Tuigpaardrijders mogen hun mening over juryleden uiten

Ook tuigpaardrijdster Anneke Huckriede-Borkent werd vanwege kritische uitlatingen op internet voor het KNHS-tuchtcollege gedaagd én vrijgesproken. De gewraakte tekst op www.huckriedestables.nl luidde:

“(…) het valt op dat als de heer Rootveld in de jury zit Business afgestraft wordt op punten die alleen bij gelijkwaardige prestaties de doorslag zouden moeten geven. Wat verder opvalt, is dat de winnaar dan vaak een KWPN goedgekeurde dekhengst is of een afstammeling van één is. Stal Huckriede vindt het jammer dat tuigpaarden op deze manier beoordeeld worden en hoopt dat tegen deze handelswijze opgetreden gaat worden door officiële instanties (…)”.
“Wij willen niet dat de heer Rootveld onze hengst Bentley VDL jureert”, vertelt Derk Jan Mekkes. “Als jurylid van het KWPN heeft hij Bentley negatief beoordeeld en wij hebben ondervonden dat hij die mening ook meeneemt als hij namens de KNHS staat te jureren. Het heeft dus geen enkele zin om Bentley door Rootveld te laten beoordelen. Daarom hebben wij Bentley – als enige van onze paarden – op die dag in Luttenberg teruggetrokken.”
De publicatie op de site www.stalmekkes.nl luidde:
“(…) het KWPN/KNHS jurylid Henk Rootveld zorgde met zijn komst voor een onaangename verrassing voor ons. Wellicht heeft Henk Rootveld een irritatie naar zowel Hanneke alsmede Derk Jan maar het blijft flauw en vooral erg onprofessioneel om dat op een evenement en over de rug van onze top tuigpaarden uit te spreken. Tevens zou Henk Rootveld zijn functie als KWPN jurylid moeten loslaten wanneer hij als KNHS jurylid wordt ingezet. Het is ontzettend jammer voor de organisatie die hiermee opgezadeld wordt door de KNHS (…)”

Voor Henk Rootveld was deze publicatie aanleiding om een advocaat in te schakelen. “Wij ontvingen een brief”, vertelt Derk Jan Mekkes, “waarin de advocaat van Rootveld ons betichtte van laster en hij dreigde met een kort geding. Maar na een briefwisseling met onze advocaat mr Gina Zoer liet Rootveld het erbij zitten. Vervolgens heeft hij de tuchtcommissie van de KNHS ingeschakeld.”
Inmiddels heeft het tuchtcollege van de KNHS uitspraak gedaan: het fundamentele recht op vrijheid van meningsuiting, vastgelegd in artikel 10 van het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM), geldt volgens het tuchtcollege ook voor tuigpaardrijders. En de KNHS kan daar, naar het oordeel van het college, met zijn reglementen geen beperkingen in aanbrengen.

Vertrouwelijke verklaring
Delicaat detail in deze zaak is een schriftelijke verklaring van jurylid Cees Slui. Op voorwaarde dat zijn verklaring alleen in de boezem van het tuchtcollege zou worden behandeld en niet zou worden verspreid, gaf Slui zijn visie op het functioneren van Henk Rootveld. Hij schreef onder meer dat Rootveld erom bekend staat zijn opvattingen als KWPN-man mee te nemen naar de wedstrijden.

De vertrouwelijke verklaring van Slui werd echter toch verspreid en kwam onder meer bij Rootveld en de Disciplinecommissie Aangespannen sport terecht.
Cees Slui – jurylid voor tuigpaarden, hackney’s en aangespannen Friezen – werd nog vóór de uitspraak van het tuchtcollege door de Disciplinecommissie op het matje geroepen. “Ik moest mijn verklaring aanpassen of intrekken”, aldus Slui. “Toen ik dat weigerde, heeft de KNHS op advies van de DCA onmiddellijk mijn licentie als jurylid ingetrokken. Niet voor een bepaalde periode, maar definitief.”
Slui heeft inmiddels een advocaat in de arm genomen. “De vrijheid van meningsuiting is nota bene in de grondwet opgenomen. Ik laat me niet zomaar aan de kant schuiven, alleen maar omdat ik op een nette manier mijn mening heb gegeven.”

