Meer promotie voor para equestrian sport

De para-dressuur was, met zestig deelnemers, een kleine discipline. In zes dagen reden alle ruiters een individuele proef, een kür en een proef voor de landenwedstrijd. In totaal zijn 33 medailles verdeeld. Dit lijkt veel, maar het eremetaal wordt verdeeld over vijf verschillende niveaus, grades genoemd. De grade waarin een ruiter uitkomt, is afhankelijk van de ernst van de handicap. Zwaar gehandicapten rijden in grade 1a en 1b, ruiters met meer ‘hanteerbare’ handicaps komen uit in grade 2 en 3 en ruiters met kleine handicaps starten in grade 4.

Zes dagen heeft men voor het verrijden van de verschillende proeven wel nodig. Als je het wilt inkorten, moet je grades schrappen, maar dan houd je misschien maar vijftien deelnemers over. Bovendien duw je dan de opkomende sport van gehandicapten de grond in. Dat zou ik nooit adviseren, men moet juist meer aandacht schenken aan promotie van de sport.

Het podium in de landenwedstrijd komt tot stand door de scores van ruiters in verschillende grades bij elkaar op te tellen. Je zou bijna zeggen dat dit een vreemde keuze is, maar het kan niet anders. Elk team bestaat uit vier mensen, maar deze mensen rijden bijna allemaal in een verschillende grade. Voor de meeste landen komen twee ruiters uit in de laagste klasse, een in de middenklasse en een in de hoogste.

Ik vraag me wel eens af of het rechtvaardig is dat sommige ruiters in grade 4 uitkomen. Philippa Johnson rijdt in deze categorie en heeft een arm en een been die ze in het geheel niet kan gebruiken. Het was haar eigen keuze om in deze klasse te rijden, want ze mag ook in grade 3 uitkomen. In grade 4 is er een te groot verschil tussen de handicaps van de sporters en soms is dat geen eerlijke concurrentie. Een paar jaar geleden sprak ik met een Zweedse mevrouw die controleert of de handicap van een ruiter past bij de categorie waarin deze uitkomt. Ze verzekerde me dat deze controles heel strikt en streng zijn.

Er zijn veel landen met gehandicapte ruiters die in aanmerking komen voor grote wedstrijden als de Wereldruiterspelen. Ze vaardigen ze niet af omdat er internationaal te weinig aandacht aan de sport wordt besteed. Ik heb drie maanden een Portugees meisje op stal gehad die in Kentucky had kunnen starten, maar ze moest alles zelf bekostigen. De media kunnen een handje helpen; hoe meer publiciteit hoe beter. Wanneer mensen weten van het bestaan van de sport, zullen meer landen ruiters sturen en opkomen voor bepaalde onkosten. Het invliegen van paarden is namelijk een dure aangelegenheid. In de para equestrian sport is geen prijzengeld te verdienen. Philippa was in Kentucky met haar eigen paard, maar de rest van het Zuid-Afrikaanse team moest een paard leasen. In Beek is in het weekend van 6 en 7 november een wedstrijd voor para-ruiters. Daar kan voor het eerst geld gewonnen worden; honderd euro. Dat is vooruitgang, maar we zijn er nog lang niet.

Naast het publiek moeten we namelijk ook gehandicapten zelf enthousiast maken voor de paardensport. Deze tak van sport is niet heel bekend onder gehandicapten en daarom moeten we het promoten en mensen met een beperking, geestelijk of lichamelijk, proberen te motiveren. Vanaf mijn twintigste geef ik al op vrijwillige basis les aan gehandicapten. In die tijd kwam er elke week een bus met mensen die nog nooit op een paard hadden gezeten. Na een paar lessen keken ze steeds meer uit naar het rijden en de paarden. Uit zo’n bus vol mensen groeit altijd wel een ruiter of amazone met talent. Maar dan moet je ze wel de kans geven om zoiets te doen. Als je niets probeert, kan er ook geen nieuwe topper opstaan.

