ICSI

Te beginnen met de fokkers, die massaal de enquête invulden en daarmee aangaven dat het onderwerp leeft. Van de 826 inzenders zijn 678 paardenfokker. Een klein deel hiervan, namelijk 16%, heeft daadwerkelijk gebruikgemaakt van ICSI. De redenen waarom deze 107 fokkers ICSI toepasten, zijn uiteenlopend. De meeste fokkers (36%) kozen voor deze techniek omdat hun merrie gezondheids- of vruchtbaarheidsproblemen heeft. 22% wilde hun merrie graag door laten lopen in de sport en 9% koos voor een hengst met vruchtbaarheidsproblemen. De andere fokkers gebruiken ICSI om andere redenen, bijvoorbeeld omdat zij meerdere nakomelingen uit hun merrie verlangden.

Last van ingreep?

Hoewel criticasters stellen dat merries veel last kunnen hebben van de ingreep, hadden de meeste fokkers die ICSI probeerden deze ervaring niet. Van de 107 fokkers geeft meer dan driekwart (79,5%) aan dat de donormerrie weinig last had van de eicelpunctie. De overige 21,5% zegt dat hun merrie best wel veel last kreeg van de ingreep.

Te duur?

Van de 678 fokkers die de enquête invulden, heeft de grootste groep (84%) geen gebruikgemaakt van ICSI. De redenen daarvoor zijn divers – en sommige fokkers hebben meerdere redenen – maar de meesten (66%) vinden ICSI niet ethisch verantwoord. 49% van de fokkers geeft (ook) aan dat ICSI te duur is voor hun fokkerij en 39% heeft ICSI nooit nodig gehad in hun fokkerij.
Denken de fokkers die ICSI niet ethisch verantwoord vinden hetzelfde over embryotransplantatie? 41% vindt ook embryotransplantatie een te grote beïnvloeding van de natuur, terwijl 59% dit ziet als een minder heftige ingreep die de natuur minder beïnvloedt.
Zouden de fokkers die niet voor ICSI gekozen hebben omdat ze het te duur vinden of omdat ze het nooit nodig gehad hebben in de fokkerij, wellicht in de toekomst wel voor ICSI kiezen? Het grootste deel, namelijk 72%, zou ICSI ook in de toekomst niet gebruiken. 28% zou het in de toekomst wel overwegen.

Ethisch verantwoord?

Dan verder met de gehele groep respondenten, fokkers én niet-fokkers, over het ethische vraagstuk van ICSI. In totaal vulden 826 paardenmensen de enquête in. Wat vinden zij van de voortplantingstechniek ICSI? Meer dan driekwart van de respondenten, namelijk 77%, vindt het gebruik van ICSI geen goede zaak. Hun mening is dat we daarmee te ver doorslaan in de fokkerij en de natuur te veel beïnvloeden. Daarentegen vindt 23% van de respondenten juist dat ICSI een goede vooruitgang in de fokkerij biedt, omdat hiermee de mogelijkheden voor genetische topfokkerij worden vergroot.

Medische redenen

Met ICSI kunnen hengsten en merries die om medische redenen minder geschikt zijn voor de fokkerij (bijvoorbeeld vanwege gezondheids- of vruchtbaarheidsproblemen) toch gebruikt worden. Wat vinden de geënquêteerden daarvan? 73,5% lijkt het niet goed om paarden die om medische redenen eigenlijk niet voor de fokkerij geschikt zijn tóch in te zetten. 26,5% vindt ICSI juist een mooie oplossing om deze paarden toch te kunnen gebruiken.

Sterksten overleven?

Bij ICSI wordt slecht één zaadcel gebruikt om een eicel te bevruchten. Er hoeven dus geen zaadcellen te ‘zwemmen’ om als eerste bij de eicel te komen. Het principe van ‘de sterkste overleeft’ lijkt hiermee te vervallen. 73% van de respondenten vindt het niet ethisch verantwoord dat de natuur op deze manier beïnvloed wordt. 27% vindt dat we hier niet te zwaar aan moeten tillen, omdat de fokkerijmogelijkheden ermee vooruit gaan.

Bewezen hengsten

Door ICSI kunnen oude of overleden hengsten waarvan nog maar weinig sperma beschikbaar is weer ingezet worden. Oudere, bewezen hengsten worden dus weer meer gebruikt. Betekent dat vooruitgang of juist achteruitgang van de fokkerij? De respondenten zijn over deze vraag iets gematigder dan over voorgaande stellingen. 66% ziet dit als achteruitgang, want om vooruit te gaan moeten nieuwe, jonge hengsten worden ingezet. Voor 34% betekent dit juist vooruitgang, het gaat immers om bewezen hengsten.

Ingreep merrie

Voor de eicelpunctie krijgt de merrie een sedatiemiddel, een pijnstiller en vaak ook preventief een antibioticum toegediend. Sommige merries houden littekenweefsel aan de ingreep over. In de praktijk merken fokkers soms dat hun merrie (langdurig) last van de ingreep heeft. Is het oké om een merrie om fokkerijredenen medisch zo te behandelen? De meningen van de paardenmensen lopen hier weer sterk uiteen. Het overgrote deel, namelijk 82%, vindt dat het een merrie niet mag worden aangedaan om haar om niet medisch noodzakelijke redenen toch medisch te behandelen. 18% vindt het echter wel oké om een merrie om fokkerijredenen medisch zo te behandelen. Deze respondenten stellen dat ICSI een zeer belangrijke methode voor de fokkerij is en op deze manier het proces voor de merrie zo prettig mogelijk verloopt.

HorsesTV besteedde in de aflevering van april aandacht aan ICSI, met gastsprekers Esther Hovenga (voortplantingsdeskundige), Willem Goesten (dierenarts en fokker) en Erik Braat (hengstenhouder en fokker). Deze deskundigen gaan ook in op de enquête-resultaten. Kijk deze uitzending terug.