Belangenverstrengeling
Op de achtergrond van de zaak Mekkes speelt mee dat de Vereniging van Tuigpaardrijders Nederland (VTN) vorig jaar al namens een grote groep rijders haar beklag had gedaan bij de KNHS over de belangenverstrengeling van juryleden die voor zowel KWPN als KNHS optreden. ‘Dit punt komt met name naar voren als een goedgekeurde dekhengst mee doet of als een afgekeurde dekhengst mee doet’, schrijft Dick van de Laar namens de VTN aan het KNHS-tuchtcollege. Bentley VDL werd onder voorzitterschap van Henk Rootveld op de laatste dag van het verrichtingsonderzoek afgewezen.

Reactie KNHS

Naar aanleiding van het bovenstaande artikel, dat deze week in uitgebreidere vorm in De Paardenkrant werd gepubliceerd, reageerde de KNHS als volgt:

‘Bij de KNHS staat faire sport voor mens en dier voorop. Uitgangspunt is dat sporters en officials respectvol met elkaar omgaan. Vrijwilligers zoals juryleden zijn belangrijk voor ons allemaal. Mede dankzij hen en gemotiveerde en betrokken organisatoren kunnen we sporten op het niveau zoals dat in Nederland bestaat. We dienen sportief en respectvol met elkaar om te gaan.
De KNHS investeert bewust in het creëren van een veilig sportklimaat. Belangrijk onderdeel daarvan is ook ‘hoe je met elkaar omgaat’. Het via de pers, internet en/of sociale media doen van onnodig grievende uitspraken of suggestieve opmerkingen past daarbij niet.
De KNHS heeft vertrouwen in het oordeel van haar juryleden. Binnen jurysporten speelt natuurlijk altijd de discussie over het objectieve oordeel in relatie tot persoonlijke voorkeuren. De KNHS heeft in dit specifieke geval een statistische analyse uitgevoerd op de uitslagen van Bentley VDL het afgelopen jaar. Er is onderzoek gedaan naar uitslagen van de nationale tuigpaardrubrieken waarin de hengst is uitgebracht. Er is geen significant verschil gebleken in de plaatsingen van de diverse juryleden, wel is gebleken dat Bentley VDL wisselend presteert. Maar dit is niet te herleiden tot het oordeel van een specifiek jurylid.
In z’n algemeenheid is het belangrijk dat we de dialoog aan blijven gaan. Laten we samen staan voor faire paardensport met respect voor mens en dier.’

Reactie Henk Rootveld

Ook Henk Rootveld heeft op het Paardenkrant-artikel gereageerd:

Vrijheid van meningsuiting zeker wel, maar laster niet
Het spreekt voor zich dat ik als voormalig eigenaar en oprichter van De Paardenkrant een groot voorstander ben van vrijheid van meningsuiting. Daarbij moeten echter wel fatsoensnormen in acht worden genomen.
Als jurylid ga je naar eer en geweten te werk met respect voor de deelnemers en hun paarden. Anderzijds mag je van de deelnemers verwachten dat zij respect hebben voor de juryleden, die al datgene wat tijdens de jaarlijkse jury-bijeenkomsten is besproken in praktijk brengen.
Bij aangespannen rubrieken voor tuigpaarden, Hackney’s en Friese paarden beoordeel je een rubriek samen met een ander jurylid. Wanneer je het niet eens kunt worden dan wordt de op afstand staande arbiter gevraagd om te beslissen. Dat alles wordt in hoog tempo uitgevoerd, omdat de paarden niet eindeloos op hun top kunnen blijven presteren.
Op wedstrijden lopen de spanningen soms vrij hoog op en dat is logisch, want paarden is nu eenmaal emotie. Dat hoort erbij, maar deelnemers dienen zichzelf daarbij wel in de hand te houden. De betreffende rubrieken zijn immers showrubrieken, waarbij op een stijlvolle manier een goede prestatie dient te worden neergezet en de concurrentie vaak groot is.
Veruit de meeste rijders weten hoe het hoort en gedragen zich daar ook naar. Er zijn echter enkele deelnemers die regelmatig middels intimidatie, grof gedrag en op een geniepige manier hun doel proberen te bereiken. Dat komt de sport (sfeer) uiteraard niet ten goede.
Elke rubriek is weer een nieuwe wedstrijd en begint men met een schone lei, zowel ten aanzien van voorgaande prestaties als met betrekking tot voorvallen in het verleden. Als ik of één van mijn collega juryleden in de baan staan, wordt daar van uit gegaan. Waar men op voorgaande wedstrijden geplaatst is, of het een al dan niet goedgekeurde hengst betreft dan wel de afstamming, spelen absoluut geen enkele rol. Op de wedstrijd in de betreffende rubriek wordt uitsluitend en alleen de verrichting van dat moment beoordeeld.
Ik heb als jurylid geen enkel probleem met kritiek. Als dat echter achter je rug om gebeurt en je wordt op de site van één of meerdere stallen als bevooroordeeld en oneerlijk bestempeld, dan vind ik dat laf en respectloos. Waarom zoekt zo’n deelnemer de oorzaak van zijn ongenoegen of de tegenvallende prestatie van zijn paard niet eerst bij zichzelf?
Om meteen duidelijk te maken dat zoiets onacceptabel is, heb ik na de sites van de beide stallen gelezen te hebben direct een advocaat ingeschakeld. Zoiets dient in de kiem gesmoord te worden, anders worden dit soort wedstrijden in de toekomst meer een slagveld dan een plek waar het publiek van mooie sport kan genieten en de deelnemers op een fijne manier hun paarden kunnen showen. Dat de KNHS eveneens van mening is dat de beschuldigingen van de stallen Mekkes en Huckriede op hun sites beledigend zijn en de KNHS dit door heeft gespeeld naar de tuchtcommissie is in mijn ogen niet meer dan vanzelfsprekend. Je moet er toch niet aan denken dat juryleden in de aangespannen sport na elke wedstrijd de volgende dag worden neergesabeld en beledigd op de sites van rijders die zich tekort gedaan voelen?
Dat een mede-jurylid zich in zo’n zaak gaat mengen is op zijn zachtst gezegd zeer verwonderlijk. Met de heer Slui heb ik diverse keren gejureerd en hij heeft nooit tegen mij gezegd dat hij moeite heeft met de wijze waarop we dat gedaan hebben. Bovendien heeft hij (en hebben ook alle andere juryleden) nooit een klacht over mij ingediend, zodat zijn reactie in deze tuchtzaak hoogst onbegrijpelijk genoemd mag worden. Een ieder zal begrijpen dat deze wijze van handelen van een collega jurylid onaanvaardbaar is.
Enerzijds is het jammer dat deze tuchtzaak zo hoog is opgelopen en aandacht krijgt in de pers. Anderzijds kun je als organisatie en jurycorps niet duidelijk genoeg zijn. Bij het verwerken van teleurstellingen dienen de deelnemers in eerste instantie de hand in eigen boezem te steken en niet middels allerlei insinuaties de schuld bij de jury te zoeken. Juryleden worden geselecteerd op hun kennis, wijze van optreden en onderlinge samenwerking, terwijl rijders alleen maar een rijvergunning hoeven te halen.
Met betrekking tot het zowel binnen de KWPN als de KNHS als jurylid functioneren dient vermeld te worden dat hiervan bij zeker tien KNHS juryleden sprake is. Het is nu eenmaal een betrekkelijk klein wereldje. Voor mij staat echter vast dat de KNHS juryleden die ook KWPN jurylid zijn deze zaken perfect van elkaar kunnen scheiden. Helaas geldt dat blijkbaar niet voor alle deelnemers.
Laten we met elkaar werken aan de toekomst en elkaar met respect blijven behandelen, waarbij een ieder gerechtigd is een eigen mening te hebben. Daarbij horen valse beschuldigingen en het aantasten van iemands eer en goede naam in ieder geval niet.
Henk Rootveld, Winterswijk