Sue Dyson van de Animal Health Trust en studente Line Greve bestudeerden 506 sportpaarden. De dieren werden in verschillende situaties gefilmd: aan de hand, onder het zadel, in draf, in galop. Bij 46% van de paarden zagen Dyson en Greve een afwijking. Bij 12% van de testpaarden kwam het verschuiven van het zadel voor – vooral bij paarden die kreupelheid aan de achterbenen hadden. Greve: “De resultaten wijzen uit dat bij paarden met kreupelheid aan de achterhand of afwijkingen in hun gangen meer dan 50% kans is op het schuiven van het zadel dan bij andere paarden.”
Deze studie is een vervolg op een studie uit 2012. Hieruit bleek dat kreupelheid aan de achterbenen vaak de oorzaak was van het scheefzakken van het zadel. Volgens Dyson is er meer studie nodig om te kunnen zeggen wanneer het scheefzakken van het zadel een indicator is voor kreupelheid. Anne Bondi van het Saddle Research Trust bevestigd dat ruiters zich zonder meer bewust moeten zijn dat hun paard wellicht niet in zo’n goede conditie is als ze denken. “Een scheef zakkend zadel kan een vroege aanwijzing zijn”, waarschuwt ze.
Bron: Horses / Horse and Hound
Een bekend fenomeen: op zelfs het geoefende oog mankeert een paard niets of te weinig om er werk van te maken met dierenarts(en). Ongemerkt hebben spieren, pezen en gewrichten zich aangepast. Ook organen doen nog wel hun werk maar niet optimaal. Als iets duidelijk of aantoonbaar is, is het veel te laat. Elke kleine afwijking groeit uiteindelijk uit tot een groter, en op een gegeven moment te groot, probleem. Het lichaam vertelt toch vaak al heel veel. Zaak voor elke ruiter, menner, eigenaar en stalhouder om de kleinste dingen serieus te nemen.
-Buigt een paard rechtsom minder fijn? Dat is geen natuurlijke scheefheid, dat is meestal last van de blindedarm.
-Is een paard snel van slag? Dat is geen ‘hete’ maar kan zomaar pijn in de rug zijn. Niet van een slecht passend zadel maar van slijtage aan de kogel rechtsvoor door overbelasting van dat been in verband met ontlasting van linksachter door scheefstand van het bekken veroorzaakt door het zichzelf een keer handig te redden in een cross, of als gevolg van uitglijden in de wei als jaarling, 10 jaar geleden.
-Springt een paard makkelijker in de linker galop aan dan in de rechter? Dat kan zomaar een ontlasting van rechtsvoor zijn, voortkomend uit een probleem linksachter, hetgeen zich pas na jaren uit in een blessure linksvoor.
-Is een paard gevoelig met poetsen? Dan worden afvalstoffen waarschijnlijk niet goed afgevoerd, oftewel organen als darmen, lever en nieren kunnen hun werk niet goed doen door verkeerd voerbeleid.
En zo zijn er eindeloos veel verhalen over moeilijke, lastige, gebrekkige paarden die eigenlijk allemaal een fysiek probleem hebben. Het lijf waarschuwt eigenlijk al heel snel, wij moeten alleen de rust en tijd hebben om het te willen zien. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook mensen met paarden die weten dat zij te weinig weten, maar zich ook niet zomaar gerust laten stellen en doorzoeken tot een oorzaak van lichte afwijkingen gevonden is. En gelukkig komt er steeds meer meetapparatuur op de markt waarmee afwijkingen die wij op het oog niet zien, wel worden herkent.
Zie bijvoorbeeld voor ‘onmerkbare’ kreupelheden http://www.pegasus.uk.com. Die apparatuur is nu ook in Nederland beschikbaar. En nee, ik heb hier geen persoonlijk belang bij of in.
Een scheefzakkend zadel is ook vaak het gevolg van een scheef paard. Het komt een beetje over alsof het zadel in bijna alle gevallen de grote boosdoener is, maar een zadel op een scheef (lees: bv links meer gespierd dan rechts) paard leggen en instructeurs met te weinig kennis over scheefheden en hun lesklanten op een verkeerde manier op weg helpen is misschien nog wel veel meer om ongerust over te worden. Een scheefzakkend zadel is in een heel groot deel van de gevallen eerder een gevolg dan een oorzaak.
Ik zie op concoursen ook de helft van de paarden onregelmatig of kreupel lopen. Vind ik enorm verontrustend. Dat zegt veel over de lichamelijke gesteldheid van het paard en de onkunde van de ruiter, hoe goed de ruiter ook denkt te kunnen rijden.
Sue Dyson heeft nog niet goed naar paarden gekeken. Een paard met een platte en een steile voet in de voorhand heeft een verschil in de linker of rechter schouderblad richting de schoft. Wanneer het paard vierkant staat en men over de rug naar de schouderbladen kijkt ziet men dat de aanzet van het schouderblad naar de schoft bij een platte voet meer naar buiten komt dan bij een wat steilere voet. Men kan spreken van een anatomische afwijking wat direct invloed heeft op het zadel maar nog geen kreupelheid geeft. Wel wordt kreupelheid in de hand gewerkt, wanneer het zadel recht in het kussen is en zo op de rug van het paard wordt geplaatst. Immers de kant van het platte voetje en een langer schouderblad zorgen er voor dat het zadel naar de andere kant van de rug geduwd wordt. De ruiter/amazone komt dan meer op één kant in het zadel te zitten. Wordt die beweging in het kussen van het zadel gefixeerd, dan loopt het paard licht kreupel. Het zadelkussen zou dan aangepast moeten worden voor de schouder-ongelijkheid. Andere kreupelheden komen voort uit verteringsproblemen, verzuring van weefsel en daaruit vloeiende overbelastingen van weefsel van pezen, banden, spieren, rug en gewrichten enz.enz, omdat het paard na inspanning niet herstelt.