Antwoord VoerVergelijk.nl:
Sommige paarden hebben de slechte gewoonte om zand te eten of op te likken. Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen, zodat je het eten van zand kan proberen te voorkomen. Wanneer een paard teveel zand eet kan dit namelijk leiden tot zandkoliek. Daarnaast is het mogelijk dat de darmwand geïrriteerd raakt en daardoor diarree ontstaat, met als mogelijk gevolg gewichtsverlies.
Teveel zand?
Het is erg lastig om te bepalen of je paard teveel zand binnenkrijgt. Als je je paard regelmatig zand ziet eten/likken, dan is dit wel een reden om je zorgen te maken en dien je maatregelen te treffen. Als je je paard niet zo duidelijk zand ziet eten, kan je door een simpele test inzicht krijgen of je paard zand heeft gegeten. Verzamel hiervoor wat mest in een doorzichtige plastic handschoen of zak en meng dit met water. Aangezien zand zwaarder is dan de rest van de mestdeeltjes, zal dit na een poosje naar de bodem zakken. Als je zand terugvindt in de mest, dan weet je dat je paard zand heeft gegeten. De vraag blijft echter of dit teveel is of niet. Door verschillende keren de mest te onderzoeken krijg je wel een beeld of de zandopname consequent is. Een dierenarts kan met een stethoscoop aan de buik luisteren en de aanwezigheid van zand vaststellen. Ook via deze weg kan het soms lastig zijn om vast te stellen of er teveel zand aanwezig is.
Waarom eet mijn paard zand?
Een paard kan bewust en onbewust zand eten. Wanneer een paard bewust zand eet, kan dit wijzen op verveling of een mineralen tekort. Verveling kan ontstaan door te weinig ruwvoer. In dit geval lijkt het paard door het gemis van zijn maatje ook niet lekker in zijn vel te zitten en daardoor zand te gaan eten, wellicht uit verveling. Daarnaast kan een mineralentekort soms ook leiden tot het eten van zand.
Met onbewust zand eten wordt bedoeld de opname van zand via het voer. Denk hierbij aan grote hoeveelheden zand in hooi of kuilgras, maar ook wanneer er restjes krachtvoer of ruwvoer op de grond liggen kan je paard per ongeluk zand eten.
Maatregelen treffen
Voorkom verveling. Geef voldoende ruwvoer van goede kwaliteit (let op zand) en zorg eventueel voor extra afleiding in de paddock bijvoorbeeld met een speciale bal voor paarden. Wanneer je voldoende ruwvoer geeft, heeft dit ook een positief effect op het afvoeren van zand in de darmen. Omdat ruwvoer een vezelrijk product is, worden over het algemeen kleine hoeveelheden zand makkelijk afgevoerd via de mest.
Laat je paard ook niet te lang grazen op een schrale weide en maak in de paddock of schrale weide gebruik van een (slow)feeder als je ruwvoer bijvoert, zodat het ruwvoer niet van de grond (met zand) gegeten hoeft te worden.
Psylliumvezel (vlozaad, psylliumzaad) is een veelgebruikte oplossing voor zowel preventie als behandeling van zandkoliek. De zaadjes bevatten veel slijmstoffen, waardoor ze opzwellen wanneer ze in contact komen met water en een gelei-achtige massa vormen. In de darm hecht het zand aan deze massa. Verder stimuleert psyllium de darmmotiliteit. Zand wordt zodoende makkelijker afgevoerd. Het is echter niet verstandig om psylliumvezel continue te voeren. De darmen raken hieraan gewend, waardoor het laxerende effect mogelijk afneemt. Het is wel mogelijk om bijvoorbeeld 1 keer per maand een kuur te geven, afhankelijk van de voorschriften van het product. Vind hier supplementen op basis van psylliumvezel.
Ook hier geldt weer: voorkomen is beter dan genezen en bij twijfel raadpleeg je dierenarts.
Lees meer:
Column: bouw geen zandkastelen
Psyllium oplossing tegen zandkoliek?
Olga Dansen, Voerconsultant, VoerVergelijk.nl
Klik hier voor alle artikelen van VoerVergelijk.nl
Goed verhaal, goed advies. Ik mis echter een advies of verdere uitwerking van een oplossing voor het mineralentekort. Mijn vroegere merrie likte ook altijd zand op, terwijl er genoeg gras in de wei stond en er ruim voldoende werd bij gevoerd in de wintermaanden. Sterker nog, zij groef daar zelf een gat voor… overduidelijk een mineralentekort. Ik heb daarop een groot zoutblok (zo’n witte, speciaal voor paarden) in de wei neergelegd op een speciaal daarvoor gemaakte houder, met een pin in de grond. Op die manier was het gaten graven over, kreeg ze genoeg mineralen binnen en het werkte nog goed tegen de verveling ook. Sta niet verbaasd te kijken als je paard zich de eerste dagen, nadat je het zoutblok hebt geplaatst, een ongeluk lijkt te likken. Ze hebben wat in te halen. Het gaat vanzelf over. Ik heb ook een keer een grote emmer met ‘lik’ erin geprobeerd, maar dat was geen succes. Of eerder, het was een te groot succes. Ze (de bewuste merrie en haar twee weidegenoten) likten er niet van, maar vraten zich er gewoon in. In nauwelijks een week was de emmer leeg. En het is nogal duur spul.