De para-dressuur was, met zestig deelnemers, een kleine discipline. In zes dagen reden alle ruiters een individuele proef, een kür en een proef voor de landenwedstrijd. In totaal zijn 33 medailles verdeeld. Dit lijkt veel, maar het eremetaal wordt verdeeld over vijf verschillende niveaus, grades genoemd. De grade waarin een ruiter uitkomt, is afhankelijk van de ernst van de handicap. Zwaar gehandicapten rijden in grade 1a en 1b, ruiters met meer ‘hanteerbare’ handicaps komen uit in grade 2 en 3 en ruiters met kleine handicaps starten in grade 4.

Zes dagen heeft men voor het verrijden van de verschillende proeven wel nodig. Als je het wilt inkorten, moet je grades schrappen, maar dan houd je misschien maar vijftien deelnemers over. Bovendien duw je dan de opkomende sport van gehandicapten de grond in. Dat zou ik nooit adviseren, men moet juist meer aandacht schenken aan promotie van de sport.

Het podium in de landenwedstrijd komt tot stand door de scores van ruiters in verschillende grades bij elkaar op te tellen. Je zou bijna zeggen dat dit een vreemde keuze is, maar het kan niet anders. Elk team bestaat uit vier mensen, maar deze mensen rijden bijna allemaal in een verschillende grade. Voor de meeste landen komen twee ruiters uit in de laagste klasse, een in de middenklasse en een in de hoogste.

Ik vraag me wel eens af of het rechtvaardig is dat sommige ruiters in grade 4 uitkomen. Philippa Johnson rijdt in deze categorie en heeft een arm en een been die ze in het geheel niet kan gebruiken. Het was haar eigen keuze om in deze klasse te rijden, want ze mag ook in grade 3 uitkomen. In grade 4 is er een te groot verschil tussen de handicaps van de sporters en soms is dat geen eerlijke concurrentie. Een paar jaar geleden sprak ik met een Zweedse mevrouw die controleert of de handicap van een ruiter past bij de categorie waarin deze uitkomt. Ze verzekerde me dat deze controles heel strikt en streng zijn.

Er zijn veel landen met gehandicapte ruiters die in aanmerking komen voor grote wedstrijden als de Wereldruiterspelen. Ze vaardigen ze niet af omdat er internationaal te weinig aandacht aan de sport wordt besteed. Ik heb drie maanden een Portugees meisje op stal gehad die in Kentucky had kunnen starten, maar ze moest alles zelf bekostigen. De media kunnen een handje helpen; hoe meer publiciteit hoe beter. Wanneer mensen weten van het bestaan van de sport, zullen meer landen ruiters sturen en opkomen voor bepaalde onkosten. Het invliegen van paarden is namelijk een dure aangelegenheid. In de para equestrian sport is geen prijzengeld te verdienen. Philippa was in Kentucky met haar eigen paard, maar de rest van het Zuid-Afrikaanse team moest een paard leasen. In Beek is in het weekend van 6 en 7 november een wedstrijd voor para-ruiters. Daar kan voor het eerst geld gewonnen worden; honderd euro. Dat is vooruitgang, maar we zijn er nog lang niet.

Naast het publiek moeten we namelijk ook gehandicapten zelf enthousiast maken voor de paardensport. Deze tak van sport is niet heel bekend onder gehandicapten en daarom moeten we het promoten en mensen met een beperking, geestelijk of lichamelijk, proberen te motiveren. Vanaf mijn twintigste geef ik al op vrijwillige basis les aan gehandicapten. In die tijd kwam er elke week een bus met mensen die nog nooit op een paard hadden gezeten. Na een paar lessen keken ze steeds meer uit naar het rijden en de paarden. Uit zo’n bus vol mensen groeit altijd wel een ruiter of amazone met talent. Maar dan moet je ze wel de kans geven om zoiets te doen. Als je niets probeert, kan er ook geen nieuwe topper opstaan.

Chris Haazen is internationaal dressuurinstructeur. Hij is getrouwd met Grand Prix-amazone Jeannette Haazen en woont in Neeroeteren (België).
Deze opinie verscheen vrijdag 5 november 2010 in De Paardenkrant