De fascia omvat het enorme netwerk van bindweefsel dat alles in het lichaam met elkaar verbindt. Problemen in deze structuren kunnen leiden tot vage klachten, prestatieverlies en uiteindelijk zelfs blessures bij paarden. De éénjarige opleiding tot myofasciaal therapeut van de Academie Paard & Hond biedt een compleet pakket om hiermee aan de slag te gaan, inclusief voldoende kennis over bijvoorbeeld zadelpassen, hoefstanden, gebitten en de invloed van de ruiter op het paard. “Je hebt die kennis nodig, ook om te weten waar je grenzen liggen.”
De opleiding bestaat sinds 2018 en inmiddels zijn er zo’n vijftig therapeuten opgeleid. “Vroeger was er wel een sportmassage-opleiding, waarbij je spier voor spier behandelt, maar dit is een andere, uitgebreidere aanpak”, vertelt Karin Groot Jebbink, oprichter van de Academie Paard & Hond die verschillende opleidingen en cursussen aanbiedt gericht op – je raadt het al – paarden en honden. “Tussen die twee diersoorten zijn een aantal overeenkomsten, bijvoorbeeld in het bewegingsmechanisme, maar ik moet zeggen dat de nadruk wel op de paarden ligt.”
Alternatief voor dry needling
In de opleiding tot Myofascial Equine Sports Therapist leer je ook massagetechnieken en tapen, maar de basis is een behandelprotocol gericht op de fascia. “Tom Myers beschreef dit zo’n dertig jaar in de humane gezondheidszorg en twaalf tot vijftien jaar geleden is het verder uitgewerkt voor paarden. In eerste instantie was dat via dry needling, maar die techniek mag alleen ingezet worden door dierenartsen en dierfysiotherapeuten omdat het een zogenoemde invasieve methode is. Wij hebben een niet-invasieve methode ontwikkeld. Daarbij volgen we hetzelfde protocol en behandelen paarden dus niet met naalden maar met een speciale tool.”
Pijnprotocol
In de opleiding leer je alles over het niet-invasieve pijnprotocol, volgens de methode Schachinger. “Andrea Schachinger is één van de eersten die zich heeft verdiept in de spierketens en fascia van het paard en daardoor een zeer effectieve methode heeft ontwikkeld om paarden meer ontspanning te geven en spieren beter te laten functioneren. Andrea ontwikkelde Equine Dry Needling en samen hebben we dit niet-invasieve pijnprotocol opgezet.”
In de opleiding worden de studenten dus geschoold in de methode van Schachinger. “Je leert spierspanningen, bewegingsbeperkingen en spanningen in fascia door middel van bewegingsanalyses en palpaties te lokaliseren. Je leert de verschillende spierketens en fascialijnen in het paard kennen om zo optimaal en effectief mogelijk te kunnen ondersteunen. Ook leer je diverse aanvullende technieken, zoals massage, positional releases, ontspanningstechnieken, stretchen en equine taping.”
Best pittig
Na het afronden van de opleiding kun je in principe als therapeut aan de slag. Maar er zijn ook (dier)fysiotherapeuten en osteopaten die de opleiding volgen. “Voor therapeuten is het een methode die het pakket compleet maakt”, hoor ik terug van cursisten. “Ook geven zij aan dat het best een pittige, inhoudelijke opleiding is, in vergelijking met andere opleidingen werken we in kleinere groepen en met meer begeleiding. We gaan best diep in op de anatomie en fysiologie, omdat je die kennis echt nodig hebt om te weten wat je doet en waarom. Zonder die kennis is het een trucje en kun je het niet uitleggen.”
Om alle theoretische kennis te kunnen absorberen krijgen nieuwe cursisten al voor de eerste lesdag toegang tot de stof. “Minimaal vier weken van tevoren beginnen ze met de thuisstudie, inclusief huiswerkopdrachten.” Daarna bestaat de opleiding, die een jaar duurt, uit zeven lesweekenden op locatie in Vorden en twee online lesavonden en huiswerkopdrachten. Het examen bestaat uit een theorie- en een praktijkexamen. Voor deze opleiding op hbo-niveau is geen specifieke vooropleiding vereist. Wel is er een minimale leeftijd van 21 jaar vastgesteld.
Meer informatie?
Kijk op www.paardenhond.nl/opleidingen voor alles over deze opleidingen en andere opleidingen en cursussen die Academie Paard & Hond aanbiedt.
Meer lezen over hippische opleidingen? Lees het in de Paardenkrant nr. 36, met speciaal dossier over onderwijs.