Maïs bestaat voor het grootste deel uit zetmeel. Maar het ene type zetmeel is het andere niet: rauw maïszetmeel is, in tegenstelling tot bijvoorbeeld rauw haverzetmeel, zeer slecht verteerbaar in de dunne darm van paarden. Dat betekent dat een deel van het zetmeel in de blinde en dikke darm belandt, waar het leidt tot verzuring en alle bijbehorende problemen. Dit risico geldt voor alle maïsproducten die geen hittebehandeling hebben ondergaan, dus ook maïsmeel en geplette maïs.
Hittebehandelde maïs is beter verteerbaar. Het zetmeel wordt door de hitte gegelatineerd, waardoor het oplosbaar wordt en gevoeliger voor de inwerking van verteringsenzymen. Een hittebehandeling kan de darmverteerbaarheid van maïszetmeel van 30% tot 80% verhogen. Dat helpt. Een paard kan nu meer energie uit de maïs halen. Maar wil je je paard dikker krijgen of op gewicht houden, dan zijn er andere, veel betere en veiligere manieren.
Veel ruwvoer van goede kwaliteit is vaak de beste weg om een paard op gewicht te houden. Een mager (maar gezond) paard mag onbeperkt ruwvoer hebben. Voordroog of kuil levert vaak meer energie dan hooi en verdient bij magere paarden vaak de voorkeur. Ruwvoer is een veilige dikmaker en maakt niet heet, in tegenstelling tot een extra schep krachtvoer. Voordroogkuil in combinatie met hooi en/of stro is een goed basisrantsoen voor een mager paard.
Plantaardige olie is een goede tweede optie. Olie bevat drie keer zoveel energie als koolhydraten (zetmeel en suiker) en heeft, net als ruwvoer, geen invloed op het temperament. Paarden zijn heel goed in staat om olie te gebruiken als energiebron. Een bijkomend voordeel van zowel ruwvoer als olie ten opzichte van krachtvoer of maïs is dat de spieren in het werk niet extra belast worden door de productie van melkzuur. Stijfheid en spierverzuring worden daardoor grotendeels voorkomen.
Een mager paard wijst op een energietekort, maar vaak is er ook sprake van een eiwittekort. Bij een echt mager paard is het daarom niet alleen zaak het energiegehalte van het rantsoen op te krikken. Zonder voldoende eiwitten kan een paard geen spieren opbouwen en blijft het dier dus ‘bloot’. Luzerne kan een paard helpen met de spieropbouw en zorgt ook voor extra kauwactiviteit.
Maïs is een traditionele ‘oplossing’ voor ondergewicht, met de achtergrond dat maïs niet zo heet maakt als een ander graan of bijvoorbeeld brok. Een mager paard op gewicht krijgen kost vooral tijd, minstens twee à drie maanden. Maïs versnelt dit proces niet. Sterker nog, maïs kan het proces zelfs vertragen. Verzuring van het maagdarmstelsel verlaagt de ruwvoervertering, waardoor het paard een heel belangrijke energiebron deels kwijtraakt. Maïs als dikmaker is wat mij betreft nooit verantwoord geweest, en ik hoop dat anderen met deze informatie deze mening delen.
Lees meer:
Column: Dikmaker nr. 1
Marike Jacobs, voerconsultant VoerVergelijk.nl
Interessant artikel. Ik heb een kwpn’r van 184 mtr waarmee ik 4 a 5 keer per week een buiterit maak van circa 2 uur, waarbij ik galop interval training doe (met hartslagmeting) van circa een half uur om haar conditie te verhogen.Ondanks dat zij onbeperkt kan beschikken over goede voordroog, 2 kilo brokken, 2 kilo meusli, halve emmer wortelen en een halve emmer pavo daily, bleef ze aan de magere kant. Sinds 2 maanden voor ik daarbij 4 scheppen maisvlokken en een halve liter zonnebloem olie. Ik zie haar nu zienderogen aankomen. Haar verdere conditie en gezondheid is prima. Dus ik heb goede ervaringen met maisvlokken. Wat ik overigens mis in het artikel is de vermelding welke mais verhit wordt? Zijn bijvoorbeeld maisvlokken wel verhit?
