In juni van dit jaar publiceerden de NOS en Omroep Brabant over hun onderzoek waaruit bleek dat zeker honderd behandelaars van dieren zonder geldige registratie in het diergeneeskunderegister behandelingen uitvoerden. Die publicatie zorgde voor veel onrust en de NVWA kreeg veel vragen of wie welke behandeling mag uitvoeren. Twee weken geleden publiceerde de NVWA nieuwe kaders over de bevoegdheden van diergeneeskundigen (dierenartsen, paraveterinairen, dierfysiotherapeuten etc.).
Wie bevoegd is om welke veterinaire handeling uit te voeren? Die vraag kreeg de NVWA de afgelopen tijd veel, nadat er door de publicatie van de NOS en Omroep Brabant onrust was ontstaan – onrust waarbij de Nederlandse vereniging van dierenartsen KNMVD overigens wel wat kanttekeningen had.
Om duidelijker te maken wat er precies is het ‘diergeneeskundigenbesluit‘ van de Wet Dieren staat maakte de NVWA een nieuwe pagina met duidelijke kaders over wie bevoegd is om welke handeling uit te voeren.
Diergeneeskundigen
Volgens de wet zijn er zes groepen diergeneeskundigen: dierenartsen, dierenfysiotherapeuten, dierenartsassistent-paraveterinairen, embryotransplanteurs/-winners, dierverloskundigen en castreurs. Voor al die groepen geldt dat zij verplicht geregistreerd moeten zijn in het register diergeneeskundigen.
Dierenartsen mogen alle diergeneeskundige handelingen uitvoeren. Andere diergeneeskundigen (zoals dierenartsassistent-paraveterinairen en dierenfysiotherapeuten) mogen alleen bepaalde handelingen uitvoeren. Daarbij worden vaak voorwaarden gesteld, zoals een verwijzing van een dierenarts of de directe aanwezigheid van een dierenarts.
Voorbeelden
De NVWA geeft de volgende voorbeelden
Een dier verdoven
- Een dier verdoven via een injectie? Dit mag alleen worden gedaan door een dierenarts.
- Een dier verdoven via diergeneesmiddelen die oraal (via de mond) worden toegediend? Deze middelen moeten zijn voorgeschreven door een dierenarts en moeten worden afgeleverd door een dierenarts of apotheker.
Andere personen mogen deze verdoving niet voorschrijven en/of afleveren . Ook gebitsverzorgers en hoefsmeden mogen dit niet doen.
Tanden en kiezen trekken
Alleen een dierenarts mag tanden en kiezen trekken bij een dier. Het gaat namelijk om een lichamelijke ingreep, omdat er levende weefsels worden verbroken.
Andere personen (zoals gebitsverzorgers) mogen wel het gebit van een dier reinigen, zolang het maar niet om een lichamelijke ingreep gaat.
Osteopathie, craniosacraal therapie en chiropractie
Osteopathie, craniosacraal therapie en chiropractie zijn behandelingen van een dier. Deze vallen onder de diergeneeskundige handelingen zoals omschreven in artikel 1.1 van de Wet dieren. Bij osteopathie, craniosacraal therapie en chiropractie wordt het dier onderzocht en behandeld met het oog op het voorkomen, genezen of verzachten van een aandoening, ziekte, letsel of pijn.
Alleen de volgende geregistreerde diergeneeskundigen mogen deze handeling uitvoeren:
- dierenfysiotherapeut
- dierenarts
- dierenartsassistent-paraveterinair (maar alleen op aanwijzing van en onder controle van een dierenarts)
Massage
Heeft een dier een behandeling nodig vanwege pijn of een aandoening? Alleen een dierenfysiotherapeut of dierenarts mogen een dier behandelen. En een paraveterinair mag dit onder voorwaarden. Is de massage onderdeel van de behandeling? Dan is dit voorbehouden aan deze diergeneeskundigen.
Andere masseurs mogen een gezond dier masseren, bijvoorbeeld een dier dat actief is in de sport. Zij kunnen zo helpen om een dier gezond te houden.