Goed artikel, al ben ik voorstander van hooi i.p.v. (voordroog-) kuil i.v.m. verzuring en aantasting van het maag- darmstelsel. Verbeteren van de totale spijsvertering o.a. door de juiste voeding is de gezonde en dus juiste manier om een paard op het juiste gewicht te krijgen en te houden. Rene Peters: alleen de halve liter zonnebloemolie kan de gewichtstoename veroorzaakt hebben.
Beste auteur,
Er wordt wel eens gefluisterd dat rijstzemelen een goede “dikmaker” zijn, hoe evalueert u deze voedingsstof? Rijstzemelen zou zorgen voor een snellere spieropbouw en daardoor ook als “dikmaker” dienst doen.
Alvast bedankt voor uw onderbouwde reactie.
grappig, ik kreeg hier een pony van 37 jaar, die graatmager was, dankzij de senioren priores en veel maismeel, is hij uiteindelijk weer op gewicht gekomen. hij kon geen lucerne en kuil/hooi meer eten met zijn fietsenrek, alleen maar slobber 8 kilo seniorenbrok en 6 kilo mailsmeel, hebben hem weer tot een gezonde, vrolijke en vriendelijke pony gemaakt!
Beste Zelderloo,
Zolang een paard meer energie verbuikt dan hij uit de voeding opneemt, wordt hij dik. Eigenlijk bestaan dikmakers dus niet. Of alle voedermiddelen zijn dikmakers.
Rijstzemelen zijn rijk aan vezels, eiwit en vet, en bieden daarmee het hele scala aan macro-voedingsstoffen wat nodig is om een mager paard te laten bijkomen, mits deze gezond is. Het gehele rantsoen (en de rest) moet echter in balans zijn.
Maïs is een dik maker specifiek maïsmeel is een dik maker. Logisch want hier zit de meeste koolhydraten van alle voedingstoffen in. Vet cellen en het kweken van vet cellen gebeurt door zetmeel dat onder invloed van amylase (verteringsenzym) omgezet wordt naar koolhydraten. Niet te lang maïsmeel (nat) aan een paard voeren anders groeit hij dicht (ongeveer 14 dagen). Voor een paard 1 pond per dag droge stof is voldoende, wel nat maken voor het voeren. Voor magere paarden kan maïsmeel een oplossing zijn, maar het te mager zijn kan ook een ander probleem zijn. Want het gaat om wat het paard wel en niet kan verteren.
Maïs als voedingstof is niet het probleem. Paardenarts der 1e klasse F. van der Poll en later bewerkt door paardenarts der 2e klasse H.H. Laseur stelden al in 1859 dat maïs (ook wel Turksche koren genoemd) zeer voedzaam is en wordt daartoe in Barbarije algemeen gebezigd. Ook in Amerika wordt Maïs vermengd met rijst gevoerd. Wel stellen deze paardenartsen dat gezien de hardheid van de schil vooraf geweekt dient te worden, anders is de vertering van maïs moeilijk. Bron; handleiding tot de paardenkennis voor de Kadetten Der Kavallerie en Artillerie ten gebruike der Koninklijke Militaire Akademie te Breda.
ik voeder al 30 jaar maïsmeel en bietenpulp nog NOOIT 1 paard gehad met darmproblemen.
Ze zitten ook allemaal mooi in het vlees niet te dik niet te dun.
Dit zijn sport paarden die wekelijks op wedstrijd gaan en 2 tot 3 maal springtraining hebben per week.
Ik heb persoonlijk het gevoel dat de paardenvoedingsindustrie iedereen dure voeding wil laten gebruiken die niet meer resultaat heeft dan de veel goedkopere alternatieve.