Dry needling
Dry needling is een vorm van dierfysiotherapie. Dit staat in artikel 1.1 van het Besluit diergeneeskundigen. U mag alleen dry needling bij een dier doen als u een van de volgende beroepen uitoefent:
- dierenfysiotherapeut
- dierenarts
- dierenartsassistent-paraveterinair (maar alleen op aanwijzing van en onder controle van een dierenarts)
Geen fysiotherapie zonder diagnose
Voordat een dier fysiotherapie krijgt, wordt vaak eerst een diagnose gesteld. Dit mag alleen door een dierenarts gedaan worden. Die kan daarna doorverwijzen naar een dierenfysiotherapeut.
Lasertherapie
In artikel 1.1 van het Besluit diergeneeskundigen wordt lasertherapie genoemd als onderdeel van dierfysiotherapie: fysische therapie door middel van lichttherapie.
U mag alleen lasertherapie geven als u een van de volgende beroepen uitoefent:
- dierenfysiotherapeut
- dierenarts
- dierenartsassistent-paraveterinair (maar alleen op aanwijzing van en onder controle van een dierenarts)
Het maakt niet uit welk laserapparaat u daarbij gebruikt. Ze vallen allemaal onder lasertherapie.
Voorbeelden per groep
Ik ben dierenarts
Als dierenarts mag u alle diergeneeskundige handelingen uitvoeren.
Daarnaast heeft u de taak om andere diergeneeskundigen te begeleiden of ondersteunen in hun werk. Andere diergeneeskundigen mogen namelijk maar een beperkt aantal diergeneeskundige handelingen uitvoeren. Vaak gelden er aanvullende voorwaarden, bijvoorbeeld dat een dierenarts aanwezig moet zijn of aanwijzingen moet geven.
Ik ben dierenartsassistent-paraveterinair
Welke diergeneeskundige handelingen u als dierenartsassistent-paraveterinair (ook wel: paraveterinair) mag uitvoeren staat in artikel 3.1 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:
- het onderzoeken of behandelen van een dier
- bloed afnemen
- bepaalde diergeneesmiddelen toepassen
- helpen bij een geboorte
Ik ben dierenfysiotherapeut
Welke vormen van fysiotherapie u als dierenfysiotherapeut mag geven staat in artikel 1.1 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:
- bewegingstherapie
- massagetherapie
- fysische therapie, waaronder ook lichttherapie (lasertherapie), hydrotherapie en elektrotherapie
- dry needling
U mag dieren alleen behandelen na verwijzing door een dierenarts. Dit staat in artikel 3.5 van het Besluit diergeneeskundigen.
Ik ben embryotransplanteur/-winner
Welke diergeneeskundige handelingen u als embryotransplanteur/-winner mag uitvoeren staat in artikel 3.6 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:
- het winnen en overzetten van embryo’s of eicellen bij dieren
- het toedienden van bepaalde diergeneesmiddelen
U mag deze handelingen alleen uitvoeren op aanwijzing van en onder controle van een dierenarts. Dit staat in artikel 3.7 van het Besluit diergeneeskundigen.
Ik ben dierverloskundige
Welke diergeneeskundige handelingen u als dierverloskundige mag uitvoeren staat in artikel 7.4 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:
- het helpen bij de bevalling of verlossing, zolang dit zonder operatie of verdoving gebeurt
- het verwijderen van de vrucht, zolang dit gebeurt zonder operatie of verdoving (ruggenprik is wel toegestaan)
- het uitvoeren van extra handelingen bij de moeder die direct met de geboorte of verwijderen van de vrucht te maken hebben
- het toedienen van bepaalde diergeneesmiddelen bij de geboorte of het verwijderen van de vrucht
Meer controles
Op het uitvoeren van diergeneeskundige handelingen zonder registratie staan gevangenisstraffen tot een jaar of geldboetes van 25.000 euro, maar de afgelopen jaren werd niemand vervolgd voor een dergelijke overtreding. Het is de bedoeling dat de NVWA de komende tijd strenger gaat controleren op de registraties van diergeneeskundigen, zo kondigde staatssecretaris Jean Rummenie onlangs aan in een kamerbrief: ‘De NVWA zal de komende periode actiever toezicht houden op de registratie en inzet van dierenartsen en dierenartsassistenten/paraveterinairen.’
Bekijk de pagina van de NVWA hier
Bron: Horses.nl